Trung Quốc và Nga có thể dẫn đầu một khối đối đầu mới với phương Tây
Sự kiện công ty lọc dầu quốc doanh Trung Quốc Sinopec đã hủy bỏ kế hoạch đầu tư trị giá nửa tỷ dollar vào lĩnh vực năng lượng của Nga không có dấu hiệu cho thấy sự tách rời hoàn toàn của hai nền kinh tế Trung Quốc và Nga.
Ngược lại, biến chuyển này cho thấy sự tạm dừng đối với một quan hệ đối tác kinh tế có khả năng phát triển về quy mô và độ phức tạp khi các cường quốc trên thế giới tập hợp lại thành các khối đối thủ mới sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine và hàng loạt các lệnh trừng phạt mà các quốc gia có cùng chí hướng đã đánh vào kẻ xâm lược.
Trên đây là nhận định của ông Ross Kennedy, một thành viên cao cấp thuộc Nhóm Nghiên cứu Chứng khoán đồng thời là nhà sáng lập của Fortis Analysis, trong buổi nói chuyện với chương trình “China Insider” của EpochTV hôm 02/04.
Vài tuần trước khi xảy ra cuộc xâm lược của Nga, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố quan hệ đối tác “không giới hạn”, một mối quan hệ chưa có dấu hiệu suy yếu ngay cả khi Moscow trở thành một quốc gia bị ruồng bỏ trên vũ đài quốc tế sau cuộc tấn công vào Ukraine hiện vẫn đang tiếp diễn. Tuy nhiên, theo ông Kennedy, một chuyên gia về chuỗi cung ứng và hậu cần, Bắc Kinh vẫn chưa vội trợ giúp nhiều về kinh tế cho Moscow do đề phòng khả năng chịu ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây trong tiến trình này.
Ông Kennedy cho biết, “Bắc Kinh, mặc dù tuyên bố khá mạnh mẽ và công khai rằng không có giới hạn nào đối với quan hệ giữa Moscow và Bắc Kinh, nhưng vẫn phải cân nhắc tác động của các lệnh trừng phạt có thể là gì. Và ngay bây giờ có một chút vùng xám [liên quan đến] cách thức hoạt động của dòng vốn giữa hai quốc gia, đặc biệt là về mặt đầu tư.”
Gọi Trung Quốc là một “cường quốc tiêu thụ” nơi tiếp tục cần một lượng lớn năng lượng và nguyên liệu thô, ông Kennedy nói rằng sự sẵn có và thuận tiện của hàng hóa được sản xuất ở khu vực Biển Đen và phần phía đông của Nga vẫn có sức hấp dẫn đáng kể đối với Bắc Kinh. Mặc dù lúc này các nhà cầm quyền Trung Quốc đang cảnh giác về việc vi phạm các lệnh trừng phạt đối với Nga có thể gây tác động gì đối với nền kinh tế Trung Quốc. Do đó, ông Kennedy hoài nghi về ý nghĩa lâu dài trong quyết định của Sinopec.
“Tôi không nghĩ đây là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang hạ nhiệt sự ủng hộ của họ đối với Nga. Tôi nghĩ rằng điều đó thực sự không phản ánh bất cứ điều gì khác ngoài việc Bắc Kinh đang chỉ thị Sinopec và các công ty khác là ngay bây giờ hãy thận trọng hơn một chút và bảo đảm cho các doanh nghiệp quốc doanh không phải hứng chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây,” ông nói.
Ông cho biết, bất chấp quyết định của Sinopec, hoạt động thương mại giữa hai cường quốc vẫn đang diễn ra với quy mô lớn trong các nhóm sản phẩm như thức ăn gia súc, vitamin và khoáng chất vi lượng, axid amin, ngành xây dựng và vật liệu xây dựng, cũng như các lĩnh vực lâu đời khác trong mối quan hệ thương mại Nga-Trung.
Ông Kennedy nhận thấy khả năng các doanh nghiệp quốc doanh Trung Quốc tăng cường mua các sản phẩm năng lượng và ngũ cốc từ Nga hơn là một sự tách rời kinh tế. Theo ông phân tích, Trung Quốc, Ấn Độ, và có thể là các cường quốc khác sẽ tận dụng sự hạ giá của các sản phẩm năng lượng sẵn có được vận chuyển bằng tàu chở dầu từ Nga khi Nga ngày càng thấy mình bị cô lập khỏi các thị trường phương Tây. Ông nói thêm, các giao dịch không phải bằng đồng dollar hay euro rất có thể sẽ gia tăng rõ rệt.
“Khá rõ ràng là Moscow và Bắc Kinh và thậm chí một số quốc gia khác trên thế giới, như Ấn Độ và Iran, đang làm việc và hợp tác khá chặt chẽ để có khả năng thực hiện các giao dịch với nhau,” ông cho hay.
Sự phụ thuộc ngày càng nhiều vào các giao dịch không liên quan đến tiền tệ hoặc hệ thống ngân hàng của phương Tây diễn ra theo đề mục của BRICS, nhóm các cường quốc bao gồm Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil và Nam Phi. Theo ông Kennedy BRICS là kết nối quan trọng của sự củng cố ngày càng tăng này và sự hình thành của một khối đối đầu với các nền dân chủ phương Tây.
Ngoài sự tàn phá của Ukraine và sự áp đặt hàng loạt các lệnh trừng phạt, cuộc xâm lược của Nga đối với nước láng giềng đã giúp bắt đầu mở ra một bối cảnh địa chính trị mới. Khối mới này sẽ không xuất hiện trong một sớm một chiều. Ông Kennedy nhận định rằng nói đúng hơn, khối này đang ở dạng non trẻ.
Ông Kennedy cho biết: “Chúng ta đang chứng kiến sự xuất hiện của khối hợp tác kinh tế và địa chính trị do Nga-Trung dẫn đầu sẽ tương phản với những gì giống với một khối các quốc gia nói tiếng Anh, hoặc một loại hình liên minh xuyên Đại Tây Dương giữa Canada, Hoa Kỳ, và các đối tác NATO của chúng ta.”
“Tôi nghĩ rằng sau 3 năm, 5 năm, 10 năm nữa, khi nhìn lại, chúng ta sẽ thấy rằng đó thực sự là hai khối kinh tế đã hình thành hoàn chỉnh và có mức độ hợp tác giữa hai khối ở những lĩnh vực cần thiết,” ông nói tiếp.
Ông Kennedy dự đoán trong phạm vi thương mại và hợp tác xảy ra giữa các khối đối thủ, điều đó sẽ phụ thuộc vào các quốc gia cố vấn hiện diện trong cả hai khối, chẳng hạn như Ấn Độ, Ả Rập Xê-Út và có thể là Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống nhất. Ông nói cấu hình địa chính trị mới này là chưa từng xảy ra kể từ những ngày Chiến tranh Lạnh, khi thế giới tan rã thành những khối lớn gồm Liên Xô, các cường quốc phương Tây do Hoa Kỳ lãnh đạo, và một số nước đang phát triển trung thành với Nga hoặc Hoa Kỳ.
Ông Michael Washburn là một ký giả tự do tại New York chuyên viết về các chủ đề liên quan đến Trung Quốc. Ông có nền tảng về báo chí pháp lý và tài chính, đồng thời cũng viết về nghệ thuật và văn hóa. Ngoài ra, ông còn là người dẫn chương trình podcast “Reading the Globe.” (“Đọc toàn cầu.”) hàng tuần. Các cuốn sách ông viết bao gồm “The Uprooted and Other Stories,” (“Những câu chuyện khác và nhổ tận gốc”,) “When We’re Grownups,” (“Khi chúng ta trưởng thành”) và “Người lạ, người lạ.”
Anh David Zhang là người dẫn chương trình China Insider trên EpochTV. Anh ấy hiện đang làm việc ở New York và Thủ đô Hoa Thịnh Đốn đưa các tin tức liên quan đến Trung Quốc. Anh ấy chuyên phỏng vấn chuyên gia và bình luận tin tức về các vấn đề Trung Quốc, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến mối bang giao Mỹ-Trung.
Khánh Ngọc biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm: