Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chấp thuận bán 300 hỏa tiễn Patriot cho Ả Rập Xê Út
Quan chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc phủ nhận thỏa thuận vũ khí là ‘để đổi lấy’ việc tăng sản lượng dầu
Theo Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng (DSCA), Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chấp thuận việc bán 300 hỏa tiễn Patriot cho Ả Rập Xê Út với giá khoảng 3.05 tỷ USD.
DSCA đã thông báo cho Quốc hội về thương vụ tiềm năng này vào thứ Ba (02/08), diễn ra sau khi Tổng thống Joe Biden đến thăm vương quốc vùng Vịnh này hồi tháng Bảy và gặp gỡ Quốc vương Salman bin Abdulaziz al-Saud và Thái tử Mohammed bin Salman.
DSCA cho biết trong một tuyên bố: “Thương vụ được đề nghị này sẽ hỗ trợ các mục tiêu chính sách đối ngoại và mục tiêu an ninh quốc gia của Hoa Kỳ bằng cách cải thiện an ninh của một quốc gia đối tác vốn là động lực cho sự ổn định chính trị và tiến bộ kinh tế trong khu vực vùng Vịnh.”
Theo DSCA, vụ bán vũ khí này sẽ bổ sung cho kho Hỏa tiễn Chiến thuật-Tăng cường Dẫn đường Patriot (GEM-T) đang ngày càng cạn kiệt của Ả Rập Xê Út, tăng khả năng của nước đồng minh chiến lược này của Hoa Kỳ khi đối mặt với các mối đe dọa trong tương lai.
DSCA nói thêm: “Những hỏa tiễn này được sử dụng để bảo vệ biên giới của Vương quốc Ả Rập Xê Út trước hệ thống phi cơ không người lái xuyên biên giới liên tục của Houthi và các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đạn đạo vào các địa điểm dân sự và cơ sở hạ tầng quan trọng ở Ả Rập Xê Út.”
“Những cuộc tấn công này đe dọa cuộc sống của các công dân Ả Rập Xê Út, Quốc tế và Hoa Kỳ (khoảng 70,000 người) đang cư trú tại Vương quốc này. Vương quốc Ả Rập Xê Út sẽ không gặp khó khăn gì trong việc tiếp nhận các hỏa tiễn này vào lực lượng vũ trang của mình.”
Ngoài 300 hỏa tiễn Patriot MIM-104E GEM-T, thỏa thuận trị giá 3 tỷ USD được đề nghị nói trên sẽ cung cấp cho Ả Rập Xê Út các dịch vụ đào tạo, vận chuyển, phụ tùng, công cụ và thiết bị cần thiết, hỗ trợ thực địa, hỗ trợ bảo đảm chất lượng, và các dịch vụ hỗ trợ hậu cần từ chính phủ Hoa Kỳ và các nhà thầu, và hơn thế nữa.
Tập đoàn Raytheon ở Massachusetts sẽ là nhà thầu chính mà Ả Rập Xê Út sẽ đàm phán về các điều khoản của thỏa thuận mua bán, bao gồm bất kỳ khoản đền bù nào mà vương quốc này dự kiến sẽ yêu cầu.
DSCA cho biết thỏa thuận được đề nghị sẽ không “thay đổi cán cân quân sự cơ bản trong khu vực” cũng như không yêu cầu “chỉ định thêm bất kỳ đại diện của Chính phủ hoặc nhà thầu Hoa Kỳ nào cho Vương quốc Ả Rập Xê Út.”
DSCA cho biết: “Sẽ không có tác động bất lợi nào đối với sự chuẩn bị sẵn sàng cho quốc phòng của Hoa Kỳ do kết quả của thương vụ được đề nghị này.
Thỏa thuận vũ khí được công bố một ngày trước cuộc họp OPEC
Một quan chức cao cấp của chính phủ TT Biden đã phủ nhận rằng thỏa thuận vũ khí được đề nghị nói trên, được công bố một ngày trước cuộc họp của năm quốc gia vùng vịnh xuất cảng dầu mỏ được gọi là OPEC, là một phần của “sự trao đổi” nhằm khuyến khích Ả Rập Xê Út tăng sản lượng dầu.
Khi được các phóng viên hỏi vào hôm thứ Ba, ông John Kirby, điều phối viên truyền thông chiến lược của Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc, đã bác bỏ mọi giả định rằng thỏa thuận vũ khí này là một phần của “một dạng trao đổi nào đó.”
Ông Kirby nói, “Chúng tôi cung cấp các thiết bị quốc phòng như hỏa tiễn Patriot — bán những thiết bị đó cho Ả Rập Xê Út vì họ có nhu cầu phòng không chính đáng. Trên thực tế, một trong những điều họ thảo luận trong chuyến đi này là tiềm năng hoặc khả năng của một số loại phòng thủ hỏa tiễn và phòng không tích hợp trong toàn khu vực, và các khẩu đội Patriot sẽ góp phần vào điều đó.”
Ông Kirby nói thêm: “Và, vâng, ông ấy [Biden] đã gặp nhà vua và — và thái tử và đội ngũ lãnh đạo của ông ấy,” “cũng như tất cả các nhà lãnh đạo của GCC+3 [Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh] khi ông ở đó, bởi vì có nhiều vấn đề cần bàn bạc.”
“An ninh năng lượng đã có trong nghị trình, nhưng nó không phải là nghị trình duy nhất,” ông cho biết thêm. “Tôi sẽ không suy đoán về những gì OPEC có thể làm hoặc có thể không.”
Tranh cãi xung quanh thái tử
Thỏa thuận nói trên được đưa ra sau chuyến thăm của ông Biden với Quốc vương Salman bin Abdulaziz al-Saud và Thái tử Mohammed bin Salman vào tháng trước, vốn đã bị một số hãng thông tấn Hoa Kỳ chỉ trích.
TT Biden đã gặp thái tử, được gọi là MBS, mặc dù khi tranh cử ông đã nói rằng sẽ không bao giờ làm như vậy. Các cơ quan liên bang Hoa Kỳ nghi ngờ MBS phải chịu trách nhiệm cho vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi vào năm 2018 tại Đại sứ quán Ả Rập Xê Út ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Cú chạm tay chào hỏi của ông Biden khi gặp gỡ MBS đã thu hút những lời chỉ trích hiếm hoi từ The Washington Post. Nhưng ông Biden đã biện hộ cho cuộc gặp đó, nói với các phóng viên hôm 15/07 rằng ông đã nêu lên vấn đề của ông Khashoggi với MBS.
Ông Biden nói: “Liên quan đến vụ sát hại ông Khashoggi, tôi đã nêu việc đó ngay đầu cuộc họp, nói rõ những gì tôi đã nghĩ vào thời điểm đó và những gì tôi nghĩ bây giờ về sự việc đó.”
Ông Biden nói thêm: “Về căn bản ông ấy [MBS] đã nói rằng ông ấy không chịu trách nhiệm cá nhân về việc đó. Tôi chỉ ra rằng ông ấy phải chịu trách nhiệm, và ông ấy nói rằng ông ấy không chịu trách nhiệm cá nhân về việc đó và ông ấy đã có hành động đối với những người phải chịu trách nhiệm.”
Ngoại trưởng Ả Rập Xê Út Adel al-Jubeir, người cho biết ông không nhớ rằng vụ việc ông Khashoggi đã được nêu ra, đã bác bỏ lời kể trên về cuộc gặp đó.
Khi trở về Hoa Thịnh Đốn, TT Biden đã bác bỏ tuyên bố của ông al-Jubeir. Khi được các phóng viên hỏi liệu ông al-Jubeir có nói sự thật không, ông Biden nói, “không,” sau đó nói thêm, “Tại sao quý vị không nói về điều gì đó quan trọng?”
Trước khi đến thăm Ả Rập Xê Út, TT Biden đã nói rằng ông sẽ thảo luận về an ninh trong khu vực, năng lượng và định hướng lại các mối liên kết.
Ông Caden Pearson là một ký giả sống ở Úc. Ông chuyên về biên kịch và phim tài liệu. Quý vị có thể liên lạc với ông qua [email protected].