Trung Quốc tuyệt vọng tìm cách ngăn các công ty Hàn Quốc và Nhật Bản rời khỏi thị trường
Giữa lúc cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ đang bất ổn, nhu cầu giảm và chuỗi cung ứng bị gián đoạn do đại dịch COVID-19, các công ty nước ngoài đang rời bỏ Trung Quốc. Các công ty Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan và Hoa Kỳ như Microsoft, Google và Apple đều muốn chuyển dời hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
The Epoch Times đã nhận được một bộ tài liệu nội bộ từ chính quyền thành phố Huệ Châu, tỉnh Quảng Đông, cho thấy các công ty nước ngoài đang rời đi. Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã ban hành một lệnh khẩn cấp để “giữ cho các công ty Nhật Bản và Hàn Quốc ở lại” vì cả các lý do kinh tế lẫn đường lối chính trị của Đảng.
Tháng 10/2019, gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc Samsung đã đóng cửa nhà máy Huệ Châu và ngừng sản xuất điện thoại di động tại Trung Quốc. Tháng 6/2020, Samsung thông báo rằng việc sản xuất màn hình hiển thị của họ sẽ được chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam. Việc Samsung rút khỏi Trung Quốc ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế của Huệ Châu.
Theo một báo cáo ngày 10/8 của chính phủ do Cục Thương mại Huệ Châu soạn thảo và gửi cho cục ngoại vụ địa phương, tính đến năm 2020, thương mại xuất nhập khẩu ở Huệ Châu giảm lần lượt 77.4 và 89.5% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các nhà chức trách tuyên bố rằng nền kinh tế của Huệ Châu “bị ảnh hưởng bởi chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, công tác phòng chống và kiểm soát đại dịch và việc Samsung Electronics rút lui khỏi Huệ Châu và nhiều yếu tố khác đã làm gia tăng tác động”.
Lệnh khẩn cấp
Trong một tài liệu về kế hoạch làm việc do chính quyền thành phố ban hành, thành phố này đã nhận được một bức thư — được đánh dấu là “khẩn cấp” — từ văn phòng đối ngoại của chính quyền tỉnh Quảng Đông, yêu cầu thành phố “giữ chặt Nhật Bản và Hàn Quốc”.
“Sử dụng [ý tưởng] cùng nhau chống lại đại dịch như một cơ hội để thu hút các nước láng giềng như Nhật Bản và Hàn Quốc”, chính quyền tỉnh tuyên bố.
Để làm được điều đó, văn phòng thương mại Huệ Châu đã đề xuất một số biện pháp, chẳng hạn như “quảng bá Khu công nghiệp Trung Quốc-Hàn Quốc (Huệ Châu) tại cả Hội nghị trao đổi Trung Quốc (Quảng Đông)-Hàn Quốc và Hội nghị xúc tiến kinh tế Nhật Bản-Quảng Đông, diễn ra vào tháng Sáu. Tài liệu cũng gợi ý rằng trong hội nghị, các quan chức nên sắp xếp để các công ty Nhật Bản và Hàn Quốc đến thăm Huệ Châu để tìm các cơ hội đầu tư.
Ngoài ra, văn phòng thương mại Huệ Châu đã tiết lộ các dự án hợp tác và trao đổi gần đây với hai nước này, bao gồm việc thành lập Văn phòng Đại diện Kinh tế và Thương mại Huệ Châu mới tại Hàn Quốc. Nó đã được ghi vào danh sách hoạt động vào cuối tháng Tám. Các kế hoạch bao gồm thuyết phục các công ty và tổ chức của Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore đến thăm Huệ Châu, thăm “các doanh nghiệp chủ chốt” ở các quốc gia đó và thực hiện “xúc tiến đầu tư”.
Nhà bình luận về vấn đề thời sự Li Linyi giải thích rằng bức thư này cho thấy ĐCSTQ đang liều mình ngăn cản các công ty nước ngoài chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc và để “bảo vệ chuỗi công nghiệp khu vực của Trung Quốc”.
Hy vọng mở rộng sáng kiến Vành đai và Con đường
Các tài liệu nội bộ của chính phủ Huệ Châu tiết lộ rằng mệnh lệnh “giữ Nhật Bản và Hàn Quốc” không chỉ có những cân nhắc về kinh tế mà còn là một nhiệm vụ chính trị đối với “Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI)” của Đảng.
Được Bắc Kinh triển khai vào năm 2013, đây là dự án đầu tư cơ sở hạ tầng đặc trưng của chế độ này nhằm nâng cao ảnh hưởng của mình trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng BRI đặt các nước đang phát triển vào một “bẫy nợ” bằng cách cung cấp các khoản vay không bền vững, đồng thời khai thác tài nguyên thiên nhiên của họ như gỗ, dầu thô và khoáng sản để thúc đẩy nền kinh tế Trung Quốc.
Văn phòng BRI tại Huệ Châu cho biết trong một tài liệu “tầm nhìn công việc” đề ngày 14/1 rằng họ hy vọng sẽ mở rộng BRI sang các nước Đông Á, đặc biệt là Hàn Quốc. Thành phố sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp địa phương mở rộng sang các thị trường ở Đông Á, thực hiện nhiều chuyến thăm Nhật Bản và Hàn Quốc để xúc tiến và thu hút đầu tư, và lập kế hoạch xây dựng Khu công nghiệp Trung Quốc – Hàn Quốc (Huệ Châu).
Nhà cầm quyền cũng hy vọng sẽ thúc đẩy BRI thông qua các mối quan hệ của các thành phố kết nghĩa. Một tài liệu từ văn phòng đối ngoại Huệ Châu cho biết thành phố này trước đây đã hình thành 5 “thành phố hữu nghị”: Seongnam ở Hàn Quốc, Worcestershire ở Vương quốc Anh, Bắc Vancouver ở Canada, Milpitas ở Hoa Kỳ và Kim tự tháp Thánh Martin ở Mexico. Nhưng trong số năm thành phố này, chỉ có Seongnam là vẫn “hoạt động” do “mối quan hệ được nuôi dưỡng đặc biệt”, tài liệu cho biết. Mối quan hệ với bốn thành phố khác thì “thỉnh thoảng vẫn tiếp xúc” hoặc đã “dừng lại”.
Cũng theo tài liệu trên, trong 5 năm qua, Huệ Châu và Seongnam đã tương tác hàng năm, từ giao lưu thanh niên và các chuyến thăm của chính phủ đến hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, du lịch và giáo dục.
Nhà bình luận Li cho biết rõ ràng nhà cầm quyền Trung Quốc đang hy vọng dụ Hàn Quốc tham gia BRI bằng cách tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại với nước này.
Ông cũng lưu ý rằng Bắc Kinh có hai mục đích khi khai thác mối quan hệ với Hàn Quốc: khai thác các nguồn lực kinh tế và công nghệ để giảm bớt cuộc khủng hoảng kinh tế của Trung Quốc và gây ảnh hưởng chính trị đối với Hàn Quốc để phù hợp với chương trình nghị sự của Bắc Kinh.
Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất và thị trường xuất khẩu lớn nhất của Hàn Quốc. Ông Li nói rằng việc chính phủ Hàn Quốc thiếu lập trường đối với sự xâm phạm ngày càng tăng của Bắc Kinh đối với Hồng Kông có thể là dấu hiệu cho thấy họ lo sợ sẽ làm mất lòng Bắc Kinh vì lợi ích kinh tế.
Ông Li cũng tuyên bố rằng các tài liệu nội bộ này chỉ ra rằng ĐCSTQ đang cố gắng giảm bớt tác động nghiêm trọng của các lệnh trừng phạt kinh tế từ cộng đồng quốc tế bằng cách cố gắng hết sức để “giữ chân Nhật Bản và Hàn Quốc”.
Tác giả: Alex Wu