Chuyến thăm Thụy Sĩ của Thủ tướng Orbán: Văn hóa Âu Châu sẽ lụi tàn nếu không tìm được lối thoát
Thủ tướng Hungary đã được công chúng Zurich tôn vinh. Ông Viktor Orbán cho biết tại lễ kỷ niệm của tuần báo theo phái bảo tồn truyền thống Thụy Sĩ Die Weltwoche: ‘Hôm nay tôi sẽ nói về các vấn đề của châu Âu mà không tô vẽ thêm.’
Thủ tướng Hungary Viktor Orbán đã được đón tiếp ở Thụy Sĩ với những tràng pháo tay nồng nhiệt. Hôm 22/11, ông Orbán đã có bài diễn văn ở đất nước này, tại lễ kỷ niệm tuần báo “Die Weltwoche” — một tờ báo bảo tồn truyền thống của Thụy Sĩ tròn 90 tuổi trong năm nay.
Ông Orbán bày tỏ thông điệp chính của mình khi bắt đầu bài diễn văn:
“Luận điểm của tôi là châu Âu đã mất khả năng tự quyết.”
Điều này có nghĩa là, châu Âu không thể xác định được các mục tiêu của mình là gì và đâu là các phương tiện để đạt được những mục tiêu đó. Nói cách khác, liên minh này “không có khả năng hành động một cách độc lập và có chủ quyền,” ông Orbán nói. Nhiệm vụ bây giờ là tìm ra một lối thoát.
Mất kiểm soát
Liên minh Âu Châu đang là thách thức lớn nhất đối với Hungary và cũng là thách thức lớn nhất đối với Thụy Sĩ. Rốt cuộc, những quyết định được đưa ra ở đó cũng sẽ ảnh hưởng đến họ, mặc dù đất nước nằm giữa dãy núi Alps này không phải là một quốc gia thành viên. Và vấn đề với các quyết định, theo ông Orbán, là “chúng đang không được đưa ra bởi những người nên đưa ra chúng.”
Về nguyên tắc, Hội đồng Âu Châu, gồm những người đứng đầu chính phủ được bầu của 27 quốc gia thành viên, phải đóng vai trò lãnh đạo chính trị cho liên minh này. Nhưng theo ông Orbán, thực tế là ngày càng có nhiều quyết định được các quan chức Âu Châu — đặc biệt là Ủy ban Âu Châu và chủ tịch của ủy ban này — tiếp quản.
Tuy nhiên, bà Ursula von der Leyen không phải là người lãnh đạo:
“Bà Ursula là công chức của chúng ta, công chức được trả lương của chúng ta, có nhiệm vụ thực hiện những gì chúng ta quyết định.”
Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất là những quan chức này hoàn toàn không trung lập như lẽ ra phải thế. Đúng hơn, họ là “những người ủng hộ nhiệt thành cho chủ nghĩa tự do cấp tiến”, vốn bắt đầu ở hải ngoại và hiện đang “chiếm giữ toàn bộ châu Âu.”
Bị chiếm hữu về mặt tâm linh
Theo ông Orbán, nguồn gốc của hiện tượng này bắt nguồn từ Đệ nhị Thế chiến. Cụ thể là ảnh hưởng sau đó của Hoa Kỳ ở phương Tây và ảnh hưởng của Liên Xô ở Đông Âu. Trong khi yếu tố sau bị loại bỏ, thì yếu tố trước vẫn tiếp tục tồn tại cho đến ngày nay. Như ông Orbán đã nói, về căn bản châu Âu đã bị đẩy đến bước không còn kiểm soát được vận mệnh của chính mình:
“Ngày nay có vẻ như số phận của châu Âu gắn liền với Mỹ quốc.”
Câu hỏi lớn hiện nay là liệu châu Âu có thể khôi phục lại bản sắc độc lập của mình trong hoàn cảnh này và duy trì sự độc lập đó trong liên minh phương Tây hay không.
Trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Ronald Reagan, “người đã gọi đất nước của mình là ‘một quốc gia dưới quyền của Chúa,’” “sự lãnh đạo của những người dân chủ theo đạo Cơ Đốc” vẫn tồn tại ở châu Âu, vì vậy sự hiện diện của Hoa Kỳ đã không gây ra bất kỳ vấn đề nào. Nhưng tình hình đã thay đổi. Ở Hoa Kỳ, các lực lượng chính trị Cơ Đốc Giáo đã được thay thế bằng các lực lượng cấp tiến.
Văn hóa Âu Châu có nguy cơ biến mất nếu không tìm được lối thoát.
Thủ tướng Orbán cho biết Hungary đã thử nghiệm thành công một mô hình độc lập cho châu Âu: thay vì một nhà nước phúc lợi, hãy áp dụng một nhà nước “công ăn việc làm” (“đầu tiên quý vị phải làm việc, sau đó mới trở nên dư dả, chứ không phải là ngược lại”), đề cao các giá trị gia đình và truyền thống thay vì di cư, và thúc đẩy chủ nghĩa đa nguyên thay vì để chủ nghĩa cấp tiến thống trị.
Bóng đá và gia đình
Sau bài diễn văn của ông Orbán là cuộc trò chuyện với ông Roger Köppel, tổng biên tập tuần báo “Die Weltwoche”.
Chính sách di cư và xung đột Nga-Ukraine đã được thảo luận. Ông Köppel cũng hỏi Thủ tướng Orbán, người đã hoạt động chính trị được hơn 30 năm và làm việc trong chính phủ được 17 năm, rằng “Công thức để tồn tại là gì?”
“Về căn bản, tôi là một người đàn ông hạnh phúc vì tôi đã dành hơn 30 năm cho bóng đá. Bóng đá là trường học tốt nhất cho các chính trị gia,” Thủ tướng Orbán nói. “Điều quan trọng nhất không phải là quý vị có đủ năng lực hay không mà là quý vị hữu ích như thế nào cho cả nhóm. Thể thao cũng dạy quý vị cách không bao giờ bỏ cuộc.”
Cuối cùng, còn có một yếu tố quan trọng khác mà theo ông Orbán, nếu không có yếu tố này thì “người ta không thể tồn tại dưới áp lực.” Và đó là gia đình. “Tôi thấy có nhiều chàng trai tài năng, tài năng hơn tôi rất nhiều. Tuy nhiên, họ đã quỵ ngã trước áp lực,” Thủ tướng Orbán thẳng thừng nói.
Một chuyến thăm ‘không có câu hỏi phản biện’
Giới truyền thông đã chỉ trích gay gắt chuyến thăm Thụy Sĩ của Thủ tướng Viktor Orbán như là một sự kiện không có câu hỏi phản biện nào.
“Những cải cách phản dân chủ của Thủ tướng Orbán không được đưa ra thảo luận. Sự kiểm soát đối với các hãng truyền thông độc lập, luật kỳ thị người đồng tính, giọng điệu bài Do Thái trong các lời chỉ trích chống lại tỷ phú George Soros của ông ấy: Chẳng ai nói về điều đó ở đây,” tờ NZZ (“Neue Zürcher Zeitung”) viết.
Theo cách tương tự, tạp chí Thụy Sĩ “Tagesanzeiger” đã chỉ trích việc thiếu vắng tiếng nói phê bình.