Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Thụy Sĩ bí mật thỏa thuận, cho phép các đặc vụ Trung Cộng tự do hồi hương công dân Trung Quốc
Một thỏa thuận Trung-Thụy Sĩ được giấu kín lâu nay đã bị phơi bày, tiết lộ rằng các nhân viên an ninh Trung Cộng được phép đi khắp nơi ở Thụy Sĩ mà không bị giám sát.
Safeguard Defenders, một tổ chức phi chính phủ về nhân quyền tập trung vào châu Á, đã xuất bản bản dịch tiếng Anh chính thức của thỏa thuận này trong một báo cáo được công bố vào ngày 9 tháng 12. “Thỏa thuận cho nhận lại” kéo dài 5 năm, có hiệu lực vào tháng 12 năm 2015 và hết hạn vào ngày 7 tháng 12 năm nay, đặt ra các điều khoản cho các đặc vụ Trung Cộng đến Thụy Sĩ và tiến hành phỏng vấn các công dân Trung Quốc mà chính phủ Thụy Sĩ đang xem xét trục xuất.
Nói chung, các thỏa thuận tiếp nhận lại là một phần tập quán của luật quốc tế. Theo báo cáo, các giao dịch này cho phép các chính phủ liên lạc với nhau về những người nhập cư bất hợp pháp bị nghi ngờ. Một số thỏa thuận cũng bao gồm các điều kiện cho phép chính phủ cử đại diện hoặc người đại diện áp tải công dân của mình bị trục xuất.
Safeguard Defenders cho biết phân tích của họ tiết lộ rằng “thỏa thuận với Trung Cộng, vốn được giữ bí mật với lý do giả tạo, không liên quan gì đến các ‘thỏa thuận tiếp nhận lại’ thông thường này, và có một đặc điểm hoàn toàn khác.”
Thỏa thuận Trung-Thụy Sĩ không được công khai cho đến tháng 8 năm nay, khi tờ báo tiếng Đức của Thụy Sĩ Neue Zürcher Zeitung phanh phui nó ra. Các quan chức từ đó đã đặt câu hỏi tại sao các nhà chức trách Thụy Sĩ chọn không công bố thỏa thuận — vì quốc gia này đã ký hơn 50 thỏa thuận tương tự với các chính phủ và khu vực pháp lý khác, có thể xem công khai trên trang web của chính phủ Thụy Sĩ.
Thỏa thuận
Theo các điều khoản của thỏa thuận với Trung Quốc, các đặc vụ Trung Cộng có thể ở trong nước không quá hai tuần sau khi được chính quyền Thụy Sĩ mời để giải quyết “việc xác định danh tính công dân Trung Quốc bị cáo buộc cư trú bất thường tại Thụy Sĩ.”
Các đặc vụ Trung Cộng sẽ đệ trình một báo cáo cho các nhà chức trách Thụy Sĩ. Sau đó, các quan chức Thụy Sĩ sẽ sử dụng bản báo cáo, với sự tham vấn của Đại sứ quán Trung Cộng, để xác định liệu những người nhập cư bất hợp pháp bị nghi ngờ có nên bị trục xuất hay không.
Nhưng Safeguard Defenders chỉ ra rằng thỏa thuận “không quy định rằng Thụy Sĩ thực hiện bất kỳ việc xác minh thông tin do các đặc vụ Trung Quốc cung cấp.”
NGO cũng chỉ ra một số điều khoản đáng nghi vấn khác trong thỏa thuận: Chính quyền Thụy Sĩ không có tiếng nói về người mà Trung Cộng chọn làm đặc vụ ở Thụy Sĩ và đồng ý giữ bí mật danh tính của các đặc vụ. Hơn nữa, những đặc vụ Trung Cộng này không phải khai báo tình trạng của họ cũng nhà không cần phải có một tư cách chính thức nào.
“Không có một thỏa thuận nào với bất kỳ quốc gia hoặc khu vực nào khác được xem xét có kiểu dàn xếp như vậy,” tổ chức Safeguard Defenders tuyên bố.
Ví dụ, thỏa thuận Anh-Thụy Sĩ kêu gọi các quan chức Vương quốc Anh phải được các cơ quan có thẩm quyền của Thụy Sĩ phê duyệt trước khi họ có thể vào Thụy Sĩ, và họ phải tham gia với tư cách công khai, chính thức, theo báo cáo.
Tổ chức Safeguard Defenders cũng lưu ý một điểm kỳ lạ trong thỏa thuận với Trung Quốc: Thỏa thuận được ký với Bộ Công an Trung Cộng, cơ quan giám sát lực lượng cảnh sát của nước này. Với các quốc gia khác, chính bộ phận xuất nhập cảnh của họ hoặc một cơ quan tương đương sẽ ký các thỏa thuận cho phép.
Ví dụ, Ấn Độ đã có Bộ phận Lãnh sự, Hộ chiếu và Thị thực thuộc Bộ Ngoại giao của nước này ký thỏa thuận với Thụy Sĩ, theo báo cáo.
Hơn nữa, thỏa thuận với Trung Quốc thiếu các đảm bảo về việc bảo vệ các quyền hợp pháp của người tị nạn, vốn thường thấy trong các thỏa thuận tái tiếp nhận khác, theo báo cáo.
Ban thư ký Thụy Sĩ về vấn đề di cư đã bảo vệ thỏa thuận, nói rằng cần phải gửi lại những người nước ngoài bất hợp pháp. Cơ quan Thụy Sĩ cũng cho biết thỏa thuận này chỉ được sử dụng một lần, khi 13 cá nhân từ Trung Quốc, trong đó có 4 người xin tị nạn, bị trục xuất vào năm 2016.
Quạn ngại
Safeguard Defenders cho thấy nhiều lo ngại về thỏa thuận, chẳng hạn như các đặc vụ Trung Cộng có thể được cấp thị thực du lịch thông thường, vì các chuyến thăm của họ có thể là nhiệm vụ không chính thức. Bởi vì thị thực như vậy cho phép khách du lịch tiếp cận các quốc gia châu Âu khác trong khối Schengen, các đặc vụ Trung Cộng có khả năng đi lại tự do ở phần lớn châu Âu.
Một mối lo ngại khác là cảnh sát Trung Cộng đã ký thỏa thuận, có nghĩa là Bắc Kinh “chắc chắn nhất” sẽ không cử bất kỳ nhân viên nhập cư bình thường nào, NGO cho biết.
Vào năm 2014, chính quyền Trung Cộng đã công bố một chiến dịch được gọi là “Chiến dịch săn cáo” nhằm hồi hương những người đào tẩu, những người bất đồng chính kiến và các quan chức Trung Cộng không ủng hộ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Cuộc vận động do Bộ Công an khởi xướng.
Để thực hiện chiến dịch, chính quyền Trung Cộng đã “tham gia vào các hoạt động bất hợp pháp, đơn phương và bất hợp pháp, bao gồm cưỡng bức, tống tiền và đe dọa, tất cả đều nhắm vào các mục tiêu ‘đào tẩu’ này và gia đình của họ để buộc hợp tác hoặc tự hồi hương về CHND Trung Hoa. [Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa],” các công tố viên Hoa Kỳ cho biết liên quan đến một vụ án hình sự gần đây liên quan đến tám nhân viên đặc vụ Trung Cộng, những người bị truy tố vì đã cố gắng ép buộc một cư dân New Jersey trở về Trung Quốc. Năm trong số tám người đã bị bắt tại Hoa Kỳ trong khi ba người còn lại đã thoát về Trung Quốc.
Vào tháng 8, Cơ quan thuộc Liên Hợp Quốc, Nhóm công tác về những người mất tích cưỡng bức hoặc không tự nguyện, đã đệ trình một báo cáo lên Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc, nêu lên lo ngại rằng Bắc Kinh đã sử dụng “các vụ bắt cóc và cưỡng bức người hồi hương từ nước ngoài” để hồi hương các công dân Trung Quốc.
“Người ta tin rằng có tới 300 người Ngô Duy Nhĩ đã bị cưỡng bức trở về Trung Quốc từ 16 quốc gia khác nhau kể từ năm 2004,” theo báo cáo của Liên Hợp Quốc.
Nhà hoạt động Hồng Kông nổi tiếng Joshua Wong bày tỏ lo ngại về thỏa thuận của Thụy Sĩ vào tháng 8 sau khi thỏa thuận này bị phanh phui, nói rằng nó có “những tác động nghiêm trọng” đối với những người bất đồng chính kiến Trung Quốc ở nước ngoài.
“Không đề cập đến việc những người bất đồng chính kiến lưu vong, người Hồng Kông hoặc thậm chí người Đài Loan ở nước ngoài có thể bị che đậy bởi thỏa thuận bí mật & bị dẫn độ tới tòa án của Trung Quốc,” Wong viết trên tài khoản Twitter của mình.
Báo chí địa phương lưu ý rằng các chính trị gia đang hối thúc chính quyền Thụy Sĩ không gia hạn thỏa thuận với Trung Cộng.
