Quân đội Hoa Kỳ tiến hành ‘hoạt động quân sự trên không’ ở Guyana trong bối cảnh lo ngại chiến tranh
Bộ Tư lệnh miền Nam Hoa Kỳ xác nhận rằng họ ‘sẽ tiến hành các hoạt động quân sự trên không ở Guyana.’
Hoa Kỳ cho biết họ sẽ thực hiện các hoạt động quân sự trên không ở Guyana, một quốc gia ở Nam Mỹ, trong bối cảnh lo ngại rằng nhà lãnh đạo Venezuela Nicolas Maduro đang tìm cách thôn tính một phần lãnh thổ nước này.
Cuối tuần qua, chính phủ Venezuela đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý được cho là sẽ cho phép người Venezuela quyết định tương lai của vùng đất Essequibo giàu dầu mỏ và khoáng sản ở Guyana, thu hút sự phản đối từ các nhà lãnh đạo ở Guyana. Tuần này, Venezuela tuyên bố rằng hơn 10.5 triệu người đã bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý này.
Theo các bản tin, sau khi kết quả cuộc trưng cầu dân ý được công bố, ông Maduro nói rằng, “Chúng ta đã thực hiện những bước đầu tiên của một giai đoạn lịch sử mới để chiến đấu vì vùng đất Esequiba tại Guayana của chúng ta, vì hòa bình và để khôi phục những gì mà những người giải phóng đất nước này đã để lại cho chúng ta.”
Hôm 07/12, Bộ Tư lệnh miền Nam Hoa Kỳ, SOUTHCOM, xác nhận rằng họ “sẽ tiến hành các hoạt động quân sự trên không ở Guyana,” là những hoạt động “dựa trên sự tham gia và hoạt động thường xuyên nhằm tăng cường hợp tác an ninh giữa Hoa Kỳ và Guyana, cũng như tăng cường hợp tác trong khu vực.”
SOUTHCOM cũng cho biết họ sẽ “tiếp tục giữ cam kết với tư cách là đối tác an ninh đáng tin cậy của Guyana cũng như thúc đẩy hợp tác và khả năng giao tiếp trong khu vực” về các vấn đề khác, như “khả năng sẵn sàng ứng phó thảm họa, an ninh hàng không và hàng hải, cũng như chống lại các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia.”
Đầu tuần này, các quan chức đã nói với hãng thông tấn AP rằng một chiếc trực thăng quân sự của quân đội Guyana chở theo 7 người đã biến mất gần biên giới Guyana-Venezuela. Các quan chức cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy chiếc trực thăng có thể đã bị bắn hạ và thời tiết ở khu vực này rất xấu.
Tuyên bố do quân đội Hoa Kỳ đưa ra này không đề cập đến cuộc trưng cầu dân ý ở Venezuela hay những lo ngại rằng quốc gia này có thể cố gắng thôn tính vùng đất Essequibo.
Guyana đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của cuộc trưng cầu dân ý, đặt các lực lượng vũ trang của nước này trong tình trạng báo động cao và nói rằng ông Maduro đang coi thường lệnh của Tòa án Công lý Quốc tế về việc không được có hành động nào để thay đổi hiện trạng ở Essequibo.
Hôm thứ Năm, Tòa Bạch Ốc nhắc lại “sự ủng hộ không ngừng” của Hoa Kỳ đối với chủ quyền của Guyana trong bối cảnh căng thẳng biên giới ngày càng gia tăng giữa Guyana và Venezuela.
Phát ngôn viên an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc John Kirby nói với các phóng viên: “Chúng tôi hoàn toàn không ngừng ủng hộ chủ quyền của Guyana,” đồng thời cho biết thêm rằng Hoa Thịnh Đốn ủng hộ một giải pháp hòa bình cho tranh chấp biên giới giữa Venezuela và Guyana.
Hồi đầu tuần, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết họ cho rằng tranh chấp biên giới Venezuela-Guyana không thể giải quyết thông qua một cuộc trưng cầu dân ý. Trước đó, Bộ Ngoại giao cho biết Ngoại trưởng Antony Blinken đã nói chuyện với Tổng thống Guyana, ông Irfaan Ali, vào cuối ngày thứ Tư (06/12).
Tổng thống Brazil, ông Luiz Inacio Lula da Silva, cho biết ông đang theo dõi các diễn biến với mối lo ngại ngày càng tăng và đề nghị các tổ chức đa phương nên đóng góp vào một giải pháp hòa bình và Brazil có thể chủ trì các cuộc đàm phán. Ông Lula nói: “Chúng tôi không muốn và không cần chiến tranh ở Nam Mỹ.”
Các quan chức quân đội Brazil nói với hãng thông tấn Reuters rằng tình báo quân đội Brazil phát hiện lực lượng vũ trang Venezuela đã được tăng cường gần biên giới Guyana.
Trong khi đó, hôm thứ Tư, chính phủ của ông Maduro đã bắt giữ nhân vật đối lập Roberto Abdul vì tội phản quốc có liên quan đến cuộc trưng cầu dân ý và cho biết cũng có lệnh bắt giữ ba nhân viên trong chiến dịch tranh cử của ứng cử viên tổng thống đối lập Maria Corina Machado. Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết họ đã biết về các lệnh bắt giữ này và đang “theo dõi sát sao tình hình.”
Trước đó, Tổng thống Guyana đã nói rằng đất nước của ông sẽ làm điều cần phải làm để ngăn chặn, không để khu vực này bị thôn tính.
Hôm thứ Tư, Tổng thống Guyana Irfaan Ali nói với hãng thông tấn AP rằng, “Chúng tôi xem mối đe dọa này là rất nghiêm trọng, và chúng tôi đã bắt đầu một số biện pháp phòng ngừa để bảo đảm hòa bình và ổn định trong khu vực này.”
“Nếu Venezuela khai triển hành động liều lĩnh và mạo hiểm, thì khu vực này sẽ phải đáp trả lại,” ông nói. “Và đó là những gì chúng tôi đang tạo dựng. Chúng tôi đang phát triển một sự ứng phó trong khu vực.”
Hôm thứ Tư, Liên Hiệp Quốc đã đưa ra một tuyên bố nêu bật phán quyết mới đây của Tòa án Công lý Quốc tế cấm các bên thực hiện bất kỳ hành động nào “có thể làm trầm trọng thêm hoặc kéo dài tranh chấp hoặc gây khó khăn hơn cho việc giải quyết tranh chấp.” Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres tuyên bố “ủng hộ mạnh mẽ việc sử dụng các biện pháp hòa bình để giải quyết các tranh chấp quốc tế.”
Một phán quyết năm 1899 tuyên bố Essequibo là một phần của Guyana khi đây là một lãnh thổ của Anh quốc. Nhiều năm sau, vào năm 1966, một thỏa thuận giữa Venezuela và Vương quốc Anh đã được ký kết để giải quyết tranh chấp biên giới.
Essequibo đã trở thành mối quan tâm đặc biệt sau khi đại công ty dầu mỏ ExxonMobil cho biết vào năm 2015 rằng họ đã “phát hiện lượng dầu đáng kể” ngoài khơi bờ biển của khu vực thưa thớt dân cư này. Khu vực này cũng được cho là giàu khoáng sản và các tài nguyên thiên nhiên khác.
Bài viết có sự đóng góp của Reuters và Associated Press.
Tuệ Minh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times