Bạn có còn nghe thấy: Những bài hát tôn vinh Hoa Kỳ?
Nhà thơ Walt Whitman từng viết: “Tôi nghe thấy Hoa Kỳ đang hát”.
“Chúa phù hộ cho Hoa Kỳ, vùng đất mà tôi yêu
Luôn bên cạnh và dẫn dắt đất nước
Vượt qua màn đêm với ánh sáng từ trên cao
Từ những ngọn núi đến thảo nguyên
Đến những đại dương nổi bọt trắng xóa
Chúa phù hộ Hoa Kỳ, ngôi nhà thân yêu của tôi”
Khi đất nước phong tỏa do đại dịch, bạo loạn xảy ra ở một số thành phố lớn trong mùa hè này và cuộc bầu cử tranh chấp gay gắt đến độ có thể biến vị của giấm thành ngọt, thì trong những ngày này, Hoa Kỳ không thể cất lên tiếng ca. Tâm trạng chung ở đất nước chúng ta là xót xa, tức giận và đờ đẫn như một người nôn nao trong đám tang. Tôi nghi ngờ rằng hầu hết mọi người có lẽ đều nghe nhạc, nhưng không giống như Whitman, tôi không nghe thấy người dân Hoa Kỳ đang hát.
Điều này thật tệ.
Trong quá khứ, và thậm chí là gần đây, người dân Hoa Kỳ đã tôn vinh bản thân và lịch sử của mình trong những lời ca. Âm nhạc đóng vai trò như một người kết nối, mang lại sự gắn kết cho những con người khác nhau. Nó bảo hộ lối sống của người dân Hoa Kỳ, tôn vinh những người lao động Hoa Kỳ, mang lại quyết tâm và sự xoa dịu trong thời kỳ chiến tranh, và thậm chí phản ánh một phần của lịch sử trong suốt chặng đường.
Nhân tố gắn kết cộng đồng
Trong những ngày học tiểu học, giáo viên dạy chúng tôi những bài hát dân ca của Hoa Kỳ. Chúng tôi đã học những tác phẩm kinh điển như “Oh! Susanna”, “I’ve Been Working on the Railroad” (Tôi đã làm việc trên đường sắt) và “The Yellow Rose of Texas” (Bông hồng vàng của Texas).
Âm nhạc yêu nước cũng chiếm một vị trí trong lớp học của chúng tôi. Trong vô số các bài hát khác, chúng tôi đã hát Quốc ca “The Star-Spangled Banner” (Lá cờ lấp lánh ánh sao), “The Marines’ Hymn” (Thánh ca của Thủy quân lục chiến) và “America the Beautiful” (Hoa Kỳ tươi đẹp). Hơn nữa, chúng tôi cũng đã học bài quốc ca của tiểu bang North Carolina “The Old North State” với lời bài hát sôi động “Hurray! Hurray! Tiểu bang Old North mãi mãi! / Hurray! Hurray! Tiểu bang Old North tốt lành!” Ngày nay, tôi tự hỏi liệu học sinh có biết một bài ca như vậy tồn tại hay không.
Một trong những giáo viên của tôi từ thời đó thậm chí còn tìm đâu ra bài hát “Doctor Ironbeard” (Bác sỹ Râu sắt), một giai điệu châm biếm từ thế kỷ 19 về một người chen lấn, xô đẩy trong buổi biểu diễn y học. Cô đã đề nghị tôi hát nó trong một buổi họp mặt ở trường, nghĩ rằng nó có thể làm khán giả thích thú vì bố tôi là bác sỹ của thị trấn, nhưng tôi đã từ chối, vì ngại ngùng hơn là vì muốn bảo vệ bố. Bạn tôi, Albert Shore đã trở thành Bác sỹ Râu sắt và đã có một màn trình diễn xuất sắc mà tôi vẫn còn nhớ cho đến bây giờ.
Tất cả những bài hát này đã tạo nên một sự gắn kết giữa chúng tôi và làm sống lại quá khứ của mỗi người.
Những bài hát về những người đã xây dựng đất nước
Những bài hát chúng tôi học được từ các giáo viên và từ các đĩa hát ở nhà thường bao gồm lời bài hát về những người dân Hoa Kỳ trong quá khứ đã giúp tạo dựng đất nước. “Sweet Betsy From Pike” kể câu chuyện về một cặp vợ chồng tiên phong đi về hướng Tây, “John Henry” là người đàn ông lái xe thép đã chết với chiếc búa trên tay, và “Low Bridge, Everybody Down” kể về một người đàn ông mang tên Sal đã kéo thuyền trên Kênh Erie tại New York.
Năm 1961, “Big Bad John” của Jimmy Dean, viết cùng với Roy Acuff, đã trở thành quán quân trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100. Tôi yêu bản ballad về một người thợ mỏ này, “người cao 2 mét và nặng 111kg”, một người lạ có quá khứ bí ẩn đã cứu những người đồng nghiệp bằng cách giữ “cột chống bằng gỗ” khi mái của mỏ bắt đầu sập. “Big John, Big Bad John” đã gây ấn tượng với tôi khi tôi còn là một đứa trẻ đến nỗi tôi vẫn có thể hát lời bài hát ngày hôm nay.
Gần đây hơn, bản hit “Piano Man” của Billy Joel đã mô tả những người đàn ông bị lãng quên trong quán bar – một nhân viên môi giới bất động sản ôm mộng làm tiểu thuyết gia, một thủy thủ, người pha rượu với ước mơ trở thành ngôi sao điện ảnh. Bài hát nói lên những thất vọng và khát vọng.
Những bài ca thời chiến
Tất cả chúng ta đều quen thuộc với “Yankee Doodle”, ban đầu được sáng tác trong Chiến tranh Pháp và Ấn Độ để chế nhạo những người thuộc địa, nhưng thời kỳ Cách mạng cũng tạo ra những bài hát khó quên như “Chester” và “War and Washington” (Chiến tranh và Washington). Chiến tranh năm 1812 đã mang lại cho chúng ta bài quốc ca của đất nước, một số binh lính và dân thường trong Chiến tranh Mexico-Hoa Kỳ đã lấy những giai điệu phổ biến thời đó và thêm lời ca mới về những trận chiến như trận Monterey.
Nhưng chính cuộc Nội chiến đã mang lại số lượng lớn nhất các bài hát như vậy, thứ âm nhạc vẫn quen thuộc với nhiều người trong chúng ta ngày nay. “John Brown’s Body” (Cơ thể của John Brown), “The Battle Cry of Freedom” (Tiếng khóc của tự do), “Dixie”, “The Bonnie Blue Flag” (Lá cờ xanh Bonnie): Các ban nhạc quân đội đã chơi những giai điệu này cùng nhiều giai điệu sôi động khác, và những người lính đã thể hiện lời bài hát.
Các bài hát tình cảm xuất hiện xung quanh lửa trại của cả hai quân đội: “We’re Tenting Tonight on Old Camp Ground” (Chúng ta sẽ cắm trại đêm nay trên sân trại cũ), “Just Before the Battle, Mother” (Ngay trước trận chiến, Mẹ ơi), “All Quiet Along the Potomac Tonight” (Bình yên dọc sông Potomac đêm nay) và “Lorena”.
Chiến tranh thế giới thứ I đã chứng kiến những binh lính và thủy thủ Hoa Kỳ hát các bài hát của cả Vương quốc Anh và từ bộ sưu tập Tin Pan Alley (những bài hát do các nhạc sỹ New York sáng tác). Ví dụ, binh lính và thủy quân lục chiến của chúng ta đã sử dụng các bài hát “Pack Up Your Troubles” từ quân đội Vương quốc Anh nhưng cũng sử dụng các bài hát của các nhà soạn nhạc Hoa Kỳ như “Over There” (Ngay ở đó) và “Oh! How I Hate to Get Up in the Morning” (Oh! Tôi ghét phải thức dậy buổi sáng đến thế nào). Một bài hát hài hước khác – “How Ya Gonna Keep‘ Em Down on the Farm (After They’ve Seen Paree?)” (Làm thế nào bạn có thể giữ họ ở lại trang trại – Sau khi họ nhìn thấy Paree?) – ghi nhận góc nhìn mới mà cuộc chiến đã mang lại cho hàng trăm nghìn công dân Hoa Kỳ đang làm nhiệm vụ ở nước ngoài.
Với việc phát minh ra radio và chúng sớm được sử dụng rộng rãi, những người lính bắt đầu nghe nhạc nhiều hơn và ít hát hơn, ít nhất là khi họ ở cùng nhau. Họ vẫn chia sẻ những bài hát chung, chẳng hạn như “Boogie Woogie Bugle Boy” (Cậu bé thổi kèn Boogie Woogie) của Thế chiến II và “Run Through the Jungle” (Chạy qua khu rừng) của Việt Nam, nhưng sự gắn bó bền chặt hơn trong việc ca hát, đặc biệt là những bài hát yêu nước, phần lớn đã biến mất.
Giảng dạy lịch sử
Mặc dù thế hệ trẻ có thể cảm thấy khó tin, nhưng khi tôi còn nhỏ, rất nhiều bài hát nổi tiếng đã đi vào lịch sử Hoa Kỳ. “Mr. Custer” (Ngài Custer) của Larry Verne, “Tom Dooley” của Kingston Trio, “The Ballad of Davy Crockett” (Bản Ballad của Davy Crockett) của Fess Parker và “Mule Train” (Con tàu hỏa Mule) của Tennessee Ernie Ford là một trong số những tác phẩm yêu thích của tôi thời thơ ấu.
Và sau đó là Johnny Horton, ông hoàng của những bản ballad lịch sử. Mặc dù ông không sáng tác tất cả các bài hát mà ông ấy biểu diễn, ca sỹ kiêm nhạc sỹ này đã mang đến cho tuổi thơ của tôi rất nhiều món quà như “Comanche”, “Sink the Bismarck”, “Johnny Reb”, “North to Alaska” và những gì còn sót lại của ông là bản hit nổi tiếng nhất, “The Battle of New Orleans” (Trận chiến New Orleans).
Mặc dù thỉnh thoảng tôi mang âm nhạc đến cho học sinh trong các lớp học lịch sử mà tôi đã từng giảng dạy, giờ tôi ước mình đã sử dụng nguồn tài liệu đó thường xuyên hơn. Trên thực tế, nếu tôi trở lại lớp học, tôi sẽ thiết kế toàn bộ khóa học về lịch sử Hoa Kỳ xung quanh quá khứ âm nhạc của chúng tôi. Bọn trẻ sẽ thích nó, và từ kinh nghiệm cá nhân, giờ tôi biết rằng các bài hát sẽ ở lại với chúng tôi rất lâu sau khi chúng tôi có thể đã quên ngày tháng và sự kiện.
Một lời cầu nguyện cho Hoa Kỳ
Được viết ban đầu vào năm 1918 bởi Irving Berlin, “God Bless America” (Chúa phù hộ Hoa Kỳ) đã trở thành một hit lớn khi nó được hát bởi Kate Smith vào năm 1938. Berlin đã thay đổi một vài điểm trong bài hát trong khoảng thời gian 20 năm đó, mang đến cho chúng ta phiên bản hiện nay mà nhiều người trong chúng ta đã biết. Đây là đoạn đầu tiên:
Chúa phù hộ cho Hoa Kỳ, vùng đất mà tôi yêu
Luôn bên cạnh và dẫn dắt đất nước
Vượt qua màn đêm với ánh sáng từ trên cao
Từ những ngọn núi đến thảo nguyên
Đến những đại dương nổi bọt trắng xóa
Chúa phù hộ Hoa Kỳ, ngôi nhà thân yêu của tôi
Những dòng này từng mang lại niềm tự hào cho người dân Hoa Kỳ, ngày nay, nó dường như đã lỗi thời đối với một số người hoặc thậm chí đáng bị chối bỏ. Chúng ta có còn coi Hoa Kỳ là “vùng đất mà tôi yêu” không? Chúng ta có cầu xin Chúa ban phước cho đất nước này không? Chúng ta có còn coi vùng đất xinh đẹp này là “ngôi nhà thân yêu” không?
Ai trong chúng ta trả lời “có” cho những câu hỏi này nên biến bài hát này thành bài ca hy vọng của chúng ta trong thời kỳ đen tối này.
Ánh sáng trong bóng tối
Trong bài báo trực tuyến “Phong trào bất tuân dân sự, kiểu tại gia” của mình, Biên tập viên kiêm Nhà văn Annie Holmquist kể lại rằng gia đình cô ấy gần đây đang quây quần bên cây đàn piano và hát một số bài hát được đề cập ở trên. Cô ấy đã ghi lại những tác động tích cực của việc giải trí như vậy, từ những lợi ích về tinh thần và thể chất của việc ca hát đến niềm hy vọng và niềm tự hào yêu nước được truyền tải bởi một số tác phẩm kinh điển của Hoa Kỳ.
Gần cuối bài báo của mình, Holmquist viết: “Bằng cách hát những bài hát này, chúng tôi thấm nhuần sự thật chứa đựng trong những lời ca vào trái tim mình. Một lần nữa chúng tôi học cách giữ niềm tin vào Chúa, tập hợp và xây dựng cộng đồng trong chính gia đình mình, và tận hưởng những phước lành khi sống trong một đất nước có lịch sử và di sản tuyệt vời.”
Âm nhạc đã từng mang lại niềm an ủi và sự xoa dịu cho những người gặp nạn, nó cũng truyền cảm hứng cho tổ tiên của chúng ta về niềm tự hào với đất nước của họ, những bài hát cũng có thể mang đến cho chúng ta điều tương tự.
Hãy hát lên, Hoa Kỳ!
Tác giả: Jeff Minick có bốn người con và một trung đội cháu chắt. Trong 20 năm, ông đã giảng dạy lịch sử, văn học và tiếng Latinh cho các cuộc hội thảo của học sinh giáo dục tại nhà ở Asheville, N.C., Ngày nay, ông sống và viết lách tại Front Royal, Va. Truy cập JeffMinick.com để theo dõi blog của ông.
Jeff Minick
Ngân Hà biên dịch
Xem thêm: