BÀI VIẾT CHUYÊN SÂU: ‘Thật quá tệ hại’ — phát triển phong năng có thể khiến hệ sinh thái sa mạc mong manh bị đe dọa
‘Phạm vi và quy mô của các dự án này thật đáng kinh ngạc’
Trong tuần lễ từ ngày 17-23/06, một dự án đường dây truyền tải liên vùng mang tính bước ngoặt đã được khởi công để tải điện cao thế trong suốt chặng đường dài 732 dặm từ trang trại phong năng lớn nhất ở Bắc Mỹ đến tiểu bang Nevada.
Dự án TransWest Express Transmission (TWE) sẽ đưa điện năng được tạo ra bởi Dự án phong năng Chokecherry and Sierra Madre Wind Energy Project (CSMWE) trị giá 5 tỷ USD, 3,000 megawatt, 600 tuabin, đặt tại Quận Carbon, Wyoming, đến trạm biến áp Market ở Thung lũng Eldorado, Nevada, nằm trong khu vực phần lớn còn hoang sơ của sa mạc Mojave.
Đường dây tải điện chạy qua Colorado và Utah này sẽ cung cấp điện cho California, Nevada, và Arizona.
Mặc dù dự án này — nằm trong số những dự án khác mà các ưu đãi của chính phủ Tổng thống Biden đã giúp khởi động — đang được tôn vinh như một dự án tiên phong mới của năng lượng sạch để chống lại biến đổi khí hậu, nhưng vẫn có một mặt tối như các nhà môi trường đã nêu ra, những người mà quan điểm không được phổ biến của họ về tác động của những dự án này đã bị dập tắt để trợ giúp cho một lối tường thuật quảng bá cho một nguồn năng lượng vốn có thể không sạch như đã nói.
“Phạm vi và quy mô của các dự án này thật đáng kinh ngạc,” bà Judy Bundorf, một cư dân ở miền nam Nevada, nói với The Epoch Times. “Dự án này sẽ gây ra rất nhiều thiệt hại về môi trường và cảnh quan, chưa kể đến việc giết hại hàng trăm con đại bàng ở khu vực Wyoming.”
Năm 2008, bà Bundorf đã phát hiện ra rằng sẽ có một cơ sở phong năng gồm 87 tuabin, công suất 200 megawatt tên là Dự án Phong Năng Searchlight được xây dựng gần nhà bà ở Searchlight, Nevada, vốn được bao quanh bởi Khu vực Quan ngại Môi trường Nghiêm trọng Piute-Eldorado (ACEC) thuộc vùng đất của Cục Quản lý Đất đai (BLM).
Bà và nhóm Những Người Bạn Của Vùng Sa Mạc Và Miền Núi Searchlight (FSDM) và một số nguyên đơn khác đã bắt đầu điều mà sau đó đã trở thành một cuộc chiến kéo dài 10 năm và một vụ kiện kéo dài 5 năm chống lại BLM, Bộ Nội vụ Hoa Kỳ (DOI), và Cục Cá và Động vật hoang dã Hoa Kỳ (FWS) với lý do rằng các bị cáo liên bang này đã vi phạm Đạo luật Chính sách Môi trường Quốc gia (NEPA), Đạo luật về Các loài Có nguy cơ tuyệt chủng (ESA), Đạo luật về Chính sách và Quản lý Đất đai Liên bang (FLPMA), Đạo luật Bảo vệ Đại bàng Vàng và Đại bàng Đầu trắng (BGEPA), và Đạo luật Hiệp ước về Chim di cư (MBTA).
Bà Bundorf nói, vụ việc bắt đầu với sự phản đối ở cấp địa phương, với việc Ủy ban Cố vấn Thị trấn Searchlight bỏ phiếu chống lại dự án này, một kết quả bỏ phiếu mà sau đó đã bị các Ủy viên Quận Clark bác bỏ.
Sự bác bỏ này đã dẫn đến việc bà, cùng FSDM, đến trước Ủy ban Tiện ích Công cộng Nevada, cơ quan đã bật đèn xanh cho dự án này dựa trên nghiên cứu môi trường của BLM với kết luận rằng dự án sẽ không ảnh hưởng đến động vật hoang dã như đại bàng vàng, rùa sa mạc, và dơi.
Bà Bundorf cho biết, cũng giống như ngày nay, thời ấy đã có “các nhóm lợi ích đặc biệt sở hữu các mối quan hệ tốt và các đồng minh của họ trong chính phủ” gây áp lực chính trị để dự án này được hoàn thành.
Trong vụ kiện này, áp lực được truyền xuống từ cố Thượng nghị sĩ Đảng Dân Chủ Harry Reid, người mà bà đã kể với The Daily Signal vào năm 2016, là đã ủng hộ “các kế hoạch năng lượng tái tạo tốn kém và không hiệu quả” khiến cho môi trường bị hủy hoại.
Cuối cùng, một thẩm phán đã ra phán quyết rằng BLM và FWS đã tiến hành một đánh giá yếu kém về tác động của tuabin gió đối với động vật hoang dã và môi trường, và dự án trên đã bị hủy bỏ.
‘Bị các nhà phát triển quang năng và phong năng tấn công’
Nhưng giờ đây, với các lệnh cấm liên bang của chính phủ Tổng thống Biden nhằm xây dựng điều mà họ xem là năng lượng tái tạo, sạch, thì có lẽ sẽ không còn có vụ kiện nào thành công kiểu David chiến thắng Goliath như thế này nữa để mà ngăn chặn ngành công nghiệp phong năng và quang năng, vốn được dự đoán là sẽ lan rộng khắp các cảnh quan và đại dương trên toàn Hoa Kỳ.
“Thật là tốn kém,” bà Bundorf nói, và với đà phát triển của các dự án theo cấp số nhân này, thì không có gì nhiều có thể ngăn cản các dự án như TransWest Express.
Bà Bundorf nói, “Toàn bộ vùng Tây Nam đang bị các nhà phát triển phong năng và quang năng tấn công.” Sự tấn công này sẽ kết thúc với cảnh quan cô độc huyền bí, yên tĩnh của sa mạc bị phá hủy bởi sự phát triển công nghiệp.
Các đường dây truyền tải của TWE, chạy qua Colorado và Utah, sẽ cung cấp điện cho California, Nevada, và Arizona, kết nối với hệ thống PacifiCorp của Wyoming, Sở Điện Nước Los Angeles, hệ thống Nhà máy Điện Intermountain của Utah, và Nhà vận hành Hệ thống Độc lập California (Cal ISO).
Các dự án TWE và CSMWE — dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm 2027 — được ủy quyền bởi The Anschutz Corporation, thuộc sở hữu của ông Phil Anschutz, một tỷ phú dầu khí đến từ Colorado.
Lễ khởi công đã diễn ra tại trang trại Overland Trail Ranch, thuộc phía nam Rawlins, Wyoming, hôm 20/06, với sự tham gia của Bộ trưởng Nội vụ Hoa Kỳ Deb Haaland, Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Jennifer Granholm, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành TWE Bill Miller, và Thống đốc thuộc Đảng Cộng Hòa Mark Gordan của Wyoming.
“Dự án TransWest Express sẽ đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của quốc gia chúng ta sang một nền kinh tế năng lượng sạch bằng cách mở ra các nguồn tài nguyên tái tạo, tạo việc làm, giảm chi phí, và thúc đẩy các nền kinh tế địa phương,” bà Haaland cho biết. “Thông qua các khoản đầu tư lịch sử từ nghị trình Đầu tư vào Hoa Kỳ của Tổng thống Biden, Bộ Nội vụ đang giúp xây dựng cơ sở hạ tầng khí hậu hiện đại, có khả năng chống chịu để bảo vệ các cộng đồng của chúng ta khỏi những tác động ngày càng tồi tệ của biến đổi khí hậu.”
Một thông cáo báo chí của DOI cho biết, chính phủ ông Obama đã xác định dự án TWE là ưu tiên kể từ năm 2011.
“Kể từ đó, văn phòng Wyoming của BLM đã hợp tác chặt chẽ với nhiều bên liên quan với tư cách là cơ quan cấp phép liên bang hàng đầu để phát triển tuyến đường truyền tải điện tốt nhất có thể,” thông cáo báo chí này cho biết. “Bằng cách hợp tác chặt chẽ với các đối tác, BLM đã có thể bù đắp các tác động của dự án đối với loài gà gô lớn, những vùng đất có đặc điểm hoang dã, và các tài nguyên thiên nhiên khác ở Colorado, Nevada, Utah và Wyoming.”
Theo DOI, việc xây dựng các tuabin gió, đường dây truyền tải, và hệ thống pin quang năng trên các khu đất công cộng là cần thiết để đáp ứng các mục tiêu trong kế hoạch của chính phủ Tổng thống Biden, nhằm đạt được một mạng lưới điện không ô nhiễm carbon vào năm 2035, bao gồm việc cho phép sản xuất 25 gigawatt quang, phong, và địa nhiệt năng trên các khu đất công vào năm 2025.
BLM hiện đang làm việc về 74 dự án phát triển năng lượng sạch trên bờ với quy mô tiện ích được đề nghị trên các khu đất công ở miền tây Hoa Kỳ.
“Trong số này có cả các dự án quang, phong, và địa nhiệt năng, cũng như các đường dây tải điện được kết nối với nhau vốn rất quan trọng đối với các dự án năng lượng sạch được đề nghị trên các vùng đất không thuộc liên bang,” DOI cho biết. “Kết hợp lại, các dự án này có tiềm năng để bổ sung hơn 37,000 megawatt năng lượng tái tạo vào lưới điện phía tây.”
Ngoài ra, BLM đang xem xét hơn 150 hồ sơ đệ trình để phát triển quang năng và phong năng và 51 hồ sơ để thử nghiệm phong năng và quang năng.
‘Có thể được nhìn thấy từ hàng trăm dặm’
“Quý vị không thể buộc tội bất kỳ ai vì họ muốn kiếm tiền, nhưng tôi không chắc rằng người ta nhận ra mình đang làm gì và họ sẽ nhìn chằm chằm vào những tuabin gió hết sức lớn này với đèn sáng nhấp nháy 24/7 này được bao lâu,” bà Bundorf nói. “Chúng có thể được nhìn thấy từ hàng trăm dặm.”
Ở Trung Tây, các chủ đất đã báo cáo rằng hợp đồng với các công ty phong năng mất cân bằng và một chiều, trao nhiều quyền lực hơn cho công ty phong năng so với chủ sở hữu tài sản.
Ông Marti Machtan nói với The Epoch Times trong một bản tin trước đó rằng các công ty phong năng có thể rút khỏi hợp đồng bất cứ lúc nào, trong khi các chủ đất phải cam kết với những gánh nặng kéo dài hàng thập niên.
Ông cho biết: “Có những điều khoản chuyển đổi trách nhiệm pháp lý để các công ty đa quốc gia lớn trị giá hàng tỷ USD này chuyển rủi ro sang những nông gia này.”
Ngoài ra còn có các tiêu chuẩn ngừng hoạt động chưa đầy đủ, ông nói thêm.
Ông Machtan nói, “Một trong những điều mà mọi người lo lắng là, bởi vì kiểu sản xuất năng lượng này thực sự không có ý nghĩa trong dài hạn, nên có nguy cơ nông dân sẽ bị bỏ mặc cho tự chịu trách nhiệm.”
Đây dường như là những gì đã xảy ra hồi tháng Tư ở Quận Marshall, Kansas, nơi một tuabin gió bị vỡ và các mảnh sợi thủy tinh vương vãi khắp một trang trại, làm hỏng mùa màng của một nông gia.
Khi điều tra về vấn đề này, Dân biểu Carrie Barth của tiểu bang Kansas đã phát hiện ra rằng có một số kẽ hở mà các công ty phong năng có thể lợi dụng để không chịu trách nhiệm về việc sửa chữa hoặc đưa các tuabin về trạng thái ngừng hoạt động, khiến các chủ sở hữu tài sản mắc kẹt với các cấu trúc này, vốn vươn tới và một số thậm chí còn cao hơn cả 700 feet (khoảng 213 mét).
Bà Ellen Koch nói với The Epoch Times rằng, tính đến ngày 23/06, chiếc tuabin vỡ đó “vẫn đang đung đưa trong không khí,” nhưng công ty đã thông báo hôm 07/06 rằng tuabin sẽ được thay thế sau hai tuần nữa.
Bà Koch nói, “Đã 16 ngày trôi qua,” đồng thời cho biết thêm rằng sợi thủy tinh vẫn bao phủ mặt đất nơi tuabin bị vỡ.
‘Thật quá tệ hại’
Bà Bundorf cho biết, ngay cả khi các tuabin được tháo dỡ sau khi ngừng hoạt động, thì hệ sinh thái sa mạc mỏng manh cũng đã bị thiệt hại rồi.
“Khi quý vị xét đến thực tế rằng quý vị vẫn có thể trông thấy vệt bánh xe của những người đi du lịch đến California trên các toa xe, thì quý vị sẽ hiểu rằng môi trường của chúng ta không phục hồi theo cách đó,” bà Bundorf nói. “Sa mạc Tây Nam là một môi trường vô cùng nhạy cảm. Quý vị nhìn vào một cây ngải đắng có thể cao từ hai đến ba feet (từ nửa đến 1 mét) và cái cây đó có thể đã sống hàng trăm năm.”
Các công ty năng lượng sạch ghi danh và đã được cấp “giấy phép nhổ bỏ, săn bắn ngẫu nhiên”, được sử dụng theo Đạo luật về Các loài Có nguy cơ tuyệt chủng của Hoa Kỳ để bảo vệ các công ty này khỏi trách nhiệm pháp lý khi động vật hoang dã có nguy cơ tuyệt chủng bị tổn hại.
Bà Bundorf nói: “Để cho quý vị một ý tưởng sơ qua về việc cấp phép này điên rồ như thế nào, các công ty năng lượng xanh ở California có thể xin giấy phép để tiêu diệt những con kền kền California.”
Kền kền California, loài chim trên cạn lớn nhất Bắc Mỹ, đã tuyệt chủng ngoài tự nhiên vào năm 1987 nhưng sau đó đã được đưa trở lại môi trường sống tự nhiên ở Utah và Arizona.
Rùa sa mạc là một loài khác phải đối mặt với việc giảm số lượng do xây dựng.
Bà Bundorf nói: “Về mặt lý thuyết, quý vị có thể nhặt chúng lên và di chuyển chúng trước khi chúng bị ủi, nhưng chúng sống dưới lòng đất.”
Bà nói, vì họ không thể xác định vị trí của toàn bộ quần thể rùa, nên nhiều cá thể trong số những con rùa sa mạc này đã bị giết hại.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times