Trung Quốc dính líu đến hoạt động rửa tiền toàn cầu của Iran
Việc giao dịch né tránh các lệnh cấm vận hạt nhân của Iran được tiến hành thông qua Bắc Kinh và các đồng minh thân cận nhất của nước này
Theo một bài báo mới trên Tạp chí Wall Street, Trung Quốc có dính líu đến hệ thống rửa tiền quốc tế của Iran.
Theo bản tin độc quyền được công bố hôm 18/03, Tạp chí Wall Street “đã xem xét các giao dịch tài chính của một loạt các công ty ủy nhiệm của Iran trong 61 tài khoản tại 28 ngân hàng ngoại quốc ở Trung Quốc, Hồng Kông, Singapore, Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất với tổng trị giá vài trăm triệu dollar.”
Bài báo cho biết, “Giới chức tình báo phương Tây nói rằng có bằng chứng về hàng chục tỷ dollar của các giao dịch tương tự.”
Tất cả các quốc gia được đề cập bên trên, cộng với khu tự trị Hồng Kông, đều có liên hệ chặt chẽ với Bắc Kinh. Hồng Kông nằm dưới sự kiểm soát hoàn toàn của Đảng Cộng sản Trung Quốc, vốn đã kiên quyết bãi bỏ các quyền tự do độc lập của thành phố này vào năm 2017.
Tạp chí Foreign Policy đã gọi Thổ Nhĩ Kỳ là một “quốc gia phụ thuộc Trung Quốc”.
Công chúng Singapore là những người khác biệt thế giới trong việc ủng hộ Trung Quốc, với 64% [người] có cái nhìn tích cực về đất nước độc tài này, so với mức trung bình 27% ở tất cả các quốc gia được Trung tâm Nghiên cứu Pew khảo sát vào năm 2021.
Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) cũng thân thiết với Bắc Kinh, đến mức bị cáo buộc chủ trì một trung tâm giam giữ bí mật của Trung Quốc và dẫn độ người Duy Ngô Nhĩ về Trung Quốc vì một “tội danh” duy nhất đó là thực hành đức tin Hồi giáo của họ.
Một báo cáo của Bloomberg vào tháng Mười Hai lưu ý rằng UAE đã mua dầu của Iran [bất chấp] vi phạm các lệnh trừng phạt, và cho phép giao dịch dầu Iran với các tổ chức tài chính có trụ sở tại UAE.
Vào thời điểm đó, Trung Quốc cũng đã tăng cường mua dầu của Iran. Chính phủ Tổng thống Biden cho rằng việc tiếp cận ngoại giao được ưu tiên hơn là đối đầu với Bắc Kinh về sự ủng hộ của nước này đối với Iran. Chính phủ của ông cũng phủ nhận việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt dưới thời cựu Tổng thống Trump.
Chính phủ Iran đã xác nhận phần lớn thông tin tối quan trọng trong bài báo mới của Tạp chí Wall Street, khi công khai phô trương về khả năng tiến hành thương mại toàn cầu, bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với chương trình vũ khí hạt nhân của nước này.
Năm 2018, Tổng thống đương thời Donald Trump đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, vốn đã được đồng thuận vào năm 2015 và được gọi là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA). Ông Trump đã tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran, điều mà Tổng thống Joe Biden tuyên bố duy trì. Nhưng đáp lại, Iran đã và đang tái thiết chương trình hạt nhân của mình, vốn là hành động mà hiện giờ đã [đi xa] đến mức không thể quay đầu lại. Cùng với việc tiến gần hơn đến bom hạt nhân, những đòi hỏi của Tehran cũng tăng theo, đến mức mà bất kỳ thỏa thuận JCPOA mới nào đều sẽ tốt hơn cho quốc gia bất hảo này hơn là thỏa thuận JCPOA ban đầu.
Ngoại trưởng đương thời Mike Pompeo đã cố gắng tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc lên Iran vào năm 2020 nhưng Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đã từ chối. Chính phủ Tổng thống Biden đã bác bỏ nỗ lực của ông Pompeo nhằm tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc trong năm 2021 nhưng các lệnh trừng phạt đơn phương của Hoa Kỳ vẫn được duy trì. Trong nỗ lực tái khởi động các cuộc đàm phán hạt nhân bị đình trệ với Tehran, chính phủ ông Biden đã tiến hành thắt chặt các biện pháp trừng phạt vào tháng Mười Hai, nhưng điều đó không có tác dụng đáng kể.
Ông Ian Talley, tác giả của bài báo mới này, đã viết rằng “theo các nhà ngoại giao, quan chức tình báo và tài liệu của phương Tây, Iran đã thiết lập một hệ thống tài chính và ngân hàng bí mật để giải quyết hàng chục tỷ dollar trong hoạt động thương mại hàng năm bị cấm theo các lệnh trừng phạt do Hoa Kỳ dẫn đầu, cho phép Tehran vượt qua được cuộc vây hãm kinh tế này, đồng thời tạo đòn bẩy cho nước này trong các cuộc đàm phán hạt nhân đa phương.”
Mạng lưới này của Iran bao gồm các tài khoản ngân hàng thương mại ngoại quốc, các công ty ủy nhiệm đã đăng ký quốc tế, các công ty thông thường điều phối hoạt động buôn bán bất hợp pháp và “một cơ sở thanh toán giao dịch bên trong Iran.”
Thành công của mạng lưới Iran này hẳn là một tấm gương cho Tổng thống Nga Vladimir Putin khi ông xâm lược Ukraine, như một phương tiện, được Bắc Kinh tạo điều kiện, để duy trì thương mại quốc tế khi chịu các lệnh trừng phạt. Iran thân thiết với Nga, cả hai đều thuộc Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) của Trung Quốc, tổ chức thân thiết nhất mà Bắc Kinh đang có cơ hội nằm trong một liên minh quốc tế giống như Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Thổ Nhĩ Kỳ là một “đối tác đối thoại” của SCO.
Iran đã tìm kiếm tư cách thành viên của SCO trong 15 năm và cuối cùng, vào tháng Chín, họ đã được chấp nhận vào tổ chức này. SCO là một nhóm yếu ớt gồm các quốc gia bất hảo đang ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc về thương mại do địa vị bị quốc tế ruồng bỏ của họ.
Miến Điện (Myanmar), bị trừng phạt vì cuộc đảo chính đẫm máu năm 2021 của mình và bị tẩy chay vì tội diệt chủng người Rohingya, cũng có thể đang sử dụng mạng lưới rửa tiền quốc tế được Bắc Kinh tạo điều kiện. Đại sứ Miến Điện tại Trung Quốc đã gặp Tổng thư ký SCO vào tháng Hai và cam kết hỗ trợ hết mình cho tổ chức này.
Năm 2021, Iran đã ký một “hiệp định chiến lược” kéo dài 25 năm về hợp tác kinh tế và quân sự với Trung Quốc. Hiệp định này đã bước vào giai đoạn thực hiện hồi tháng Một. Trong ba năm qua, Trung Quốc đã mua dầu của Iran bất chấp các lệnh trừng phạt với giá chiết khấu so với giá thị trường toàn cầu. Tổng thống Iran Ebrahim Raisi đã nhấn mạnh chính sách ngoại giao “lấy Á Châu làm trung tâm” của mình, vốn có lợi cho Trung Quốc.
Tuy nhiên, Bắc Kinh không cần quá quan tâm đến Tehran, chủ yếu do sức mạnh kinh tế của Trung Quốc, mạng lưới thương mại toàn cầu khổng lồ, và sự phụ thuộc của thế giới vào các chuỗi cung ứng vốn tùy thuộc vào cơ sở sản xuất công nghiệp và công nghệ sâu rộng của Trung Quốc. Như ông William Figueroa đã lưu ý trên tờ The Diplomat, “Iran có thể buộc phải ‘nhìn về hướng Đông’ sau khi Hoa Kỳ rút khỏi JCPOA, nhưng chính quyền Trung Quốc vẫn không ngừng nhìn theo nhiều hướng cùng một lúc.”
Phương Tây không ngừng cố gắng thuyết phục Trung Quốc, Nga, Iran, và Bắc Hàn tuân thủ các quy tắc quốc tế, như không phổ biến vũ khí hạt nhân và chuyển biến chính trị hướng tới một quan niệm tốt hơn về nhân quyền vốn đã được thiết lập sau Đệ nhị Thế chiến để duy trì hòa bình quốc tế. Nhưng những quốc gia này, được điều hành bởi các nhà độc tài đói khát quyền lực, lại không ngừng từ chối. Những nỗ lực chân thành của các nền dân chủ trong khía cạnh này là đích đến của ‘chàng khờ’ (tức là phí công vô ích) – một đích đến mà chàng khờ được bảo đi bảo lại là phải trì hoãn.
Tuy nhiên, với sự trỗi dậy về kinh tế và quân sự của Trung Quốc, con đường này đang dần đến đoạn kết. Đã đến lúc phải tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với tất cả các chế độ chuyên quyền này, bắt đầu từ thành viên đầu sỏ của họ ở Bắc Kinh, đồng thời phải phá vỡ mối liên hệ kinh tế giữa các nước này, vốn tạo điều kiện để họ vi phạm nhiều lần và nghiêm trọng các chuẩn tắc quốc tế nhằm duy trì hòa bình và an ninh trên toàn cầu.
Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.
Ông Anders Corr có bằng cử nhân/thạc sĩ khoa học chính trị tại Đại học Yale (2001) và tiến sĩ về chính phủ tại Đại học Harvard (2008). Ông là người đứng đầu Corr Analytics Inc., nhà xuất bản của Tạp chí Rủi ro Chính trị, và đã thực hiện các nghiên cứu sâu rộng ở Bắc Mỹ, Âu Châu và Á Châu. Các cuốn sách mới nhất của ông là “The Concentration of Power: Institutionalization, Hierarchy, and Hegemony” (“Tập Trung Quyền Lực: Thể Chế Hóa, Hệ Thống Phân Cấp, và Quyền Bá Chủ”) xuất bản năm 2021 và “Great Powers, Grand Strategies: the New Game in the South China Sea” (“Các Cường Quốc Lớn, Các Chiến Lược Lớn: Trò Chơi Mới ở Biển Đông”) xuất bản năm 2018.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm: