Sỏi thận, cơn đau quặn thận và công dụng của citrate

Liệu citrate có làm giảm nguy cơ sỏi thận và cơn đau quặn thận không?

Cơn đau quặn thận là cơn đau dữ dội nhất mà bạn có thể trải qua. Thật khó để chứng minh điều đó, nhưng với tôi thì cơn đau do sỏi thận trong một vài lần chắc chắn là điều tồi tệ nhất.

Là một bác sĩ đa khoa trong một thị trấn nhỏ, tôi đã chứng kiến và điều trị cho hàng tá trường hợp trước khi bản thân cũng bị, cơn đau xảy ra suốt cả một buổi tối khi tôi đang cấp cứu trên một khu vực rộng tập trung ở North Oxfordshire. Tôi cảm thấy đau nhức ở sườn trái, tôi không thể xoay người, bất kể là theo hướng nào. Tôi đứng dậy và di chuyển xung quanh, nhưng cơn đau vẫn tiếp tục tệ hơn. Tôi bắt đầu đổ mồ hôi và cảm thấy mệt mỏi. Cuối cùng, tôi phải đánh thức tài xế và gọi người đồng nghiệp đang say giấc chích cho tôi một mũi pethidine và thay ca cho tôi lúc 3 giờ sáng. Lúc đó tôi thấy có lỗi cũng nhiều như cảm giác đau đớn vậy.

Một vài ngày sau, [tôi thấy] một viên sỏi nhỏ màu đen xuất hiện trong bộ lọc toilet trong lúc đi tiểu. Thành phần hóa học của mảnh sạn này chứa calcium phosphate và oxalate. Kích thước của viên sỏi ít có liên quan đến mức độ đau. Nguyên nhân của cơn đau là do sự co thắt dữ dội của niệu quản – một ống dẫn nhỏ dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Một khi viên sỏi lọt vào không gian rộng ở bàng quang và niệu đạo, nó sẽ được thải ra ngoài một cách dễ dàng [mà ít gây đau đớn]. Những kẻ thù bé nhỏ này cứ lại xuất hiện để làm phiền tôi mỗi 3-5 năm, luôn luôn xuất hiện tại những thời điểm và địa điểm vô cùng bất tiện.

Citrate có thể ngăn ngừa sỏi thận không?

Một bài đánh giá Cochrane về công dụng của muối citrate trong dự phòng sỏi thận ở người trưởng thành có phần giới thiệu rõ ràng như sau: “Sỏi thận ảnh hưởng đến mọi người trên toàn thế giới và có tỷ lệ tái phát cao, ngay cả khi đã điều trị. Việc tái phát đặc biệt thường thấy với những người có nồng độ citrate niệu thấp. Những người này có tỷ lệ mắc sỏi calcium phosphate and calcium oxalate cao. Liệu pháp citrate đường uống làm tăng nồng độ citrate niệu, sau đó citrate niệu liên kết với calcium và ức chế sự kết tinh, do đó làm giảm sự hình thành sỏi. Mặc dù liệu pháp citrate đường uống được sử dụng rộng rãi để phòng ngừa và điều trị sỏi calcium oxalate, nhưng bằng chứng hiệu quả lâm sàng vẫn chưa hoàn toàn chắc chắn.”

Thêm citrate vào bữa ăn của bạn

Không gì có thể dễ dàng và rẻ hơn việc bổ sung citric acid hoặc citrate. Bạn có thể bổ sung dưới dạng trái cây họ cam quýt, nước chanh dây hoặc một loại nước có hương vị không ngon lành gì gọi là Mist Pot Cit (hỗn hợp Potassium Citrate), được dùng cho hầu hết bệnh nhân tại khoa tiết niệu từ trước tới nay. Tôi nghĩ nguồn cung cấp citrate nhiều nhất của mình là từ nước trái cây họ cam quýt tươi, hoặc từ hỗn hợp cá tươi, nước cốt chanh và món gỏi hải sản ướp chanh do người Peru sáng tạo gọi là ceviche. [Đồng thời] tôi cũng thử sử dụng các gói muối citrate.

Chúng ta cần nhiều nguồn thông tin hữu ích hơn từ về nguồn citrate nào hiệu quả

Bài đánh giá nói rằng “chất lượng của các tài liệu báo cáo vẫn ở mức trung bình đến kém; do đó cần một thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên đa trung tâm được thiết kế tốt về mặt thống kê để trả lời các câu hỏi có liên quan đến hiệu quả của muối citrate.” Vì vậy chúng ta cần thông tin tốt hơn từ các nguồn  thực sự hữu ích. Một cơn đau dữ dội chỉ tái phát sau vài năm khiến bạn có xu hướng bỏ qua, vì vậy việc tuân thủ điều trị sẽ cũng sẽ là vấn đề (như trong những thử nghiệm trước đây), tuy nhiên kết quả [của loại nghiên cứu này] là vô hại và thậm chí còn có lợi. Còn tôi thì rất vui vì được tham gia vào một thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên (RTC) mới, được thiết kế tốt về [hiệu quả của] citrate giúp ngăn ngừa sỏi thận, đặc biệt là nếu có cơ hội ngẫu nhiên được ăn món ceviche.