Cựu Bộ trưởng Quốc phòng: Chính sách Một Trung Quốc ‘không còn hiệu quả’
Theo cựu Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper, cái gọi là “Chính sách Một Trung Quốc” của Hoa Kỳ không còn thực tế hoặc có thể trụ vững được nữa.
Trong một cuộc nói chuyện hôm 26/07 tại Hội đồng Đại Tây Dương, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn, ông Esper nói: “Có thể là vào năm 1972 người dân Đài Loan coi mình là người Trung Quốc, nhưng ngày nay thì họ không như vậy nữa.”
“Đa số họ đều coi bản thân mình là người Đài Loan. Họ có một bản sắc văn hóa mới, riêng biệt.”
Chính sách Một Trung Quốc là sự thừa nhận ngoại giao lâu đời của Hoa Kỳ về quan điểm của Trung Quốc rằng chỉ có một chính quyền Trung Quốc. Chính sách này tách biệt với Nguyên tắc Một Trung Quốc, là học thuyết của Trung Quốc cộng sản cho rằng Đài Loan là một phần hợp pháp của đại lục.
Trong khoảng 50 năm qua, Hoa Kỳ đã công nhận hiện trạng của một Trung Quốc, cụm từ ban đầu cũng thừa nhận rằng chính phủ Đài Loan, chính thức được gọi là Trung Hoa Dân Quốc, cũng có các tuyên bố chủ quyền đối với đại lục.
Tuy nhiên, một chính sách như vậy đã “không còn hiệu quả nữa,” ông Esper nói.
Bên cạnh việc lưu ý rằng văn hóa của Đài Loan đã nhanh chóng trở nên khác biệt với văn hóa của đại lục, ông Esper nói rằng Đài Loan từ lâu đã từ bỏ mọi tuyên bố chủ quyền đối với đại lục và không còn tranh chấp quyền kiểm soát của mình. Về vấn đề đó, cuộc xung đột yêu cầu sự công nhận của một chính phủ Trung Quốc đã trôi qua từ lâu.
Chấm dứt mơ hồ chiến lược
Hơn nữa, ông Esper cho rằng việc Hoa Kỳ luôn duy trì giải pháp hòa bình đối với các hành vi thù địch Trung Quốc–Đài Loan là điều tối quan trọng, và rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm ép buộc hoặc cưỡng chế sự dàn xếp giữa Trung Quốc và Đài Loan sẽ được Hoa Kỳ coi là một vấn đề “đáng lo ngại”.
“Nhìn lại 50 năm qua, quan điểm của chúng ta về vấn đề này [đã] rõ ràng, rằng đây sẽ là một vấn đề ‘đáng lo ngại,’ vốn thường là ngôn ngữ ngoại giao mà chúng ta sẵn sàng tham chiến vì vấn đề này,” ông Esper nói.
“Chính Trung Quốc đang hủy hoại Chính sách Một Trung Quốc vì tất cả các bên đã hiểu rõ nó trong suốt 50 năm nay, và Trung Quốc đang thay đổi hiện trạng thông qua vũ lực. Đó chỉ là sự thật của vấn đề.”
Mặc dù Hoa Kỳ từ lâu đã quyết định không đóng vai người hòa giải giữa Bắc Kinh, coi đây là vấn đề để Đài Loan và Trung Quốc tự giải quyết, nhưng ông Esper nói rằng Bắc Kinh đã từ chối ngồi lại đàm phán với Đài Bắc về các vấn đề quan trọng, đồng thời hủy hoại toàn bộ mục đích của Chính sách Một Trung Quốc.
Thật vậy, giới lãnh đạo ĐCSTQ ngày càng tỏ ra hiếu chiến trong nỗ lực đẩy lùi sự ủng hộ của quốc tế đối với nền độc lập trên thực tế của Đài Loan, và cô lập hòn đảo này khỏi sự trợ giúp của ngoại quốc. Vào tháng Sáu, một tướng Trung Quốc thậm chí đã đe dọa Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin rằng sẽ có một cuộc chiến “bất kể giá nào,” nếu các yêu cầu của Trung Quốc về vấn đề Đài Loan không được đáp ứng.
Như vậy, ông Esper nói, Hoa Kỳ nên “đánh giá lại chính sách của chúng ta và cách chúng ta tiến hành.”
Ông cho biết thêm rằng chính sách mơ hồ chiến lược của Hoa Kỳ, trong đó không xác nhận hay phủ nhận rằng họ sẽ bảo vệ Đài Loan bằng quân sự khỏi sự xâm lược của Trung Quốc, nên được chấm dứt.
Ông Esper nói: “Tại thời điểm này, ít mơ hồ về chiến lược hơn là một điều tốt.”
Ông cũng cho biết thêm rằng quan điểm về việc có thể có một Trung Quốc với nhiều hệ thống chính quyền, đã được chứng minh là sai bởi vì ĐCSTQ đã từng đàn áp những người ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông. Ông nói, quan điểm về một hệ thống như vậy sẽ hoạt động ở Đài Loan là điều ngu ngốc.
“Một quốc gia Hai chế độ hoàn toàn là một sự ngụy biện vào thời điểm này,” ông Esper nói. “Không ai tin vào điều đó và sẽ không có ai tin vào điều đó cả.”
“Hơn nữa, họ sẽ không tin vào bất kỳ kiểu xây dựng nào khác mà Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa ra.”
Ông Andrew Thornebrooke là một phóng viên của The Epoch Times, chuyên đưa tin về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc với trọng tâm là quốc phòng, các vấn đề quân sự, và an ninh quốc gia. Ông có bằng Thạc sĩ lịch sử quân sự tại Đại học Norwich.