5 cách giữ cho ngôi nhà của bạn trở nên an toàn trong thời đại kỹ thuật số
Sau một ngày bận rộn, không gì bằng trở về nhà. Mái nhà là nơi riêng tư của chúng ta, là chốn bình yên được tạo dựng nên từ những mối quan hệ gần gũi nhất. Đó là nơi chúng ta thực hành sống với bản ngã của chính mình mà không cần lo nghĩ về cảnh giác hay an toàn.
Cho đến những thập niên đầu của thế kỷ 20, hầu hết các công ty và tổ chức đều tuân thủ quy tắc bất thành văn rằng nhà riêng không phải là nơi ra vào tùy tiện. Như tác giả Tim Wu đã viết trong cuốn sách The Attention Merchants (Những Kẻ Buôn Chuyện) thì trước năm 1930 “vẫn còn một khoảng cách giữa khu vực công được thương mại hóa cao độ và khu vực tư nhân truyền thống. Một tờ báo hoặc tờ rơi có thể được mang vào nhà, ngôi nhà đã được che chắn khỏi cuộc ném bom thương mại mà một người phải chịu đựng nơi công cộng.” Tuy nhiên, cùng với sự ra đời của điện thoại, đài phát thanh và truyền hình thì mọi thứ đã bắt đầu thay đổi.
Ngày nay, các kết nối dữ liệu tốc độ cao mang đến những lựa chọn giải trí vô tận. Big Tech tự hào về vị trí của mình qua các thiết bị thông minh, trợ lý kỹ thuật số và các thiết bị được kết nối khác. Và khi chúng ta không xem TV thì điện thoại, máy tính bảng và máy tính vẫn luôn sẵn sàng. Ranh giới giữa khu vực công cộng và tư nhân trở nên mờ nhạt, và nhà ở đang nhanh chóng trở thành một phần mở rộng của thị trường. Sự tân tiến len lỏi vào chốn riêng tư này đang ảnh hưởng đến các mối quan hệ và sức khỏe của chúng ta. Đó là một lý do khiến cho tình trạng cô đơn đã đạt đến mức độ dịch bệnh. Một cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần trong giới trẻ đang hoành hành. Tỷ lệ tự tử đã tăng 30% trong hai thập niên qua. Với tất cả các tiện nghi hiện đại, chúng ta không phải là một nhóm người đang rất hạnh phúc.
Hãy lấy lại ngôi nhà để nuôi dưỡng và bảo vệ gia đình với 5 bí quyết sau:
Một chiếc hộp cất giữ tất cả điện thoại di động và máy tính bảng
Điều quan trọng là chúng ta phải tập để tách khỏi các thiết bị. Chỉ để điện thoại trong túi là chưa đủ. Các cảnh báo và thông báo vẫn có thể cám dỗ bạn và nghiên cứu cho thấy rằng việc để điện thoại gần cơ thể có thể khiến bạn bị suy giảm chức năng nhận thức, ngay cả khi bạn không sử dụng.
Một cách để thực hành việc tách biệt này ở nhà là dùng hộp chứa tất cả thiết bị. Đó có thể là một hộp gỗ nhỏ đủ lớn để chứa điện thoại thông minh và máy tính bảng của gia đình. Hãy mua một chiếc hộp làm sẵn hoặc tự làm cho mình. Sau đó hãy đặt ra một số giới hạn. Hãy dùng hộp vào giờ ăn và trong vài giờ trước khi đi ngủ. Hãy thử đặt ra một ngày trong tuần mà không có màn hình. Việc đặt màn hình của gia đình sang một bên sẽ giúp bạn rõ ràng và tận tâm hơn cho thời gian dành cho gia đình. Bạn sẽ học cách đánh giá cao cảm giác tách biệt giữa bạn và các thiết bị. Hành động đơn giản là đặt điện thoại ngoài tầm với sẽ tiếp thêm sức mạnh và mang lại cho bạn sự tự tin cần thiết để luôn làm chủ các thiết bị.
Bỏ qua các trợ lý kỹ thuật số
Rất dễ để cần một trợ lý kỹ thuật số. Truy cập tức thì vào thông tin, âm nhạc và các lệnh gia đình nghe có vẻ khá tiện dụng. Nhưng những nhược điểm lâu dài của các tiện ích như Amazon Echo hay Google Home lại vượt xa những lợi ích ngắn hạn. Ngoài việc lấy đi sự riêng tư của gia đình bạn, trợ lý kỹ thuật số có thể thu thập một loạt dữ liệu, từ ghi âm giọng nói, thói quen sử dụng, sơ đồ tầng, thông tin người dùng, v.v. Các công ty dùng dữ liệu hàng ngày này để soạn ra một bản ghi toàn diện về hành vi của bạn tại nhà nhằm bán cho bạn nhiều sản phẩm hơn. Không có tổ chức doanh nghiệp nào xứng đáng có một cơ hội gần gũi với cuộc sống cá nhân của gia đình bạn như vậy. Và bất cứ thứ gì kết nối với mạng cũng có thể bị tấn công, dẫn đến tổn hại của chính nó.
Thứ hai, khả năng học tập của gia đình bạn đang bị đe dọa. Ông Robert A. Bjork là giám đốc Phòng thí nghiệm Học và Quên tại đại học UCLA nói rằng việc học cần phải gặp khó khăn mới có hiệu quả. “Học sinh càng phải vận dụng sức mạnh của trí óc để học một khái niệm hoặc nhớ lại một ý tưởng, thì trí nhớ và khả năng học tập sẽ càng trở nên mạnh mẽ hơn.” Tìm hiểu về một điều gì đó không phải là tải xuống ngay lập tức. Đó là một hành trình cần thời gian và công sức. Còn động lực thì sao? Càng dùng nhiều trợ lý kỹ thuật số thì chúng ta càng trở nên phụ thuộc vào khả năng truy cập thông tin nhanh chóng. Theo thời gian, chúng ta càng dễ rơi vào trạng thái chây lười về trí tuệ và có tâm lý hưởng thụ. Hãy bảo vệ sự riêng tư và hạnh phúc của gia đình bạn bằng cách nói không với trợ lý kỹ thuật số.
Chơi trò chơi cùng nhau
Việc dành thời gian ở nhà cho những khoảnh khắc gia đình hạnh phúc là rất quan trọng. Hãy tắt màn hình và tập trung trong phòng khách hoặc tại bàn ăn của gia đình và chơi trò chơi cùng nhau. Những trò chơi yêu thích cũ hay những khám phá mới, không quan trọng chơi trò gì miễn là chơi cùng nhau.
Những lần thức đêm chơi cùng nhau có thể mang lại niềm vui thú cần thiết cho cuộc sống và trở thành ký ức khó phai nhạt. Và trong lúc vui vẻ, mọi người cũng đang rèn luyện khả năng giao tiếp, tinh thần đồng đội và tinh thần thể thao. Hãy đối mặt —đây là thời đại đầy thử thách mà chúng ta đang trải qua. Các trò chơi gia đình cho chúng ta một chút thời gian để đặt các vấn đề và lo lắng sang một bên và làm những thứ vui nhộn, chỉ để vui nhộn.
Đọc thành tiếng cùng nhau
Đọc thành tiếng cùng cả gia đình là một hoạt động đơn giản nhưng mang lại rất nhiều lợi ích. Jim Trelease là tác giả của cuốn sách hướng dẫn bán chạy nhất “The Read-Aloud Handbook” (Sách Đọc Thành Tiếng) cho biết một người đọc sách trong thời gian đi học, vốn là người đọc đủ tốt để tốt nghiệp nhưng sẽ ngừng đọc khi họ rời ghế nhà trường. Tuy nhiên, một người đọc suốt đời sẽ tiếp tục đọc và học hỏi lâu dài sau khi tốt nghiệp. Sự khác biệt ở việc tiếp xúc với việc đọc.
Chúng ta càng đọc to cho con trẻ nghe thì càng có nhiều khả năng các con sẽ tự làm điều đó khi lớn lên. Các con cũng sẽ có vốn từ vựng nhiều hơn, nhạy bén hơn và có động lực hơn để thành công ở trường. Hãy đọc cho con bạn nghe thậm chí trước khi con được sinh ra và tiếp tục đọc cho đến khi con có thể tự đọc.
Đọc cho con những câu chuyện được viết cách đây hàng trăm năm cũng như những cuốn sách mới hơn. Đọc cho con đủ loại sách, từ tiểu sử của những người nổi tiếng đến thế giới kỳ thú của cá mập, và mọi thứ ở giữa.
Thay đổi thời gian đọc của gia đình bằng cách cho con trẻ cơ hội đọc cho bạn nghe, đọc thầm sau đó để chia sẻ hoặc bằng cách đóng vai các nhân vật và cùng nhau đọc theo.
Hãy tận hưởng trải nghiệm tương tự thú vị khi cùng cả gia đình đọc to và dõi theo con bạn phát triển các kỹ năng sẽ giúp ích cho các con khi trưởng thành như thế nào.
Theo trào lưu retro để bắt đầu từ gốc rễ
Công nghệ cũ xưa có thể hữu ích để có ở quanh nhà bạn. Một chiếc điện thoại từ những năm 1960. Một kính lập thể View-Master phủ đầy bộ sưu tập các hình ảnh từ không gian. Một chiếc mâm đĩa (turntable) kết nối bluetooth với các bản ghi vinyl cũ và mới. Một cuốn Từ điển Anh Mỹ năm 1828 của Webster trên giá sách.
Những đồ vật như thế này là một cách hay để khơi dậy trí tò mò và là lời nhắc nhở lành mạnh cho gia đình bạn rằng cái mới nhất không phải lúc nào cũng tốt nhất. Mặc dù sự đổi mới chắc chắn có chỗ đứng của nó nhưng đôi khi chúng ta chỉ cần quay trở lại những điều cơ bản.
Hãy tự mình sưu tập những vật dụng công nghệ cổ điển và xưa cũ, mang đến cho gia đình cơ hội trân trọng quá khứ qua những thứ kỳ diệu này. Bộ sưu tập đó có thể có nhiều thứ hơn như máy cắt cỏ cuộn, máy ép táo, radio cổ, máy đánh chữ, bàn học cổ, một cặp ống nhòm trong Đệ nhị thế chiến hoặc có lẽ là vật gia truyền của gia đình đã phủ đầy bụi trên gác mái. Nếu đồ còn dùng được thì càng tốt!
Sự kết hợp chu đáo giữa cái cũ và cái mới không chỉ triển hiện các thế hệ trong gia đình mà còn cả lịch sử và văn hóa của quốc gia nói chung, truyền cảm hứng cho gia đình suy nghĩ về tương lai trên nền tảng những bài học và món quà của quá khứ.
Nếu ngôi nhà thực sự là nơi trái tim hướng về, thì chúng ta hãy thực hiện các bước để bảo vệ quyền riêng tư và an toàn của gia đình mình. Năm ý tưởng này sẽ giúp bảo đảm rằng không gian sống của bạn vẫn là chốn bình yên thiết yếu cho chính bạn và những người bạn yêu thương.
Công Thành biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times