Cách ăn uống có thể giúp ngăn ngừa và chống lại căn bệnh ung thư da nguy hiểm nhất không?
Ung thư hắc tố là một loại ung thư da nguy hiểm phát sinh từ sự tăng trưởng và phân chia không kiểm soát của các tế bào hắc tố, tế bào chuyên biệt chịu trách nhiệm sản xuất melanin. Mặc dù chiếm khoảng 1% tổng số ca ung thư da ở Hoa Kỳ, ung thư hắc tố được xem là nguy hiểm nhất do khả năng lan tràn và gây ra hầu hết các ca tử vong liên quan đến ung thư da.
Nhiều nghiên cứu đã xem xét mối quan hệ giữa cách ăn uống với việc ngăn ngừa và phát triển ung thư hắc tố, cho thấy những tác động tiềm ẩn đối với hiệu quả của phương pháp điều trị ung thư.
Trong một nghiên cứu năm 2022 cho thấy mối tương quan đáng chú ý giữa độ dày ung thư hắc tố và thói quen ăn uống của bệnh nhân trước khi chẩn đoán.
Giảm nguy cơ ung thư hắc tố và cải thiện điều trị bằng thói quen ăn uống
Thực phẩm không chỉ cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì sức khỏe và các chức năng thiết yếu của cơ thể mà còn chứa các thành phần dinh dưỡng như vitamin. Các chất này có thể biểu hiện các đặc tính giống kháng nguyên và kích thích phản ứng miễn dịch.
Hơn nữa, áp dụng khẩu phần ăn nhiều thực phẩm chống viêm như rau xanh, có thể giúp giảm viêm mạn tính. Đây là yếu tố góp phần gây ra nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư hắc tố.
Dưới đây là một số cách ăn uống có tương quan nghịch biến với nguy cơ bị ung thư hắc tố hoặc đã được chứng minh những lợi ích tiềm năng trong việc điều trị ung thư hắc tố.
1. Nhịn ăn gián đoạn có thể hiệu quả như hóa trị
Theo một nghiên cứu được thực hiện trên chuột, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy rằng chu kỳ nhịn ăn 48 tiếng có thể hiệu quả như dùng thuốc hóa trị. Kết hợp nhịn ăn với hóa trị mạng lại kết quả vượt trội so với điều trị đơn thuần, làm giảm số lượng cơ quan bị ảnh hưởng bởi ung thư hắc tố.
Nghiên cứu cũng cho thấy việc nhịn ăn có khả năng làm giảm tác dụng phụ của thuốc hóa trị.
2. Cách ăn keto có thể làm chậm sự phát triển ung thư hắc tố
Cách ăn ketogenic, đặc trưng bởi lượng chất béo cao, lượng carbohydrate thấp và lượng protein đủ, đã được khám phá như một phương pháp trị liệu tiềm năng. Phương pháp ăn này tạo ra trạng thái trao đổi chất tương tự như nhịn ăn bằng cách giảm lượng glucose sẵn có, khiến cơ thể sản xuất ketone. Ketone là các hợp chất được gan tạo ra khi thoái hóa mỡ, để lấy năng lượng.
Những phát hiện ban đầu từ một nghiên cứu được thực hiện trên chuột chỉ ra rằng cách ăn keto có thể ảnh hưởng đến các quá trình trao đổi chất khác nhau, tạo ra môi trường cản trở sự phát triển của các tế bào ung thư hắc tố. Hơn nữa, cách ăn keto có thể làm tăng tính nhạy cảm của tế bào khối u với hóa trị và xạ trị trong điều trị ung thư hắc tố. Các nhà nghiên cứu gợi ý rằng cách ăn keto có thể là một liệu pháp bổ trợ cho ung thư hắc tố.
3. Cách ăn keto thời đồ đá cũ có thể là một lựa chọn keto lành mạnh hơn
Cách ăn keto kinh điển có thể tiềm ẩn việc thiếu hụt những chất dinh dưỡng như vitamin D, magnesium (magie), zinc (kẽm) và selenium (selen). Một phiên bản sửa đổi được gọi là cách ăn keto Paleolithic kết hợp các lợi ích của cả cách ăn keto và Paleolithic.
Khẩu phần Paleo duy trì tỷ lệ chất béo/protein khoảng 2:1 và tập trung vào thịt và mỡ động vật, phù hợp với lối ăn của tổ tiên chúng ta vào thời đồ đá cũ. Cách ăn keto hạn chế nhiều carbs hơn cách ăn Paleo. Bằng cách kết hợp các nguồn thực phẩm truyền thống, cách ăn Paleo cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu mà phương pháp kinh điển đôi khi thiếu hụt. Điều này khiến cách ăn Paleo trở thành một lựa chọn thay thế lành mạnh hơn.
4. Cách ăn Địa Trung Hải có thể nâng cao hiệu quả của liệu pháp miễn dịch
Cách ăn Địa Trung Hải được biết đến với việc nhấn mạnh đến việc tiêu thụ nhiều trái cây, rau, đậu, quả hạch và hạt, dầu ô liu, cùng với việc ăn vừa phải thịt, hải sản, sữa, pho mát và rượu vang đỏ.
Một nghiên cứu ở Âu Châu đã phân tích dữ liệu kéo dài 15 năm, theo dõi một nhóm gần 100,000 phụ nữ Pháp, đã tiết lộ mối tương quan đáng chú ý giữa cách ăn Địa Trung Hải và việc giảm nguy cơ ung thư da ở phụ nữ, đặc biệt là ung thư hắc tố và ung thư biểu mô tế bào đáy.
Trong một nghiên cứu gần đây ở Âu Châu được công bố trên JAMA Oncology (Tập san Ung thư của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ), các nhà nghiên cứu đã kiểm tra 91 bệnh nhân mắc ung thư hắc tố tiến triển. Họ phát hiện ra rằng việc tuân thủ tốt hơn cách ăn Địa Trung Hải có tương quan với phản ứng thuận lợi hơn đối với việc phong tỏa điểm kiểm soát miễn dịch. Hình thức trị liệu miễn dịch đặc biệt này nhắm vào các protein cản trở khả năng chống lại tế bào ung thư của hệ miễn dịch.
Liệu pháp miễn dịch sử dụng thuốc để kích thích hoặc gia tăng hoạt động của hệ miễn dịch, giúp hệ thống này xác định và loại bỏ các tế bào ung thư. Kết quả đầy hứa hẹn đã được quan sát thấy trong việc điều trị các loại ung thư khác nhau, bao gồm cả ung thư hắc tố.
5. Cách ăn DASH giúp giảm nguy cơ ung thư hắc tố
Cách ăn DASH (Phương pháp ăn để ngăn chặn cao huyết áp) ban đầu được thiết kế để cải thiện tình trạng cao huyết áp và giảm huyết áp động mạch. Lối ăn này nhấn mạnh việc tiêu thụ thịt gia cầm, cá, các loại đậu, quả hạch, dầu thực vật và các sản phẩm từ sữa không béo hoặc ít béo, đồng thời không khuyến khích tiêu thụ thức uống có đường, món tráng miệng, thịt, dầu và các sản phẩm từ sữa có hàm lượng chất béo bão hòa cao.
Theo một nghiên cứu của Ý năm 2015, DASH được phát hiện có mối liên hệ nghịch đảo với nguy cơ ung thư hắc tố, đặc biệt là ở phụ nữ. Ngoài ra, mối liên hệ này mạnh mẽ hơn đáng kể ở phụ nữ dưới 50 tuổi so với phụ nữ lớn tuổi. Do đó, các nhà nghiên cứu kết luận rằng những phát hiện của nghiên cứu cho thấy mối liên hệ tiềm ẩn giữa chất lượng bữa ăn và sự phát triển ung thư hắc tố ở phụ nữ. Họ đề nghị rằng việc áp dụng ăn uống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ bị ung thư hắc tố.
6. Khẩu phần nhiều chất xơ có liên quan đến việc giảm nguy cơ tiến triển ung thư hắc tố
Một nghiên cứu được công bố trên Science (Tập san Khoa học) tiết lộ rằng việc kết hợp ăn nhiều chất xơ có thể làm tăng phản ứng của bệnh nhân ung thư hắc tố với liệu pháp phong tỏa điểm kiểm soát miễn dịch (ICB). Điều này là do khẩu phần ăn nhiều chất xơ có thể gia tăng sự đa dạng của hệ vi sinh vật đường ruột, tạo ra các acid béo chuỗi ngắn có ích giúp bảo vệ chống viêm và bổ trợ sức khỏe đường ruột, đồng thời ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn có hại. Sự tương tác giữa vi khuẩn đường ruột và liệu pháp ICB tác động đến phản ứng của bệnh nhân.
Điều thú vị là, những bệnh nhân nhận được lợi ích đáng chú ý nhất đã tiêu thụ ít nhất 20g chất xơ và không bổ sung men vi sinh. Hơn nữa, không có sự khác biệt đáng kể về mặt thống kê giữa thời gian sống bệnh không tiến triển của bệnh nhân dùng probiotic (men vi sinh) không cần kê toa và những người không dùng. Trong mô hình ở chuột, phản ứng chống khối u với liệu pháp miễn dịch ở những con chuột được cho ăn men vi sinh dường như bị suy giảm và khối u của chúng phát triển lớn hơn so với những con chuột không được cho ăn men vi sinh.
Cách ăn nào là tốt nhất cho ung thư hắc tố?
Việc xác định kế hoạch dinh dưỡng tối ưu để giảm nguy cơ ung thư hắc tố hoặc cải thiện kết cục điều trị tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Do đó, việc tham khảo ý kiến của chuyên gia chăm sóc sức khỏe, chẳng hạn như chuyên gia dinh dưỡng có chứng chỉ hành nghề, là rất quan trọng để xác định các khuyến nghị về cách ăn uống phù hợp nhất theo nhu cầu.
Cách ăn Địa Trung Hải rất được khuyến khích để ngăn ngừa ung thư hắc tố nhờ hàm lượng chất xơ phong phú, chất béo không bão hòa, chất chống oxy hóa, vitamin và polyphenol, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác nhau. Những chất dinh dưỡng này có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa và điều hòa miễn dịch, có thể trợ giúp tiêu hóa, kiểm soát đường huyết tốt hơn và giảm nguy cơ bị bệnh tim mạch và một số bệnh ung thư.
Tuy nhiên, giống như các phương pháp ăn khác, cách ăn Địa Trung Hải cũng có những hạn chế. Ví dụ, liên quan đến việc tiêu thụ vừa phải rượu vang đỏ. Nghiên cứu cho thấy rằng lượng rượu uống nhiều hơn, đặc biệt là rượu vang trắng, có liên quan ở mức độ vừa phải với việc tăng tỷ lệ ung thư hắc tố xâm lấn, đặc biệt là ở những khu vực mà tia cực tím (UV) không chiếu tới. Tuy nhiên, chất chống oxy hóa và tryptophan trong rượu vang đỏ có thể chống lại một phần nguy cơ ung thư hắc tố. Tuy nhiên, vẫn nên tuân theo Hướng dẫn phòng chống ung thư của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, trong đó khuyến nghị hạn chế uống rượu.
Ăn nhiều chất xơ bao gồm nhiều rau và đậu có thể là kế hoạch ăn phù hợp nhất cho người ăn chay.
Những cách khác nhau để ngăn ngừa hoặc điều trị ung thư hắc tố
Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn ung thư hắc tố nhưng các giải pháp nhất định có thể giúp giảm nguy cơ. Ngoài việc duy trì thói quen ăn uống lành mạnh với đặc tính chống ung thư hắc tố, cần giảm thiểu tiếp xúc với tia UV (đặc biệt là tia từ giường tắm nắng) và thường xuyên kiểm tra các nốt ruồi có hình dạng bất thường.
Thanh Long biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times