Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Stonehenge: Nguồn gốc của những viên đá đã được giải đáp
Stonehenge ở Wiltshire, Anh, là một ẩn đố khiến thế giới đau đầu đi tìm lời giải trong nhiều thế kỷ. Tuy nhiên, các nhà khoa học nghĩ rằng cuối cùng họ cũng giải đáp được ít nhất một trong những bí ẩn cổ xưa đó — nguồn gốc xuất xứ của những viên đá khổng lồ ở Stonehenge. Tất cả là nhờ vào một mẫu vật lõi đã được lưu giữ ở Hoa Kỳ trong nhiều thập kỷ.
Theo kết quả của một cuộc điều tra kéo dài hai năm, những tảng đá khổng lồ, được gọi là những khối sa thạch, đến từ một nơi cách đó khoảng 15 dặm về phía bắc so với nơi chúng đang đứng hiện nay, trong vòng tròn đá cổ tại Salisbury Plain.
Quà lưu niệm
Phát hiện mới này bắt đầu khi một mẫu vật lõi của một trong những khối sa thạch – “đá 58” – được lấy ra trong quá trình bảo tồn vào cuối những năm 1950, và các thanh kim loại được đưa vào trong để ổn định một khối cự thạch bị nứt.
Mẫu vật lõi được làm quà lưu niệm cho Robert Phillips, người đã tham gia gia công di tích này. Phillips đã mang nó theo khi di cư đến Hoa Kỳ vào năm 1977, và ở đó cho đến năm 2018, ông đã trả nó lại cho English Heritage để nghiên cứu – tổ chức bảo tồn đang trông coi địa điểm này.
Mẫu lõi sa thạch đã cung cấp thông tin quan trọng, cho phép các nhà nghiên cứu tìm hiểu cấu tạo hóa học của đá và so sánh nó với các loại đá tương tự ở khắp miền Nam nước Anh.
Các phát hiện địa hóa mới, được công bố trên tạp chí Science Advances, cho thấy rằng 50 trong số 52 cự thạch màu xám nhạt của Stonehenge đến từ một nơi có tên là West Woods ở rìa của Marlborough Downs, Wiltshire.
Theo Timothy Darvill, giáo sư Khảo cổ học tại Đại học Bournemouth đồng tham gia nghiên cứu, về phân tích khoa học thì khá dễ hiểu, nhưng việc xác lập nguồn gốc của những viên đá thì khá khó khăn vì vật liệu tạo nên chúng rất phổ biến.
Darvill đã nói với Reuters, “Những gì chúng tôi đang làm là một trường hợp đơn giản của việc lấy mẫu (sinh trắc) vân tay. Chúng tôi đang lấy một số viên đá tại chính Stonehenge và chúng tôi đang nghiên cứu địa hóa của chúng. Vì vậy, chúng tôi đo tất cả các nguyên tố vi lượng nhỏ có trong đá. Hiện nay, sa thạch là loại đá thực sự khó nghiên cứu, vì nó chứa 99% silic mà silic là một khoáng chất phổ biến ở khắp mọi nơi”.
Đá khổng lồ
Mười lăm viên đá sa thạch khổng lồ của Stonehenge, nặng trung bình 20 tấn và cao tới 23 feet (7 mét), tạo thành hình móng ngựa trung tâm của di tích. Những viên đá thẳng đứng và những viên đá nằm ngang ở vòng tròn bên ngoài, và Đá Gót chân nổi tiếng, Đá Hiến tế, và Trạm Đá cũng là sa thạch.
Ước tính có 52 trong số 80 khối sa thạch ban đầu vẫn còn ở Stonehenge. Cách đó 150 dặm, Preseli Hills ở xứ Wales là nơi mà “những viên đá xanh” nhỏ khác tạo thành vòng tròn bên trong, đây được cho là có cùng nguồn gốc với Stonehenge.
Tuy nhiên, English Heritage cho biết trong một tuyên bố, “các khối sa thạch – có thành phần đồng nhất hơn – cho đến nay vẫn chưa thể xác định được”.
Tác giả David Nash, trưởng nhóm nghiên cứu và là giáo sư địa vật lý tại Đại học Brighton, trong một bài phát biểu đã nói rằng: “Các nhà khảo cổ học và địa chất học đã tranh luận về việc những viên đá sa thạch được sử dụng để xây Stonehenge đến từ đâu trong hơn bốn thế kỷ”.
“Dữ liệu mới quan trọng này sẽ giúp giải thích thêm về cách di tích này được xây dựng và có lẽ cung cấp thông tin chi tiết về các tuyến đường vận chuyển của những tảng đá nặng 20 đến 30 tấn”.
Nhưng vẫn còn một số bí ẩn cần giải đáp.
“Chúng tôi vẫn không biết 2 trong số 52 khối sa thạch còn lại tại di tích đến từ đâu. Chúng là Đá 26 thẳng đứng ở điểm cực bắc của vòng tròn sa thạch bên ngoài và Đá dây 160 từ móng ngựa trilithon bên trong. Có thể những viên đá này từng nằm ở Stonehenge, nhưng ở giai đoạn này chúng tôi không biết,” Nash nói.
Stonehenge là một trong những địa danh nổi tiếng nhất của Vương quốc Anh và được cho rằng có nguồn gốc tôn giáo thần bí.
Ví dụ, Geoffrey của Monmouth trong truyền thuyết về Vua Arthur, câu chuyện mà đến thời Trung Cổ được cho là có thật về lịch sử nước Anh, thậm chí còn mô tả Stonehenge được tạo ra bởi phù thủy Merlin.
Mặc dù mục đích chính xác của nó vẫn còn là một ẩn đố, Stonehenge, Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, vẫn là một địa điểm hấp dẫn và bí ẩn. Bình thường, nó thu hút tới 1 triệu du khách mỗi năm.
Reuters đã đóng góp cho bài báo này.
Mary Clark
Tân Dân biên dịch
Xem thêm:
