Cách giúp những người thân yêu thoát khỏi suy nghĩ muốn tự tử

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) gọi tự tử là một “vấn đề sức khỏe cộng đồng đang gia tăng.”

Cứ mỗi 40 giây, một người nào đó trên thế giới lại tự tước đi mạng sống của chính mình.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, đã có ít nhất 800,000 người mỗi năm và con số này đang tăng lên ở một số khu vực trên thế giới. Tại riêng Hoa Kỳ, tỉ lệ tự tử đã tăng 35% từ năm 1999 đến năm 2018.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) gọi tự tử là một “vấn đề sức khỏe cộng đồng đang gia tăng.”

Và đó chỉ là một phần trong bức tranh nghiệt ngã đáng suy ngẫm mà Ngày Thế giới Phòng chống Tự tử gần đây đã chỉ ra. Theo CDC, so với những người đã chết vì tự tử, số người có ý định tự tử và cố gắng tự tử còn lớn hơn nhiều. Trong năm 2018, hơn 10 triệu người dân Hoa Kỳ trưởng thành nghiêm túc nghĩ về việc tự sát, hơn 3 triệu người đã lên kế hoạch và 1,4 triệu người đã cố gắng tự sát.

Theo tổ chức WHO, người dân ở bất kỳ độ tuổi, chủng tộc, hay mức thu nhập nào đều có nguy cơ tự tử. 79% các vụ tự sát diễn ra tại các quốc gia có mức thu nhập từ thấp đến trung bình. Thanh thiếu niên có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất: Tự tử là lý do đứng thứ 3 gây nên cái chết của những thiếu niên từ 15 đến 19 tuổi trên toàn cầu, tổ chức cho biết.

Ngoài ra, các chuyên gia lo ngại ý định tự tử có thể tăng lên do khó khăn kinh tế và áp lực trước cuộc khủng hoảng do đại dịch virus Vũ Hán gây ra.

Trong tháng 5, một nhóm sức khoẻ cộng đồng quốc gia tại Hoa Kỳ dự đoán 75,000 người dân Hoa Kỳ có thể chết do ma tuý, lạm dụng chất có cồn, và tự sát vì hậu quả của virus Vũ Hán (virus corona chủng mới).

“Trừ khi chúng ta nhận nguồn lực toàn diện của liên bang, tiểu bang và địa phương cho việc cải thiện khả năng tiếp cận với các phương pháp điều trị sức khỏe tinh thần chất lượng cao và sự hỗ trợ từ cộng đồng, tôi lo rằng chúng ta có thể thấy mọi chuyện tồi tệ hơn khi nói đến việc lạm dụng chất kích thích và tự sát”, Giám đốc chiến lượng của Well Being Trust, tiến sĩ Benjamin Miller chia sẻ với CNN vào thời điểm đó.

Những dữ liệu được CDC thu thập vào tháng 6 cho thấy 11% những người Mỹ được khảo sát đã có suy nghĩ muốn tự sát trong 30 ngày vừa qua. Những người chăm sóc người già không được trả lương cho biết họ suy nghĩ nghiêm túc về việc tự tử nhiều nhất (30,7%), tiếp theo đó là thanh thiếu niên từ 18 đến 24 tuổi (25,5%), công nhân chủ lực (21,7%), người Mỹ gốc Tây Ban Nha (18,6%), và gốc Phi (15,1%).

Tuy vậy có các cách để mỗi chúng ta có thể giúp ngăn chặn tự sát. Dưới đây là điều bạn cần làm.

Nhận ra những nguy cơ

Có rất nhiều nhân tố rủi ro có thể dẫn đến gia tăng những suy nghĩ tự tử. Theo các chuyên gia, điều quan trọng là phải nhận ra những điều này ở chính bạn hoặc những người thân yêu, vì nhiều người thường không chia sẻ về ý định tự tử của họ.

Liệu người đó đang có tâm trạng, lo lắng, uống rượu bia, hay rối loạn sử dụng chất gây nghiện, bệnh nặng, hoặc tiền sử chấn thương, bị lạm dụng, hoặc có người tự tử trong gia đình?

Sự mất mát trong một mối quan hệ cũng có thể kích hoạt hành vi tự tử, đặc biệt là với những ai có cảm giác bị cô lập hoặc thiếu sự hỗ trợ từ xã hội.

Theo Suicide Prevention Lifeline, nhiều người có niềm tin văn hoá hay tôn giáo rằng tự tử là giải pháp cao cả cho tình huống khó xử của bản thân; những người này có nguy cơ tự vẫn cao hơn, vì họ có thể thấy rằng việc nhờ giúp đỡ là một sự sỉ nhục.

Theo WHO, bất kỳ hành vi cố gắng tự sát nào trước đó đều là nguy cơ quan trọng nhất. Nhưng người ta cũng có thể phản ứng với những vụ tự tử tại địa phương hoặc những cái chết của người nổi tiếng được đăng tải trên mạng xã hội – số người chết vì tự tử tăng 10% sau khi danh hài Robin Williams kết liễu cuộc đời mình vào năm 2014.

Liệu có khó khăn kinh tế nào gần đây không? Đó cũng là một nguy cơ khác và là một thực tế mà hàng triệu người đang phải đối mặt. Họ hiện đang mất việc làm do cách ly và phong toả liên quan đến COVID-19.

Trong khi đó, nghiên cứu cho thấy việc được sử dụng súng dễ dàng cũng là một nguyên nhân chính.

Dấu hiệu cảnh báo

Một lần nữa, không phải ai cũng sẽ nói cho bạn bè và người thân ý định tự sát của họ. Đó là vì sao rất quan trọng để nhận ra những dấu hiệu cảnh báo trong hành động cũng như lời nói.

Hãy cảnh giác nếu người thân của bạn:

1. Bắt đầu tìm kiếm trên mạng những cách để tự tử, ví dụ như mua súng hay lấy đơn thuốc.
2. Tăng cường sử dụng chất có cồn hoặc ma tuý
3. Ngủ quá nhiều hoặc quá ít
4. Bắt đầu hành động liều lĩnh, như lái xe trong tình trạng say xỉn hoặc không thắt dây an toàn
5. Xuất hiện sự kích động, thể hiện sự thịnh nộ, hay nói chuyện về tìm cách trả thù
6. Thay đổi tâm trạng cực độ, từ hưng phấn đến trầm cảm
7. Xuất hiện cảm giác vô vọng hoặc nói về tâm trạng bị mắc kẹt hoặc không còn lý do để sống
8. Xuất hiện cảm giác không thể chịu đựng được nỗi đau tinh thần hay nói về việc là gánh nặng cho gia đình hoặc bạn bè
9. Tách biệt hoặc cô lập khỏi mọi người

Nhiều dấu hiệu có thể rất khó để nhận ra trong đại dịch, khi mà gia đình và bạn bè bạn có xu hướng cô lập và một mình hơn. Hãy nhớ gọi điện kiểm tra những người thân yêu và lắng nghe cẩn thận những mối quan tâm của họ cũng như cách họ thể hiện bản thân.

Nếu bạn đang có ý định tự tử

Nếu bạn đang sống tại Hoa Kỳ và có ý định tự tử, thì hãy gọi cho Đường dây nóng Ngăn chặn Tự tử Quốc gia (National Suicide Prevention Lifeline) theo số 800-273-8255 để nhận được sự hỗ trợ bảo mật và miễn phí. Ở đây hoạt động 24/24 và cả tuần. Để được hỗ trợ khủng hoảng bằng tiếng Tây Ban Nha, hãy gọi 888-628-9454.

Crisis Text Line cung cấp một tư vấn viên trực tiếp và đã được đào tạo về những khủng hoảng thông qua một tin nhắn văn bản đơn giản cần sự giúp đỡ. Một vài tin nhắn trả lời đầu tiên sẽ được gửi tự động trong khoảng chưa tới 5 phút cho tới khi có một tư vấn viên trên đường dây. Nếu bạn đang ở Hoa Kỳ hoặc Canada, hãy nhắn tin cho 741741. Nếu bạn đang ở Anh quốc, hãy nhắn tin cho 85258, và những người ở Ireland có thể nhắn cho 50808. Dịch vụ Y tế Quốc gia (The National Health Service) cũng liệt kê nhiều nguồn thông tin trên trang web của mình.

Befrienders Worldwide đã tạo ra một ứng dụng trợ giúp kết nối người dùng tới trung tâm hỗ trợ tinh thần gần nhất cho những người sống ở những khu vực còn lại trên thế giới – nó có trên máy tính hoặc điện thoại di động.

Các nhân viên của CNN Wire và báo Epoch Times đã đóng góp vào bài báo này.