Trung Quốc bắt đầu nhắm vào mỏ quặng sắt ở châu Phi để thoát lệ thuộc vào Úc
Lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã điện đàm với Tổng thống Sierra Leone, hứa sẽ giúp quốc gia Tây Phi nhỏ bé này trong cuộc chiến chống đại dịch. Ông nhấn mạnh rằng hai bên cần “mở rộng hợp tác đôi bên cùng có lợi.” Các nhà phân tích suy đoán rằng hành động này có liên quan đến nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú ở Sierra Leone mà Trung Quốc đang cần.
Trung Quốc là nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, do chất lượng và số lượng quặng sắt trong nước còn xa mới đáp ứng được nhu cầu sản xuất thép trong nước nên 80% quặng được nhập cảng, chủ yếu từ Úc và Brazil.
Năm ngoái (2020), chính phủ Úc đã kêu gọi cộng đồng quốc tế mở một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của virus Trung Cộng, thường được gọi là coronavirus mới. Trung Quốc đã nhanh chóng trả đũa bằng cách phát động một cuộc chiến thương mại vô hình giữa hai nước. Để thoát khỏi sự phụ thuộc vào hàng nhập cảng từ Úc, Bắc Kinh đã ban hành lệnh cấm không chính thức, thúc giục ngành thép Trung Quốc chuyển sang quặng sắt Brazil, mặc dù chất lượng tương đối thấp.
Tuy nhiên, các mỏ quặng của Brazil đã phải hứng chịu những trận mưa lớn trong năm nay, dẫn đến lượng hàng xuất xưởng giảm và không đủ nguồn cung tại các mỏ quặng sắt. Ngoài ra, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro đã ám chỉ hôm 05/05 rằng virus Trung Cộng có thể là một vũ khí sinh học do Trung Cộng phát triển.
Vì những lý do này, Trung Cộng đã quay sang Ấn Độ, cũng như Châu Phi, nơi giàu tài nguyên khoáng sản.
Trung Cộng thâu tóm quặng sắt ở châu Phi bằng mọi giá
Vào cuối năm ngoái (2020), cả Congo và Cameroon đều rút quyền khai thác khoáng sản của công ty Sundance của Úc đối với 5.64 tỷ tấn quặng sắt của dự án Mbalam-Nabeba trải dài hai quốc gia và chuyển một phần mỏ quặng này cho các công ty Trung Quốc.
Ngay từ năm 2012 và 2014, công ty Sundance đã ký thỏa thuận khai thác quặng sắt với chính phủ Cameroon và chính phủ Congo. Vào thời điểm đó, công ty này đã lên kế hoạch đầu tư 8.7 tỷ USD để xây dựng một tuyến đường sắt dài 580km và cảng bốc dỡ quặng sắt.
Sierra Leone, nằm trên bờ biển phía tây của Châu Phi, rất giàu quặng sắt. Các công ty Trung Quốc đã hoạt động ở đó khoảng 10 năm và đã khởi động lại một dự án bị đình chỉ vào năm ngoái.
Công ty sắt thép Sơn Đông thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc bắt đầu hoạt động tại quặng sắt Tonkolili và xuất cảng quặng sang Trung Quốc vào năm 2011. Sản lượng xuất cảng đạt đỉnh vào năm 2014 là 19.03 triệu tấn. Sau năm 2017, do dịch bệnh Ebola bùng phát và giá quặng sắt giảm xuống thấp, dự án Tonkolili đã phải tạm dừng. Sau đó, việc xuất cảng quặng sắt hàng năm của Sierra Leone sang Trung Quốc đã giảm mạnh xuống dưới 1 triệu tấn vào năm 2018 và về 0 vào năm 2020.
Công ty Trung Quốc, Công ty TNHH Đầu tư Thanh Hoa, đã tiếp quản quặng sắt vào ngày 23/09/2020 và khôi phục hoạt động. Chuyến hàng đầu tiên đến Trung Quốc vào ngày 29/01 năm nay.
Ngoài ra, Trung Cộng đã đầu tư 14 tỷ USD vào Guinea để có được quyền khai thác mỏ Simandou, một mỏ khổng lồ với trữ lượng quặng sắt hơn 2.25 tỷ tấn nằm ở một vùng núi hẻo lánh. Các công ty Trung Quốc hiện đang xây dựng đường sắt ở Guinea để chuẩn bị cho dự án Simandou. Theo ước tính, phải mất ít nhất 5-7 năm nữa mỏ mới bắt đầu đi vào sản xuất.
Một báo cáo nghiên cứu được phát hành vào tháng 07/2020 bởi Viện Lowy, một tổ chức tư vấn của Úc về các chính sách quốc tế, đã chỉ ra rằng chiến lược quặng sắt của Trung Cộng ở Châu Phi là lâu dài và [được tiến hành] bằng mọi giá.
Báo cáo chỉ ra rằng, “Trung Quốc có các lựa chọn ở Châu Phi, và ngay cả khi các mỏ quặng sắt mới được khai thác ở Châu Phi cần phải mất vài năm và cần rót vốn ồ ạt để phát triển, điều đó sẽ không thể cản trở Trung Quốc, vốn là quốc gia biết chạy theo mục tiêu dài hạn.”
Tương tự như vậy, Trung tâm Nghiên cứu Thương mại Trung Quốc-Châu Phi, một tổ chức tư vấn của Trung Cộng, nhấn mạnh trong một báo cáo phát hành hôm 20/04, rằng Trung Cộng có nhiều lựa chọn ở Châu Phi, do đó, “ngay cả khi các mỏ quặng sắt mới được đầu tư ở Châu Phi cần vài năm để phát triển và cần đổ vào nguồn vốn khổng lồ, điều này sẽ không cản trở được việc đầu tư của Trung Quốc.”
Ông Lý Yến Minh (Li Yanming), một chuyên gia tại Hoa Kỳ về các vấn đề Trung Quốc, nói với The Epoch Times rằng việc ông Tập Cận Bình đích thân tham gia hội đàm với các nhà lãnh đạo của các quốc gia Châu Phi này cho thấy quyết tâm của ông trong việc thoát khỏi sự phụ thuộc của Trung Quốc vào Úc. Điều này cũng chỉ ra rằng nhập cảng quặng sắt của Trung Quốc đang gặp khó khăn. Trung Cộng hy vọng rằng làm ăn với các nước Châu Phi này sẽ là một lựa chọn thay thế để cứu mình khỏi tình thế khó khăn nghiêm trọng này.
Nguyễn Lê biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm: