Vai trò của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi Giáo Iran trong cuộc xung đột Israel-Hamas
Hôm 12/01, Văn phòng Kiểm soát Tài sản Ngoại quốc của Bộ Ngân khố Hoa Kỳ (OFAC) đã áp đặt các lệnh trừng phạt lên hai công ty vận chuyển hàng hóa của Iran thay mặt cho Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi Giáo Iran Iran-Quods Force (IRGC-QF) được người hỗ trợ tài chính Houthi Sa’id al-Jamal tài trợ. Hành động này xảy ra chỉ vài ngày sau khi Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi Giáo Iran (IRGC) đe dọa sẽ trả đũa Israel và các đồng minh của họ về việc Tướng Razi Mousavi của IRGC thiệt mạng, ông đã bị thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Israel ở Syria.
Hiện nay, Israel đang bị tấn công trên nhiều mặt trận từ Hamas ở Gaza và Hezbollah ở Lebanon, trong khi phiến quân Houthi ở Yemen đang nhắm mục tiêu vào các tàu Israel ở Hồng Hải. Điểm chung của ba tổ chức khủng bố này là đều nhận được sự tài trợ trực tiếp từ IRGC.
IRGC được thành lập vào năm 1979 như là những người bảo vệ Cách mạng Hồi Giáo. IRGC báo cáo trực tiếp với Lãnh tụ tối cao Iran, ông Ayatollah Ali Khamenei, người có thẩm quyền chính trị và tôn giáo cấp cao nhất của đất nước. Lãnh tụ tối cao này có ảnh hưởng đáng kể đến các thể chế chính trị, quân sự, và tôn giáo của quốc gia. Ngày nay, IRGC là một bộ phận chính thức trong quân đội của Iran nhưng hoạt động bên ngoài chuỗi chỉ huy quân sự thông thường, hành động theo lệnh trực tiếp của Lãnh tụ Tối cao.
Hơn nữa, IRGC hoạt động độc lập với khuôn khổ tư pháp và pháp lý của Iran, có thẩm quyền gần như không bị kiểm soát để thực thi các quy tắc và đạo đức Hồi Giáo của chính phủ. Ngoài việc duy trì quyền lực của chính phủ ở Iran, IRGC còn kiểm soát các lĩnh vực lớn của nền kinh tế và sử dụng tiền cũng như ảnh hưởng của mình để tài trợ cho các hoạt động khủng bố và hỗ trợ cho các nhóm chiến binh ở Afghanistan, Iraq, Lebanon, lãnh thổ Palestine, Syria, và Yemen.
IRGC, tổ chức bán quân sự hùng mạnh nhất trong khu vực, đã bị nhiều quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, xem là một tổ chức khủng bố. IRGC trợ giúp các phe phái khủng bố và chiến binh khác — bao gồm Hezbollah, Hamas, và Houthis — bằng cách tổ chức huấn luyện, cung cấp vũ khí, tiền bạc, thông tin tình báo, và cố vấn quân sự.
Theo Hãng thông tấn Fars trực thuộc IRGC, cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 07/10 là sự trả đũa cho vụ ám sát Tướng Qasem Soleimani, chỉ huy Lực lượng Quds, một đơn vị của IRGC, hồi năm 2020. Ông Soleimani cũng chịu trách nhiệm về các hoạt động ở hải ngoại. Ông đặc biệt bị nhắm mục tiêu và bị một phi cơ không người lái của Hoa Kỳ tiêu diệt gần Phi trường Quốc tế Baghdad ở Iraq do vai trò của ông ta trong việc chỉ thị các cuộc chiến tranh ủy nhiệm của Iran trên toàn khu vực. Ngũ Giác Đài cáo buộc ông Soleimani dự tính tấn công các nhà ngoại giao, quân nhân Hoa Kỳ, và thậm chí chính Hoa Kỳ. Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ tuyên bố rằng cuộc tấn công được thực hiện để ngăn chặn các cuộc tấn công của Iran trong tương lai và để bảo vệ nhân viên Hoa Kỳ trong khu vực.
Các nhóm được Iran hậu thuẫn không chỉ đe dọa Hoa Kỳ và Israel mà còn có thể gây ra một cuộc đại chiến. Ngoài việc lực lượng Houthi tấn công các tuyến vận chuyển quốc tế, các lực lượng ủy nhiệm của Iran đã phóng phi đạn và hỏa tiễn vào các căn cứ của Hoa Kỳ ở Iraq và Syria, khiến một số binh sĩ Mỹ bị thương.
Cho đến nay, Hoa Kỳ đã trừng phạt một số tổ chức liên quan đến việc trợ giúp tài chính của IRGC cho lực lượng Houthi. Nguồn tài trợ chảy qua một mạng lưới phức tạp gồm các cơ sở trao đổi dưới sự chỉ thị của Lực lượng Quds ngoài lãnh thổ IRGC, đơn vị của Tướng Razi Mousavi vừa bị sát hại. Khi các cuộc tấn công vào các mục tiêu của Hoa Kỳ và đồng minh ngày càng gia tăng, phản ứng có thể sẽ là quân sự. Kể từ cuộc tấn công vào Israel ngày 07/10, lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn đã tiến hành các cuộc tấn công bằng phi cơ không người lái, hỏa tiễn, và phi đạn vào các mục tiêu của Hoa Kỳ 37 lần ở Iraq và 40 lần ở Syria. Đáp lại, một cuộc không kích của Hoa Kỳ ở Syria nhắm vào các kho vũ khí và các cơ sở khác có liên quan đến IRGC và lực lượng dân quân. Hồi tháng trước, Hoa Kỳ cũng tấn công nhiều địa điểm ở Iraq sau khi một nhóm dân quân tấn công lực lượng Hoa Kỳ tại căn cứ không quân al-Asad.
Mặc dù lực lượng Houthi tuyên bố rằng họ chỉ muốn tấn công các tàu của Israel và các tàu đi đến Israel, nhưng nhiều tàu từ nhiều quốc gia khác nhau và với các điểm đến khác nhau đã bị tấn công. Do đó, Cơ quan An ninh Hàng hải Quốc tế đã đưa ra cảnh báo cho các chủ hàng quốc tế, khuyên họ tránh xa Hắc Hải. Tuy nhiên, việc chuyển hướng chặng đường dài vòng quanh châu Phi tốn thêm tới một triệu USD. Chi phí này sẽ được cộng vào tất cả nguyên liệu thô và sản phẩm tiêu dùng được vận chuyển qua khu vực này.
Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đã gặp người đồng cấp Arab Saudi, Hoàng tử Khalid bin Salman, để thảo luận về mối đe dọa Houthi và việc thành lập một liên minh quốc tế để bảo vệ các tàu đi qua khu vực. Một bản tin của Wall Street Journal đã phơi bày sự tham gia trực tiếp của Iran vào các cuộc tấn công của Houthi, nói rằng Iran đã cung cấp vũ khí và trợ giúp nhắm mục tiêu cho nhóm nổi dậy. Kể từ khi Tòa Bạch Ốc xác thực bản tin này, nhiều người Mỹ đang kêu gọi phản ứng gay gắt hơn, kể cả các cuộc tấn công vào cả Yemen và Iran. Tuy nhiên, Tổng thống Joe Biden đang trong tình thế khó khăn, vừa cố gắng bảo vệ lợi ích của Hoa Kỳ và Israel, cũng như bảo vệ tàu thuyền của các quốc gia khác, vừa ngăn chặn xung đột leo thang.
Israel có vẻ muốn giao chiến trực tiếp với Hezbollah và chấm dứt mối đe dọa này vĩnh viễn. Tuy nhiên, hậu quả sẽ là sự tàn phá lớn ở nhiều quốc gia. Nếu Hoa Kỳ trợ giúp Israel chống lại Hezbollah và cũng tiến hành các cuộc tấn công trực tiếp vào Yemen, thì Iran có thể trực tiếp tham gia. Tuy nhiên, nếu Hoa Kỳ không làm gì, thì IRGC sẽ tiếp tục hoạt động như một công cụ bí mật của Tehran, trợ giúp các nhóm khủng bố và dân quân trong khu vực, cướp đi sinh mạng và gây bất ổn vô thời hạn. Trước mắt, nếu Hoa Kỳ không đưa ra phản ứng trừng phạt nghiêm khắc đối với lực lượng Houthis, hoạt động vận tải toàn cầu sẽ bị gián đoạn đáng kể và hàng tiêu dùng sẽ đắt đỏ hơn.
Hân Nhi biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times