Thuốc điều trị tiền liệt tuyến giảm 40% nguy cơ sa sút trí tuệ
Một loại thuốc chẹn alpha thường được kê để điều trị phì đại tiền liệt tuyến lành tính, có thể bảo vệ khỏi sa sút trí tuệ thể Lewy một cách hữu hiệu.
Một nghiên cứu mới đăng tải trên Neurology (Thần kinh học) cho thấy nhóm thuốc thường được kê để điều trị phì đại tiền liệt tuyến cũng làm giảm nguy cơ bị chứng sa sút trí tuệ thể Lewy, một rối loạn thoái hóa thần kinh ảnh hưởng đến trí nhớ, vận động và nhận thức.
Nghiên cứu
Các nhà nghiên cứu thuộc đại học Iowa và đại học Michigan đã xem xét liệu các thuốc điều trị bệnh tiền liệt tuyến như terazosin, doxazosin và alfuzosin cũng có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi sa sút trí tuệ thể Lewy một cách hữu hiệu hay không? Sa sút trí tuệ thể Lewy là một rối loạn não tiến triển được biểu hiện bằng sự suy giảm nhận thức, vận động, hành vi và tâm trạng.
Đây là những thuốc thuộc nhóm chẹn alpha, thường dùng điều trị bệnh phì đại tiền liệt tuyến (tiền liệt tuyến tăng kích thước). Thuốc có tác dụng giãn cơ tiền liệt tuyến và cổ bàng quang, từ đó giảm nhẹ các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu nhiều.
Ông Jacob Simmering, một tác giả chia sẻ với The Epoch Times rằng nghiên cứu trước đó đã chỉ ra các loại thuốc này hoạt hóa một enzyme liên quan đến sản xuất ATP – một dạng năng lượng của tế bào.
Ông cho biết: “Chúng tôi giả thuyết rằng tăng năng lượng trong tế bào có thể ngăn tích lũy các protein độc hại trong não có liên quan với sa sút trí tuệ thể Lewy.”
Các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu từ hơn 600,000 đàn ông bắt đầu dùng một trong ba thuốc tiền liệt tuyến thuộc nhóm chẹn alpha hoặc dùng hai loại thuốc tiền liệt tuyến khác là tamsulosin và 5α-reductase inhibitors (5ARIs).
Nghiên cứu phát hiện đàn ông dùng terazosin, doxazosin và alfuzosin giảm đáng kể nguy cơ phát triển sa sút trí tuệ thể Lewy so với người dùng thuốc tamsulosin hay 5ARIs, cụ thể là nguy cơ thấp hơn 40% so với dùng tamsulosin và thấp hơn 37% so với dùng 5ARIs.
“Những kết quả này thật đáng kinh ngạc vì hiện nay không có thuốc nào giúp phòng ngừa hay điều trị sa sút trí tuệ thể Lewy, dạng sa sút trí tuệ thoái hóa thần kinh phổ biến thứ hai sau bệnh Alzheimer,” ông Simmering nói trong một thông cáo báo chí.
Mặc dù kết quả đầy hứa hẹn nhưng cần nghiên cứu sâu hơn, bao gồm các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng, để xác nhận mối liên hệ nhân quả và những lợi ích kể trên. Khi đó, những loại thuốc này có thể là một lựa chọn điều trị với chi phí thấp và dễ tiếp cận cho các bệnh lý thoái hóa thần kinh.
Tác dụng phụ của thuốc chẹn Alpha
Trong một bài báo đăng trên tập san Reviews in Urology (Tổng quan về Niệu học), Tiến sĩ Herbert Leper mô tả thuốc chẹn alpha là loại thuốc “hiệu quả nhất, ít tốn kém nhất và dung nạp tốt nhất” để làm giảm các triệu chứng đường tiểu dưới.
Theo Urology Care Foundation (Tổ chức Chăm sóc Tiết niệu), thuốc chẹn alpha thường dung nạp tốt và tác dụng nhanh. Tuy nhiên, do có thể gây hạ huyết áp nên thuốc thường gặp các tác dụng phụ như chóng mặt, mệt mỏi và đau đầu. Tác dụng phụ tiềm ẩn nghiêm trọng nhất là tụt huyết áp gây nguy hiểm ngất xỉu, đặc biệt là khi mới bắt đầu dùng thuốc.
Ngoài ra, một số nam giới có thể bị xuất tinh ngược, tinh dịch đi vào bàng quang thay vì thoát ra ngoài qua dương vật khi xuất tinh.
Ảnh hưởng sâu rộng của nghiên cứu
Ông Simmering cho rằng phát hiện của nhóm nghiên cứu có thể ảnh hưởng đến cách tiếp cận với nhóm bệnh thoái hóa thần kinh. Bên cạnh đó các thuốc nhóm chẹn alpha đã được áp dụng rộng rãi trên thực hành lâm sàng và có dữ liệu về an toàn, từ đó tạo điều kiện đẩy nhanh việc dùng thuốc cho mục tiêu khác là bệnh lý thoái hóa thần kinh.
Ngoài ra, nghiên cứu này cũng phản ánh lại nghiên cứu trước đây của ông Simmering về bệnh Parkinson, đều đề xuất một cơ chế chung. Ông Simmering chia sẻ: “Nếu cơ chế giả thuyết của chúng tôi là đúng – rằng những loại thuốc này làm tăng mức năng lượng trong tế bào và đảo ngược một số tình trạng suy giảm trao đổi chất do tuổi tác – thì có thể mang lại một liệu pháp tiềm năng [ứng dụng] rộng rãi cho các bệnh thoái hóa thần kinh vì có chung đặc điểm.”
Bên cạnh đó các liệu pháp điều trị bệnh lý thoái hóa thần kinh hiện nay chủ yếu tập trung vào triệu chứng. Ông Simmering cho rằng: “Tìm ra các liệu pháp bảo vệ thần kinh có khả năng thay đổi tiến triển hoặc phòng bệnh.”
Đại Hải biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times