Thủ tướng Hungary: Âu Châu ‘tự bắn vào phổi mình’ bằng các lệnh trừng phạt đối với Nga
BUDAPEST — Hôm thứ Sáu (15/07), Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho biết Liên minh Âu Châu (EU) đã “tự bắn vào phổi mình” bằng các biện pháp trừng phạt kinh tế thiếu cân nhắc đối với Nga vốn có nguy cơ phá hủy nền kinh tế Âu Châu, trừ khi EU thu hồi lại.
Nguồn cung cấp khí đốt cho Âu Châu đã thắt chặt và chi phí nhiên liệu đã tăng cao kể từ khi Nga xâm lược Ukraine hồi tháng Hai dẫn đến các lệnh trừng phạt, khiến các nước phải chật vật để tái nạp kho dự trữ và đa dạng hóa các kênh cung ứng.
Giá khí đốt và điện tăng cao đã buộc ông Orban phải cắt giảm mức giá trần đã áp dụng nhiều năm đối với giá dịch vụ tiện ích cho các gia đình có mức sử dụng cao hôm thứ Tư (13/07), đảo ngược một trong những chính sách kinh tế đặc trưng của vị thủ tướng 59 tuổi này.
“Ban đầu, tôi nghĩ rằng chúng ta chỉ đang tự bắn vào chân mình, nhưng bây giờ rõ ràng là nền kinh tế Âu Châu đã tự bắn vào phổi mình, và nó đang thở hổn hển,” ông Orban nói trong một cuộc phỏng vấn.
Thủ tướng Hungary cho biết Ukraine cần sự giúp đỡ, nhưng các nhà lãnh đạo Âu Châu nên xem xét lại chiến lược của họ, vì các lệnh trừng phạt đã gây thiệt hại trên diện rộng cho nền kinh tế Âu Châu mà không làm suy yếu Nga hoặc đưa cuộc chiến kéo dài nhiều tháng tiến gần hơn tới bất kỳ giải pháp nào.
“Các biện pháp trừng phạt không giúp ích được gì cho Ukraine, chúng có hại cho nền kinh tế Âu Châu và nếu cứ tiếp tục như vậy, chúng sẽ hủy hoại nền kinh tế Âu Châu,” ông Orban nói. “Những gì chúng ta chứng kiến hiện nay là không thể chịu đựng được.”
“Khoảnh khắc nhận ra sự thật phải đến tại Brussels, khi các nhà lãnh đạo thừa nhận họ đã có một tính toán sai lầm, rằng chính sách trừng phạt dựa trên những giả định sai lầm và nó phải được thay đổi.”
Vừa tái đắc cử hồi tháng Tư, Thủ tướng Orban cho biết nếu không có các mức giá trần của hôm thứ Tư, thì tình trạng này sẽ kích hoạt chi phí năng lượng tăng vọt đối với các gia đình tiêu thụ năng lượng trên mức trung bình quốc gia, toàn bộ cơ chế giới hạn giá tiện ích sẽ phải bị hủy bỏ.
Các nhà kinh tế tại Morgan Stanley cho biết các biện pháp giới hạn giá có thể làm tăng thêm 1.5 điểm phần trăm vào lạm phát [ở Hungary], vốn đã ở mức cao nhất trong hai thập niên, và đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn bởi một đồng forint yếu.
Trước cuộc bỏ phiếu hồi tháng Tư, các nhà kinh tế ước tính chi phí của giá điện nước lên tới 1.5 ngàn tỷ forint (3.71 tỷ USD), cùng với một loạt các biện pháp hỗ trợ việc tái tranh cử của ông Orban đã khiến thâm hụt ngân sách tăng vọt.
Thủ tướng Orban đang phải đối mặt với thách thức khó khăn nhất của mình kể từ khi lên nắm quyền nhờ thắng đậm trong cuộc bầu cử năm 2010, với lạm phát ở mức cao nhất trong hai thập niên, đồng forint hạ giá kỷ lục và ngân quỹ của Liên minh Âu Châu trong tình trạng lấp lửng trong bối cảnh đang diễn ra tranh chấp về các tiêu chuẩn dân chủ.
Một quyết định khác của ông Orban nhằm đẩy nhanh luật tăng thuế suất đối với hàng trăm ngàn công ty nhỏ trong tuần này, như một phần của động lực lớn hơn nhằm kiềm chế thâm hụt ngân sách đang tăng cao, đã dẫn đến một số cuộc biểu tình ở Budapest.
(Tỷ giá tại thời điểm phát hành bản tin này: 1 USD = 404.59 forint)