Thống đốc các tiểu bang Illinois và California tuyên bố tình trạng khẩn cấp do bệnh đậu mùa khỉ
Hôm thứ Hai (01/08), thống đốc của các tiểu bang xanh dương Illinois và California đã ra thông báo tuyên bố tình trạng khẩn cấp để ứng phó với đợt bùng phát virus đậu mùa khỉ năm 2022, hiện đang lây lan chủ yếu trong cộng đồng LGBT.
Thống đốc Illinois J.B. Pritzker, một thành viên Đảng Dân Chủ, đã tuyên bố virus đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng và tiểu bang này là một “khu vực thảm họa” trong nỗ lực mở khóa các nguồn lực để “hỗ trợ phân phối vaccine.”
Thống đốc California Gavin Newsom, cũng là một thành viên Đảng Dân Chủ, đã viện dẫn các lý do tương tự khi ông tuyên bố Tình trạng Khẩn cấp “để tăng cường các nỗ lực chích ngừa của tiểu bang.”
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hiện có hơn 5,800 ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ ở Hoa Kỳ.
Về số lượng các trường hợp được xác nhận hoặc nghi nhiễm, Illinois xếp hạng thứ ba trong số các tiểu bang có nhiều trường hợp nhất, với 520 ca; California đứng thứ hai, với 827 ca; và New York xếp hạng đầu tiên, với hơn 1,300 ca. Cả Florida và Georgia đều có hơn 400 ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ.
Cũng trong hôm thứ Hai (01/08), Thị trưởng Thành phố New York Eric Adams đã ban hành một sắc lệnh tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại địa phương để tăng cường “nỗ lực giáo dục, chích ngừa, xét nghiệm, và điều trị cho càng nhiều người dân New York càng tốt.”
Illinois
“[Virus đậu mùa khỉ] là một tình trạng bệnh lý hiếm gặp, nhưng có khả năng nặng, cần huy động toàn bộ các nguồn lực y tế công cộng sẵn có để ngăn chặn sự lây lan,” ông Pritzker cho biết trong một tuyên bố.
“Đó là lý do tôi ban bố tình trạng khẩn cấp để bảo đảm sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan tiểu bang và chính phủ các cấp, từ đó tăng khả năng phòng ngừa và điều trị bệnh nhanh chóng.”
“Chúng tôi đã thấy loại virus này tác động không cân xứng đến cộng đồng LGBTQ+ trong đợt lây lan ban đầu. Tại Illinois, chúng tôi sẽ bảo đảm cộng đồng LGBTQ+ của chúng ta có các nguồn lực cần thiết để duy trì sự an toàn trong khi bảo đảm các thành viên không bị kỳ thị khi họ tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe thiết yếu,” ông nói.
— Governor JB Pritzker (@GovPritzker) August 1, 2022
Hôm 23/07, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố việc bùng phát bệnh đậu mùa khỉ là một “tình trạng khẩn cấp” đối với sức khỏe cộng đồng. Kể từ đó, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã theo dõi sự bùng phát trên khắp Hoa Kỳ và tham khảo ý kiến của các tiểu bang.
Văn phòng của ông Pritzker cho biết việc tuyên bố “tình trạng thảm họa” sẽ mở rộng các nguồn lực và nỗ lực phối hợp của các cơ quan tiểu bang để ứng phó, điều trị, và nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ.
California
California đang tận dụng cơ sở hạ tầng được phát triển trong đại dịch COVID-19 để khai triển các phòng khám chích vaccine đậu mùa khỉ trong một nỗ lực tiếp cận nhằm vào cộng đồng LGBT.
Văn phòng của ông Newsom cho biết tuyên bố của thống đốc sẽ hỗ trợ một phản ứng của “toàn chính phủ” đối với bệnh đậu mùa khỉ, trong đó có việc chích vaccine nhiều hơn và tiếp cận cộng đồng LGBT về việc tiếp cận vaccine và điều trị.
“California đang gấp rút làm việc ở tất cả các cấp chính phủ để làm chậm sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ, tận dụng việc xét nghiệm nhanh, truy vết tiếp xúc, và các liên kết đối tác cộng đồng được củng cố trong thời kỳ đại dịch của chúng ta để bảo đảm rằng những người có nguy cơ cao nhất là trọng điểm cho vaccine, điều trị và tiếp cận,” ông Newsom nói trong một tuyên bố.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với chính phủ liên bang để bảo đảm có được nhiều vaccine hơn, nâng cao nhận thức về việc giảm thiểu rủi ro, và sát cánh cùng cộng đồng LGBTQ chống lại sự kỳ thị.”
Tuyên bố của ông Newsom sẽ mở rộng sự cho phép vốn dĩ đã được cấp cho các dược sĩ là nhân viên Dịch vụ Y tế Khẩn cấp để chích vaccine đậu mùa khỉ đã được FDA chấp thuận.
Sự lây lan của virus, và các vaccine
Cộng đồng LGBT và các chuyên gia y tế cộng đồng đã bày tỏ lo ngại xung quanh vấn đề kỳ thị, muốn tránh những vấn đề xảy ra xung quanh virus HIV/AIDs vào những năm 1980.
Một nghiên cứu lớn đã qua bình duyệt cho thấy virus đậu mùa khỉ chủ yếu lây lan qua hoạt động tình dục của nam giới đồng tính nam và lưỡng tính. Một quan chức của Tổ chức Y tế Thế giới cho biết, virus này được cho là cuối cùng sẽ lây lan vượt khỏi phạm vi cộng đồng LGBT.
Các ca nhiễm đậu mùa khỉ đã được báo cáo ở một nữ nhân viên y tế và ở trẻ sơ sinh và một trẻ mới biết đi khác có cha mẹ thuộc cộng đồng LGBT.
Cộng đồng LGBT đã phản đối việc coi bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh lây lan qua đường tình dục. Virus này có thể lây truyền qua tiếp xúc gần gũi nhưng không thân mật và qua giường và y phục có chứa virus.
Tuy nhiên, sự bùng phát hiện tại chủ yếu lây truyền trong hoạt động tình dục và được các chuyên gia giả thuyết là đã xuất hiện tại hai sự kiện LGBT quy mô lớn được tổ chức ở Âu Châu — một lễ hội ở Tây Ban Nha và một lễ hội ở Bỉ xoay quanh một tiểu văn hóa (subculture) phụ thuộc vào giới tính.
Theo văn phòng của ông Pritzker, chính phủ Tổng thống Biden đã chuyển hơn 7,000 liều vaccine cho Illinois, với 13,000 liều bổ sung dự kiến trong tương lai gần.
Ông Pritzker hồi tháng trước đã kêu gọi chính phủ Tổng thống Biden gửi thêm vaccine đến Illinois.
“Một phản ứng toàn diện và nhanh chóng là điều then chốt khi có dịch bệnh bùng phát,” Giám đốc Sở Y tế Công cộng Illinois (IDPH) Sameer Vohra cho biết. “Các biện pháp này sẽ cho phép tiểu bang khai triển tất cả các nguồn lực của chúng tôi để chống lại căn bệnh này và sẽ mở ra các đường dây liên lạc và hợp tác hiệu quả giữa các tuyến tiểu bang, một bước thiết yếu trong việc theo dõi bệnh đậu mùa khỉ và cải thiện các công cụ và quy trình để ngăn ngừa và giải quyết căn bệnh này.”
Nguồn cung vaccine đậu mùa khỉ Jynneos được FDA chấp thuận tại Hoa Kỳ là có hạn, nhưng CDC cho biết vaccine dự kiến sẽ được cung cấp nhiều hơn trong những tuần tới. Vaccine Jynneos còn có tên gọi là Imvanex hoặc Imvamune.
Có một nguồn cung vaccine đậu mùa tên là ACAM2000 lớn hơn có thể được sử dụng, nhưng CDC đã cảnh báo không sử dụng vaccine này ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu hoặc đang chịu một số bệnh lý về da và phụ nữ mang thai.
Văn phòng của ông Pritzker cho biết việc công bố “tình trạng thảm họa” cho phép Sở Y tế Công cộng Illinois mở rộng năng lực xét nghiệm và chích ngừa với sự trợ giúp của Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Illinois và thông qua các quỹ hỗ trợ và phục hồi của tiểu bang và liên bang.
Văn phòng của ông Pritzker cho biết: “Tuyên bố này sẽ hỗ trợ trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho khâu logistics và vận chuyển vaccine phức tạp trên toàn tiểu bang để tiếp cận hiệu quả đến các cộng đồng bị ảnh hưởng nhiều nhất.”
“Tuyên bố cũng cho phép mua sắm khẩn cấp để đẩy nhanh phản ứng của tiểu bang. Tuyên bố sẽ có hiệu lực ngay lập tức và sẽ có hiệu lực trong 30 ngày.”
Ông Caden Pearson là một ký giả sống ở Úc. Ông chuyên về biên kịch và phim tài liệu. Quý vị có thể liên lạc với ông qua [email protected].