Vì sao lutein có công dụng chống lão hóa cho bộ não tốt nhất?
Thực phẩm nào chứa nhiều lutein nhất và chúng ta nên sử dụng vào thời điểm nào trong đời?
Đã có nhiều “tài liệu khoa học sâu rộng mô tả tác động tích cực của [các hợp chất thực vật] đối với sức khỏe và tuổi thọ tổng thể. Tuy nhiên, gần đây chúng ta mới am tường rằng bữa ăn có nhiều rau củ có thể ảnh hưởng đến chứng viêm thần kinh dẫn đến biểu hiện của các protein bảo vệ và protein phục hồi tế bào.”
Chỉ “trong vòng một thập niên vừa qua, đã có những tiến bộ đáng kể trong việc nhận thức rằng oxy hóa… căng thẳng… và chứng viêm mãn tính cấp độ thấp, là những yếu tố nguy cơ chính gây ra lão hóa não.” Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi thực phẩm chống oxy hóa và chống viêm có thể giúp ích cho tình trạng này.
Lutein: chất chống oxy hóa tốt nhất trong não
“Não đặc biệt dễ bị các gốc tự do tấn công [căng thẳng oxy hóa] do hàm lượng chất béo cao và hoạt động trao đổi chất cao.” Và loại chất chống oxy hóa hiệu quả nhất cho não là lutein — vì bộ não chỉ ưu tiên hấp thụ chất này.
Ví dụ: nếu bạn nhìn vào những người “già nhất”, giống như trong nghiên cứu về những người bách niên ở tiểu bang Georgia. Họ cho rằng các chất chống oxy hóa trong bữa ăn hàng ngày có thể có vai trò trong việc ngăn ngừa hoặc trì hoãn quá trình này, vì vậy họ đã xem xét tám loại chất chống oxy hóa khác nhau, từ vitamin A, vitamin E … Tuy nhiên, chỉ cso lutein có liên quan đáng kể đến khả năng nhận thức tốt hơn.
Trong nghiên cứu này, họ đã xem xét mô não khi khám nghiệm tử thi, nhưng đến lúc đó thì đã quá muộn. Vì vậy, làm thế nào bạn có thể nghiên cứu ảnh hưởng của thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày khi bạn vẫn còn sống? Giá như có một cách mà chúng ta có thể nhìn vào bộ não một cách trực tiếp bằng đôi mắt của chúng ta. Vâng! Bằng chính đôi mắt của chúng ta.
Lutein được tìm thấy ở đâu trong cơ thể chúng ta?
Võng mạc, mặt sau nhãn cầu, thực ra là “phần mở rộng của” hệ thống thần kinh trung ương của chúng ta—một phần mở rộng của não trong quá trình phát triển, và ngay ở giữa có một điểm. Đây là những gì bác sĩ nhìn thấy khi họ nhìn vào mắt bạn bằng một nguồn sáng chói. Điểm đó, được gọi là hoàng điểm, là máy ảnh HD [độ phân giải cao] của chúng ta, nơi bạn có được hình ảnh độ phân giải cao nhất và hoàng điểm chứa đầy lutein.
Và quả thật, mức độ tại võng mạc tương ứng với mức độ trong phần còn lại của não bạn, vì vậy đôi mắt của bạn có thể là cửa sổ phản ánh não của bạn.
Vì vậy, bây giờ, chúng ta cuối cùng có thể tiến hành nghiên cứu trên những người còn sống, để xem liệu bữa ăn hàng ngày có thể ảnh hưởng đến mức lutein trong mắt, điều này phản ánh mức lutein trong não, và xem liệu điều đó có liên quan đến việc cải thiện chức năng nhận thức hay không. Và quả thật, tồn tại mối tương quan đáng kể giữa lượng sắc tố võng mạc – những sắc tố thực vật như lutein trong mắt – và điểm số của các bài kiểm tra nhận thức.
Bạn có thể chứng minh điều này trên các ảnh chụp chức năng MRI, cho thấy lutein và một sắc tố thực vật liên quan được gọi là zeaxanthin, “thúc đẩy chức năng nhận thức ở tuổi già bằng cách tăng hiệu quả thần kinh”—hiệu quả mà các dây thần kinh của chúng ta giao tiếp.
Hãy xem xét nghiên cứu thú vị này về tình trạng nguyên vẹn của chất trắng não bộ bằng cách sử dụng thứ gọi là hình ảnh tensor khuếch tán (diffusion tensor imaging), nó “cung cấp [cái] nhìn độc đáo vào kết nối mạng lưới não bộ,” cho phép bạn theo dõi các dây thần kinh trong toàn bộ não. Và các nhà nghiên cứu đã chỉ ra tình trạng nguyên vẹn hệ thống tuần hoàn nâng cao dựa trên lượng lutein và zeaxanthin mà họ có thể nhìn thấy trong mắt mọi người—”bằng chứng thêm nữa về mối quan hệ có ý nghĩa giữa cách ăn uống và tình trạng nguyên vẹn của dây thần kinh” trong não của chúng ta, đặc biệt là ở những vùng dễ bị tổn thương do tuổi tác.
Bệnh nhân Alzheimer có ít sắc tố hoàng điểm hay không?
[Họ] có lượng lutein trong mắt và trong máu ít hơn đáng kể, và tỷ lệ thoái hóa hoàng điểm cao hơn, nơi lớp sắc tố này bị phá hủy.
Độ dày của lớp sắc tố thực vật này trong mắt bạn có thể đo được và có thể là dấu hiệu tiềm năng cho sự khởi đầu của bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, chúng ta không nên chờ đợi quá lâu. Chúng ta biết mật độ sắc tố hoàng điểm có liên quan đến chức năng nhận thức ở người lớn tuổi, vậy còn ở tuổi trung niên thì sao?
“Một hậu quả rõ ràng của quá trình lão hóa là mất một số khía cạnh của khả năng kiểm soát nhận thức,” bắt đầu từ sớm, ở “tuổi trung niên”, nhưng không phải ở tất cả mọi người — đề xuất rằng có lẽ điều gì đó như cách ăn uống có thể gây ra một số khác biệt này. Đây là thước đo về sự kiểm soát nhận thức, cho thấy những người trẻ tuổi làm tốt hơn những người lớn tuổi hơn.
Sắc tố hoàng điểm cao hơn có ảnh hưởng như thế nào?
Tuy nhiên, những người lớn tuổi có sắc tố hoàng điểm cao – có nhiều lutein ở phía sau mắt – thực hiện tốt hơn đáng kể. Kết quả này cho thấy rằng “vai trò bảo vệ của các caroten như lutein trong [não] có thể rõ ràng trong giai đoạn đầu và giữa tuổi trưởng thành, hàng thập niên trước khi xuất hiện” sự suy giảm nhận thức rõ rệt hơn sau này trong cuộc sống.
Bạn có thể lấy những người 20 tuổi và cho thấy chức năng thính giác vượt trội ở những người có nhiều sắc tố trong mắt hơn. Hãy nhìn xem: “Hệ thống thính giác [thính lực của chúng ta], giống như phần còn lại của hệ thống thần kinh trung ương, cuối cùng được xây dựng và duy trì nhờ ăn uống, và do đó, không ngạc nhiên khi nó nhạy cảm với bữa ăn hàng ngày trong suốt cuộc đời”—kể từ thời thơ ấu.
Sắc tố hoàng điểm cao hơn có liên quan đến thành tích học tập cao hơn ở học sinh. Bạn có thể nhìn vào mắt một đứa trẻ và hiểu được chúng có thể học tốt như thế nào trong các môn học như toán và văn. “Phát hiện này rất quan trọng vì hoàng điểm [lutein] có thể thay đổi được và có thể được điều chỉnh bằng ăn uống.”
Lutein được tìm thấy ở đâu?
Ngành công nghiệp bơ và trứng thích khoe khoang về hàm lượng sắc tố hoàng điểm này trong sản phẩm của họ, nhưng những ngôi sao thực sự là các loại rau có lá màu xanh đậm. Một nửa chén cải xoăn có [lượng lutein] nhiều hơn 50 lần so với một quả trứng, một món salad rau bina hoặc một chiếc bánh trứng 50 quả.
Và hãy bổ sung càng sớm càng tốt.
Phụ nữ mang thai và đang cho con bú chắc chắn nên kiểm tra khẩu phần rau xanh hàng ngày.
Nhưng rõ ràng không bao giờ là quá muộn.
Mặc dù dự kiến sẽ có một số suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác, nhưng những tác động này có thể ít rõ rệt hơn ở những người ăn nhiều rau xanh và rau có lá hơn, nhưng bạn không biết chắc chắn… cho đến khi bạn đưa nó vào thử nghiệm, điều mà chúng ta sẽ khám phá tiếp theo.
Thiên Vân biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
