5 vật dụng nhà bếp trở nên độc hại khi sử dụng sai cách
Nếu không biết cách sử dụng một số đồ dùng trong nhà bếp, hàng ngày chúng ta có thể đang vô tình nuốt phải nhiều loại chất độc.
Chảo chống dính, dụng cụ nấu nướng bằng nhôm, bộ đồ ăn bằng melamine và màng bọc nhựa là những vật dụng hàng ngày thường trong căn bếp. Tuy nhiên nếu lạm dụng, chúng có thể thải ra chất hóa dẻo, melamine và kim loại nặng, gây nguy hiểm cho thận, bàng quang và có khả năng dẫn đến ung thư. Tiến sĩ Nhan Tông Hải, bác sĩ chuyên khoa thận và giám đốc Phòng thí nghiệm Độc chất tại Bệnh viện Chang Gung Memorial ở Lâm Khẩu, Đài Loan, sẽ hướng dẫn chúng ta sử dụng đồ dùng nhà bếp đúng cách.
1. Màng bọc nhựa
Màng bọc nhựa thường được sử dụng để bọc thực phẩm. Nhựa 4 (số tái chế), hoặc màng bọc nhựa LDPE, được làm bằng polyetylen tỷ trọng thấp và có thể chịu được nhiệt độ từ 70 đến 90ºC. Nhựa 3 được làm bằng polyvinyl clorua (PVC) và có thể chịu được nhiệt độ từ 60 đến 80ºC. Khi gặp nhiệt độ cao, màng bọc nhựa PVC phóng thích chất hóa dẻo, gây rối loạn hệ thống nội tiết của cơ thể, dẫn đến hiện tượng nữ tính hóa ở nam giới, dậy thì sớm ở nữ giới và tăng nguy cơ ung thư vú.
Cách sử dụng đúng
Tiến sĩ Nhan nhấn mạnh màng bọc thực phẩm không chịu nhiệt hoặc chịu dầu tốt. Do đó, khi sử dụng cần lưu ý:
- Để thức ăn thừa nguội trước khi gói bằng màng bọc nhựa.
- Tháo màng bọc nhựa trước khi hâm nóng thức ăn thừa. Màng bọc nhựa chủ yếu được sử dụng để tránh mảnh vụn hoặc mùi và không có tác dụng nhiều trong việc cất giữ thức ăn. Thức ăn thừa nên được cho vào tủ lạnh để giữ tươi. Tiến sĩ Nhan khuyến cáo nên dùng hộp thủy tinh để đựng thực phẩm thay cho đồ nhựa. Thủy tinh có cấu trúc hóa học ổn định hơn và an toàn hơn khi đựng thực phẩm.
2. Miếng bọt biển Melamine
Miếng bọt biển melamine trắng, giống như miếng bọt biển được sử dụng trong Magic Eraser, nổi tiếng với khả năng làm sạch mạnh mẽ. Tuy nhiên, Tiến sĩ Nhan cảnh báo không nên dùng những chất này để lau rửa bộ đồ ăn vì chúng có chứa melamine và formaldehyde polymer. Trong quá trình sử dụng, những miếng bọt biển này dần bị phân hủy và thải ra chất độc. Formaldehyde là chất gây ung thư Nhóm 1 làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng và bệnh bạch cầu. Melamine có thể gây hại cho hệ tiết niệu và có liên quan đến suy thận và sỏi trong các vụ sữa bột nhiễm độc ở Trung Quốc.
Cách sử dụng
Hãy ghi nhớ hai điều sau khi sử dụng miếng bọt biển tổng hợp:
- Không sử dụng chúng để rửa bộ đồ ăn, vì dễ ăn phải melamine tồn dư.
- Tránh sử dụng nước ấm để làm sạch miếng bọt biển tổng hợp, vì chúng có thể hòa tan và thải ra melamine có hại.
3. Bộ đồ ăn Melamine
Là lựa chọn hàng đầu cho các nhà hàng Nhật Bản và bộ đồ ăn cho trẻ em, bộ đồ ăn melamine rất phổ biến vì nhẹ, rẻ, bền và hấp dẫn. Tuy nhiên cũng giống như miếng bọt biển tổng hợp, bộ đồ ăn melamine chứa các polymer melamine và formaldehyde. Mặc dù ngành công nghiệp tuyên bố melamine có thể chịu được nhiệt độ lên tới 100ºC, nhưng Tiến sĩ Nhan khuyên bạn nên tránh không sử dụng,
Nghiên cứu được công bố trên Tập san Vật liệu Nguy hiểm cho thấy bộ đồ ăn melamine có thể giải phóng melamine khi đựng chất lỏng chỉ ở nhiệt độ từ 30 đến 40ºC. Các thí nghiệm trên động vật cũng chỉ ra sự gia tăng nguy cơ bị các khối u bàng quang và đường tiết niệu là có liên quan đến bộ đồ ăn melamine. Do đó, không nên cho bộ đồ ăn melamine vào nồi cơm điện hoặc lò vi sóng hay sử dụng với thức ăn nóng.
Cách sử dụng
Tiến sĩ Nhan khuyến cáo nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau đây khi mua hoặc sử dụng bộ đồ ăn melamine:
- Đảm bảo bề mặt có màu trắng tiếp xúc với thực phẩm. Một số lớp phủ màu có thể chứa kim loại nặng như chì và cadmium.
- Không làm nóng (lò vi sóng, nồi cơm điện, máy rửa chén, v.v…), vì bộ đồ ăn này không thể chịu được nhiệt độ cao và có thể giải phóng melamine ở nhiệt độ từ 30-40º C.
- Tránh sử dụng với thức ăn nóng.
4. Chảo chống dính
Nhiều người ưa chuộng chảo chống dính vì tính nhẹ và dễ làm sạch. Tuy nhiên, lớp phủ của chảo có chứa các chất per- và poly-fluoroalkyl (PFAS), là những hormone có hại cho môi trường. PFAS được sử dụng rộng rãi làm lớp phủ bề mặt trong nhiều sản phẩm, bao gồm chảo chống dính, túi đựng thức ăn nhanh, túi giấy chống dầu mỡ cho gà rán, hộp bỏng ngô và trang phục thể thao ngoài trời chống thấm nước và dầu.
Việc tiếp xúc với PFAS khá phổ biến. Một báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho thấy 97% người Mỹ có PFAS trong máu.
Tiến sĩ Nhan khuyên nên thay chảo chống dính nếu chảo bị nứt hoặc trầy xước. Chảo chống dính bị nứt có thể phóng thích acid perfluorooctanoic (PFOA), là thành phần hóa học thuộc hệ thống PFAS. PFOA có thời gian bán hủy lên đến ba năm trong cơ thể con người, nghĩa là phải mất ba năm để chuyển hóa PFOA xuống còn một nửa.
Những nguy cơ của PFOA đối với sức khoẻ là gì? Tiếp xúc kéo dài có thể dẫn đến các bệnh lý sau:
- Rối loạn chức năng tuyến giáp.
- Các bệnh tim mạch như bệnh tim, tăng huyết áp và đột quỵ.
- Chức năng gan bất thường.
- Tăng nguy cơ ung thư trong các thí nghiệm trên động vật (Theo Tiến sĩ Nhan thì thiếu bằng chứng ở người).
Cách sử dụng
Tiến sĩ Nhan khuyến cáo cách sử dụng chảo chống dính an toàn như sau:
- Tránh sử dụng các dụng cụ bằng kim loại vì chúng có thể dễ dàng làm xước lớp phủ.
- Tránh làm nóng chảo đang khô, vì có thể làm hỏng lớp phủ.
- Thận trọng khi sử dụng hải sản có vỏ cứng do có thể làm xước lớp phủ.
- Thay chảo chống dính nếu đã bị trầy xước hoặc nứt.
5. Dụng cụ nấu ăn bằng nhôm
Tiến sĩ Nhan khuyến cáo không nên dùng đồ nấu bằng nhôm vì có thể gây nhiễm độc thức ăn, dẫn đến các bệnh về xương. Thay vào đó, hãy sử dụng dụng cụ nấu bằng thép không gỉ hoặc gang.
Đại Hải biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
