Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Bắc Kinh cáo buộc AUKUS phá hoại hòa bình khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương
Bắc Kinh đã cảnh báo ba quốc gia AUKUS (Anh-Úc-Mỹ) rằng nếu liên minh này vẫn tiếp diễn các nỗ lực trang bị tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Úc, thì sẽ phá hoại hòa bình và an ninh trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết trong một cuộc họp báo hôm 29/07 rằng Bắc Kinh phản đối sự hợp tác giữa ba chính phủ nói trên và họ cũng cáo buộc rằng [hiệp ước an ninh này] “gây ra mối lo ngại nghiêm trọng trong cộng đồng quốc tế.”
Vị phát ngôn viên này cho biết không nên cho phép chia sẻ thông tin hạt nhân trừ khi tất cả các bên liên quan trong Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đồng ý và nếu cơ quan này có quyền giám sát hiệp ước an ninh nói trên.
Ông Triệu cáo buộc các quốc gia AUKUS không thông báo về “nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân nghiêm trọng” cảnh báo rằng điều đó có thể phá hoại “hòa bình và an ninh trong khu vực.”
Bắc Kinh đưa ra những lời bình luận trên trong lúc Liên Hiệp Quốc tổ chức Hội nghị Đánh giá các Bên tham gia đối với Hiệp ước Không Phổ biến Vũ khí Hạt nhân lần thứ 10 (từ ngày 01/08 đến ngày 26/08), vốn sẽ xem xét AUKUS sau khi Trung Quốc và Indonesia đệ trình các yêu cầu đánh giá lại.
Tuy nhiên, Úc đã nói rằng cam kết của họ đối với hiệp ước không lay chuyển, đó là lý do tại sao nước này sẽ tiến hành mua vũ khí theo cách minh bạch nhất có thể.
Phụ tá Bộ trưởng Quốc phòng Tim Ayers nói tại hội nghị hôm 02/08 rằng Úc đang làm việc với cơ quan quản lý hạt nhân quốc tế và cộng đồng để duy trì “một Thái Bình Dương độc lập và không có vũ khí hạt nhân.”
Ông Ayres nói: “Tại hội nghị này và hơn thế nữa, mỗi chúng ta phải nỗ lực để ngăn chặn những hậu quả nhân đạo thảm khốc đang chờ đợi chúng ta trừ khi chúng ta thực hiện các bước thực sự hướng tới việc loại bỏ vũ khí hạt nhân.”
“Cả ba đối tác (AUKUS) cam kết duy trì các nghĩa vụ pháp lý của chúng tôi và củng cố tính toàn vẹn của chính sách không phổ biến vũ khí hạt nhân. Chúng tôi sẽ không chỉ đơn giản duy trì mà còn củng cố tính toàn vẹn của chính sách này.”
Cơ quan nguyên tử hài lòng với sự minh bạch của AUKUS
Úc, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh, trong một văn bản làm việc chung (pdf) gửi cho Hội nghị Đánh giá của Liên Hiệp Quốc, đã nói rằng cả ba quốc gia này cam kết chuyển giao công nghệ tuyệt mật theo cách phù hợp với các tiêu chuẩn không phổ biến vũ khí hạt nhân cao nhất có thể, bao gồm cung cấp “các đơn vị năng lượng hoàn chỉnh và cố kết” cho Úc để họ không cần phải tiến hành làm giàu uranium hoặc chế tạo nhiên liệu.
Ba quốc gia cho biết: “Cộng đồng quốc tế có thể tin tưởng vào các chủ trương của chúng tôi, đặc biệt là vì thành tích của Úc về không phổ biến vũ khí hạt nhân là một ví dụ. Các hành động của nước này đi đôi các thành tích nổi bật của họ,” đồng thời nhắc đến việc Úc được đưa vào “Kết luận Rộng hơn ”của IAEA, được trao cho một quốc gia khi nước này sử dụng vật liệu hạt nhân chỉ trong các hoạt động hòa bình trong 22 năm.
AUKUS cũng cho biết các nước có ý định tham gia đầy đủ vào IAEA để tìm ra cách tiếp cận xác minh phù hợp cho các cuộc thanh tra, một lập trường làm hài lòng Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi.
Trong một tuyên bố trước Ban Quản trị của cơ quan này hồi tháng Sáu, ông Grossi cho biết: “Tôi muốn bày tỏ sự hài lòng với sự cam kết và minh bạch của ba quốc gia cho đến nay.”
Úc sẽ chứng kiến xung đột trong 10 năm tới
Những lời bình luận từ Bắc Kinh được đưa ra sau khi Phó Thủ tướng Richard Marles cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế rằng các nhà phân tích quốc phòng Úc đã cảnh báo nước này có thể chứng kiến xung đột trong 10 năm tới.
“Hai năm trước — với sự tín nhiệm của chính phủ cũ — họ đã thực hiện bản Cập nhật Chiến lược Quốc phòng, vốn được quan sát một cách khá sát sao, và họ thấy rằng lần đầu tiên Úc ở trong một mối đe dọa trong khoảng thời gian 10 năm,” ông Marles cho biết. “Vì vậy, để giải thích rằng luôn có một giả định trong hoạch định chiến lược ở Úc rằng chúng ta sẽ được thông báo trước 10 năm nếu có ai đó muốn làm hại chúng ta. Lần đầu tiên, vào năm 2020, chúng ta đã quan sát thấy rằng chúng ta đang ở trong khoảng thời gian 10 năm đó. Điều này thật sự quan trọng để nói đến.”
Ông Marles cũng lưu ý rằng Úc hiện đang trải qua quãng thời gian đầy trắc trở với Trung Quốc.
Ông nói: “Ngay bây giờ, căn cứ vào cách mà Trung Quốc đang muốn định hình thế giới xung quanh theo cách mà chúng ta chưa từng thấy trước đây, chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức từ đối tác thương mại lớn nhất của mình, điều khiến con đường phía trước trở nên không rõ ràng.”
“Và, quý vị biết đấy, chúng ta cũng đang trải qua cuộc cạnh tranh chiến lược đáng kể từ Trung Quốc trong khu vực lân cận gần nhất của chúng ta. Vì vậy, tất cả những điều đó thực sự đang đặt ra cho chúng ta những câu hỏi về vị trí của chúng ta và những gì chúng ta cần làm mà chúng ta thực sự đã không chứng kiến trong một thời gian dài.”
Chính phủ ông Albanese nên bắt Trung Quốc chịu trách nhiệm
Trong khi đó, thủ lĩnh phe đối lập Peter Dutton đã kêu gọi chính phủ liên bang thúc đẩy Bắc Kinh giải thích tại sao họ xây dựng quân đội.
Nói trên Sky News Australia, ông Dutton, cựu bộ trưởng quốc phòng trong chính phủ của cựu Thủ tướng Morrison, nói rằng mặc dù tin đáng mừng là Úc và Trung Quốc đã nối lại liên lạc ngoại giao cao cấp, nhưng chính phủ liên bang cần chất vấn Trung Quốc về hành động mở rộng kho vũ khí quân sự gấp rút.
“Trung Quốc tiếp tục tích lũy vũ khí hạt nhân,” ông Dutton nói. “Trung Quốc đang phát triển hạm đội hải quân của mình với tỷ lệ trọng tải tương đương với toàn bộ hạm đội Hải quân Hoàng gia Úc của chúng ta cứ sau 18 tháng và, tôi có thể lưu ý, vào thời điểm mà hầu hết thế giới đang hỗ trợ, dốc cạn kho dự trữ của họ, để cho Ukraine có cơ hội chiến đấu chống lại Nga.”
Về các cuộc đàm phán ngoại giao cao cấp, ông Dutton lo ngại rằng Úc chỉ đơn giản là chờ được Bắc Kinh “giải quyết” — một cách sử dụng thời gian không hiệu quả của chính phủ.
Ông nói: “Chính phủ Úc cần nghiêm túc trong các cuộc thương thuyết, và chúng ta cần yêu cầu Trung Quốc giải thích về những hành vi vi phạm nhân quyền, và giải thích những gì đang xảy ra về việc họ xây dựng quân đội, vụ tấn công trinh sát cơ P-8 chỉ một vài tuần trước, và việc giám sát một trong những con tàu của chúng ta trong khu vực tranh chấp đó.”
Cô Victoria Kelly-Clark là một phóng viên tại Úc chuyên về chính trị quốc gia và môi trường địa chính trị ở khu vực Á Châu-Thái Bình Dương, Trung Đông và Trung Á.
