Phái bộ của LHQ tại Afghanistan được gia hạn, đặc phái viên Afghanistan yêu cầu được giữ ghế
Hôm Thứ Sáu (17/09), Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã gia hạn phái bộ chính trị tại Liên Hiệp Quốc của chính phủ Afghanistan cũ thêm sáu tháng để cho phép Tổng Thư ký Antonio Guterres xác định những thay đổi có thể được cần đến sau khi Taliban giành quyền kiểm soát quốc gia này.
Nhiệm vụ thường niên cho Phái bộ Hỗ trợ của Liên Hiệp Quốc tại Afghanistan, gọi tắt là UNAMA, đã hết hạn hôm thứ Sáu (17/09). Một tháng trước, Taliban đã trở lại nắm quyền — 20 năm sau khi họ bị lật đổ bởi một chiến dịch do Hoa Kỳ dẫn đầu sau cuộc tấn công của al-Qaeda vào Hoa Kỳ ngày 11/09/2001.
Các quan chức của Taliban nói rằng họ không có ý định lặp lại sự cai trị hà khắc theo chủ nghĩa cơ yếu (fundamentalism) có từ năm 1996 đến 2001, nhưng gặp khó khăn trong việc thuyết phục thế giới bên ngoài rằng họ đã thực sự thay đổi. Họ đã thành lập một chính phủ toàn nam giới bao gồm các cựu binh Taliban và những kẻ khủng bố đang bị Liên Hiệp Quốc trừng phạt và hiện có nhiều báo cáo về vi phạm nhân quyền [ở Afghanistan].
Trong một nghị quyết được nhất trí thông qua, Hội đồng Bảo an gồm 15 thành viên đã nhấn mạnh sự cần thiết của một chính phủ hội nhập và đại diện. Hội đồng cũng thúc đẩy “tầm quan trọng của sự tham gia đầy đủ, bình đẳng và có ý nghĩa của nữ giới và duy trì các quyền con người, bao gồm cả quyền của phụ nữ, trẻ em và dân tộc thiểu số.”
Dưới sự cai trị lần trước của Taliban, phụ nữ không được phép làm việc, nữ sinh bị cấm đến trường và phụ nữ buộc phải che mặt và phải có được một người thân là nam giới đi cùng mỗi khi rời khỏi nhà.
Hội đồng Bảo an đã yêu cầu ông Guterres phải báo cáo trước ngày 31/01/2022 “về các khuyến nghị chiến lược và hoạt động cho nhiệm vụ của UNAMA, dựa trên những diễn biến chính trị, an ninh và xã hội gần đây.”
Ghế đại sứ Liên Hiệp Quốc của Afghanistan
Tháng trước (08/2021), ông Guterres cho biết mong muốn được quốc tế công nhận của Taliban là đòn bẩy duy nhất mà các quốc gia khác phải thúc đẩy để có được một chính phủ hòa nhập và tôn trọng các quyền, đặc biệt là quyền của phụ nữ.
Một phát ngôn viên của Liên Hiệp Quốc cho biết hôm thứ Sáu (17/09), Đại sứ Liên Hiệp Quốc đại diện cho chính phủ vừa bị lật đổ của Afghanistan trong tuần này đã yêu cầu được giữ ghế Liên Hiệp Quốc ở New York, định sẵn một cuộc đối đầu nếu Taliban cố gắng bổ nhiệm đặc phái viên của riêng họ.
Đại sứ Ghulam Isaczai đã gửi cho ông Guterres danh sách tên của phái đoàn của Afghanistan cho phiên họp Đại Hội đồng mới, phát ngôn viên của ông Guterres là ông Farhan Haq cho biết. Hiện vẫn chưa rõ liệu Taliban có cử đặc phái viên Liên Hiệp Quốc của riêng họ hay không.
Ông Haq cho biết, ông Isaczai đã gửi yêu cầu được chứng nhận của mình hôm thứ Tư (15/09), một ngày sau khi kỳ họp Đại Hội đồng mới bắt đầu. Hàng chục nhà lãnh đạo thế giới sẽ đến New York vào tuần tới để tham dự cuộc họp thường niên của Liên Hiệp Quốc và ông Isaczai dự kiến sẽ có bài diễn văn trong ngày cuối cùng của kỳ họp vào ngày 27/09.
Việc chứng nhận của Liên Hiệp Quốc (công nhận tư cách tham dự của đại sứ một quốc gia tại Liên Hiệp Quốc) là do một ủy ban chín thành viên được bổ nhiệm hàng năm thực hiện. Ủy ban [vừa] được bổ nhiệm hôm thứ Ba (14/09) này bao gồm Bahamas, Bhutan, Chile, Trung Quốc, Namibia, Nga, Sierra Leone, Thụy Điển và Hoa Kỳ.
Theo truyền thống, ủy ban sẽ họp vào tháng 10/2021 hoặc tháng 11/2021 để đánh giá chứng nhận của tất cả các thành viên Liên Hiệp Quốc trước khi đệ trình một báo cáo để Đại Hội đồng chấp thuận trước cuối năm. Các nhà ngoại giao cho biết, ủy ban và Đại Hội đồng thường hoạt động dựa trên sự đồng thuận của ủy ban về các chứng nhận.
Theo các quy định của Đại Hội đồng, cho đến khi có quyết định, ông Isaczai sẽ vẫn giữ nguyên ghế. Khi Taliban nắm quyền vào lần trước, đại sứ của chính phủ Afghanistan mà họ lật đổ vẫn là đặc phái viên [của nước này] tại Liên Hiệp Quốc sau khi ủy ban chứng nhận trì hoãn quyết định của mình về các yêu sách của Taliban đối với ghế [đại sứ] này.
Michelle Nichols
Thanh Tâm biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm: