Philippines đàm phán với Úc, Hoa Kỳ về tuần tra chung ở Biển Đông
Philippines đã bắt đầu đàm phán với Úc và Hoa Kỳ về khả năng tuần tra hàng hải chung ở vùng Biển Đông đang tranh chấp để chống lại sự gây hấn ngày càng tăng của Bắc Kinh trong khu vực này.
Hôm thứ Tư (22/02), Phó Thủ tướng Úc Richard Marles đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Carlito Galvez tại Manila để thảo luận về việc tăng cường mối liên hệ quốc phòng song phương giữa hai quốc gia.
Ông Marles, người đồng thời là Bộ trưởng Quốc phòng Úc, cho biết họ đã đồng ý tìm kiếm các cách để theo đuổi “các cuộc tuần tra chung cùng nhau ở Biển Đông” và tiến hành “nhiều cuộc tập trận cùng nhau hơn.”
Cả hai quốc gia đều “cam kết” tuân thủ Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, trong đó phân loại các vùng biển trong phạm vi 200 hải lý (370 km) tính từ biên giới của các quốc gia ven biển là một phần trong vùng đặc quyền kinh tế của họ.
Ông Marles cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc duy trì trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông, nơi phần lớn thương mại hàng hải của Úc đi qua.
Trong một cuộc họp báo chung, ông cho biết: “Là những quốc gia cam kết tuân thủ trật tự toàn cầu dựa trên luật lệ, lẽ tự nhiên là chúng ta nên nghĩ về những cách thức mà chúng ta có thể hợp tác trong lĩnh vực này.”
“Và vì vậy hôm nay chúng tôi đã nói về khả năng tiến hành các cuộc tuần tra chung, và chúng tôi sẽ tiếp tục công việc đó, và chúng tôi hy vọng rằng điều đó sẽ sớm thành hiện thực,” bộ trưởng Úc nói thêm.
Great to meet my counterpart, Secretary Carlito Galvez Jr. in Manila today.
Our defence partnership is strong and enduring and today we spoke about the ways in which we can take that relationship to an even greater level. pic.twitter.com/ml8BEil3mO
— Richard Marles (@RichardMarlesMP) February 22, 2023
Úc sẽ cử “một trong những lực lượng lớn nhất của mình” tham gia cuộc tập trận quân sự chung hàng năm giữa Hoa Kỳ và Philippines, trong khi Philippines sẽ cử quan sát viên của mình tham gia cuộc tập trận Talisman Sabre — một cuộc tập trận quân sự đa quốc gia do Úc và Hoa Kỳ dẫn đầu — theo ông Marles.
Ông Galvez cho biết trước đây Úc và Philippines đã từng tiến hành các cuộc tuần tra chung, đặc biệt là ở Biển Celebes và Biển Sulu.
Ông nói: “Chúng tôi có kinh nghiệm, và chúng tôi có thể tiến hành lần nữa.”
Khôi phục tuần tra chung
Trước cuộc gặp này, ông Galvez đã nói chuyện qua điện thoại với Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin để thảo luận về việc nối lại các hoạt động hàng hải chung ở Biển Đông.
Theo Ngũ Giác Đài, họ đã thảo luận về “những diễn biến liên quan” ở Biển Đông, bao gồm một vụ việc hôm 06/02, trong đó một tàu hải cảnh Trung Quốc đã chiếu một tia laser cấp độ quân sự vào một tàu tuần duyên Philippines.
Trong khi tàu Philippines đang hỗ trợ một nhiệm vụ tiếp tế của hải quân ở Bãi cạn Ayungin (Bãi Cỏ Mây), còn được gọi là Bãi cạn Thomas thứ Hai, thuộc Quần đảo Trường Sa thì tàu Trung Quốc chiếu đèn laser màu xanh lá cây vào tàu này, khiến cho thủy thủ đoàn trên tàu bị mù tạm thời.
Ông Austin nhắc lại rằng bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào vào lực lượng vũ trang, tàu công cộng, hoặc phi cơ của Philippines đều sẽ dẫn đến các cam kết phòng thủ chung của Hoa Kỳ.
Ông đã tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ trong việc củng cố khả năng phòng thủ của Philippines và khả năng “chống lại sự cưỡng ép.”
Ngũ Giác Đài cho biết hai nhà lãnh đạo này cũng đã thảo luận về các cơ hội mở rộng hợp tác an ninh “với các quốc gia cùng chung chí hướng, chẳng hạn như Nhật Bản, vốn đang tìm cách duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.”
Các cuộc tuần tra chung giữa Hoa Kỳ và Philippines đã bị đình chỉ vào năm 2016 bởi cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, người tìm cách thắt chặt mối liên hệ với Bắc Kinh. Tuy nhiên, người kế nhiệm ông, ông Ferdinand Marcos Jr., đã cam kết tăng cường mối bang giao với Hoa Kỳ, quốc gia mà ông coi là “một cường quốc Thái Bình Dương.”
Trong cuộc gặp với ông Austin hôm 02/02, ông Marcos cho biết “khu vực Châu Á-Thái Bình Dương đã trở thành một tình huống vô cùng phức tạp,” mà quốc gia của ông chỉ có thể định hướng “với sự giúp đỡ của các đối tác và đồng minh của chúng ta.”
Hôm 17/02, Lực lượng Tuần duyên Philippines (PCG) cho biết đã khai triển tàu lớn nhất của mình, BRP Teresa Magbanua, theo lệnh của ông Marcos để tăng cường các hoạt động hàng hải và sự hiện diện của Philippines ở Biển Đông.
PCG đã khai triển tàu này hôm 02/02 tại Nhóm Đảo Kalayaan, một phần của quần đảo Trường Sa, và khuyến nghị ngư dân Philippines liên lạc với PCG hoặc lực lượng vũ trang Philippines nếu họ cần bất kỳ sự trợ giúp nào.
Bắc Kinh tuyên bố phần lớn Biển Đông là lãnh thổ của mình theo cái gọi là “đường chín đoạn.” Năm 2016, Tòa án La Haye đã ra phán quyết ủng hộ hành động pháp lý của Philippines nhưng phán quyết này đã không chứng kiến chính quyền Trung Quốc thay đổi hành vi của mình, với việc các tàu Trung Quốc liên tục xâm phạm vùng biển của Philippines.