Ông Netanyahu có thể mất chức Thủ tướng Israel khi các đối thủ cố gắng liên minh cùng nhau
Hôm Chủ nhật (30/05), người từng là đồng minh của Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho biết ông sẽ tìm cách thành lập một chính phủ liên minh với các đối thủ của nhà lãnh đạo Israel, thực hiện một bước quan trọng để chấm dứt chế độ thủ tướng lâu năm.
Tuyên bố ấn tượng của ông Naftali Bennett, thủ lĩnh đảng Yamina, đã tạo tiền đề cho một loạt các bước có thể đẩy ông Netanyahu và đảng Likud cầm quyền của ông vào thế đối lập trong tuần tới.
Trong khi ông Bennett và các đối tác mới của ông, đứng đầu là thủ lĩnh phe đối lập Yair Lapid, vẫn gặp một số trở ngại, các bên tỏ ra nghiêm túc trong việc đạt được thỏa thuận và chấm dứt bế tắc đã khiến đất nước rơi vào bốn cuộc bầu cử trong hai năm qua.
Ông Bennett nói: “Ý định của tôi là làm hết sức mình để thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc cùng với người bạn của tôi, ông Yair Lapid, để theo ý nguyện của Chúa, chúng ta có thể cùng nhau cứu đất nước khỏi cảnh khó khăn và đưa Israel trở lại hướng đi đúng đắn.”
Đến thứ Tư (02/06) hai người họ sẽ hoàn thành một thỏa thuận, trong đó mỗi người dự kiến sẽ luân phiên nhau làm thủ tướng với nhiệm kỳ hai năm một, ông Bennett sẽ giữ chức này ở nhiệm kỳ đầu tiên. Đảng Yesh Atid của ông Lapid cho biết các đội đàm phán dự định họp mặt sau hôm Chủ nhật (30/05).
Ông Bennett là cựu trợ lý hàng đầu của ông Netanyahu, người từng giữ các chức vụ cao cấp trong Nội các. Ông là một cựu lãnh đạo của phong trào định cư Bờ Tây và đứng đầu một đảng nhỏ được lập nên từ những người Do Thái theo chủ nghĩa dân tộc và tôn giáo.
Ông Bennett nói rằng không có cách nào khả thi sau cuộc bầu cử bế tắc ngày 23/03 vừa qua để thành lập một chính phủ cánh hữu được ông Netanyahu ủng hộ. Ông cho biết nếu [tiến hành] một cuộc bầu cử khác thì cũng sẽ mang lại kết quả tương tự và ông nói đã đến lúc để kết thúc chu kỳ này.
“Một chính phủ kiểu này sẽ chỉ thành công nếu chúng ta làm việc cùng với nhau như một nhóm,” ông nói. Và mọi người “sẽ cần phải trì hoãn việc thực hiện một phần ước mơ của họ. Chúng tôi sẽ tập trung vào những gì có thể làm được, thay vì đấu đá cả ngày về những gì không thể làm được.”
Nếu ông Bennett và ông Lapid cũng như các đối tác khác của họ có thể hoàn tất một thỏa thuận, thì điều này sẽ kết thúc, ít nhất là vào thời điểm hiện tại, nhiệm kỳ dài kỷ lục của ông Netanyahu, nhân vật thống trị nhất trong chính trường Israel trong ba thập kỷ qua. Ông Netanyahu đã giữ chức thủ tướng trong 12 năm qua và cũng từng giữ một nhiệm kỳ trước đó vào cuối những năm 1990.
Trong tuyên bố trên truyền hình của chính mình, ông Netanyahu đã cáo buộc ông Bennett về việc phản bội cánh hữu Israel và kêu gọi các chính trị gia theo chủ nghĩa dân tộc không tham gia cái mà ông Netanyahu gọi là “chính phủ cánh tả.”
Ông nói: “Một chính phủ kiểu này là mối nguy hiểm đối với an ninh của Israel và cũng là mối nguy hiểm đối với tương lai của đất nước.”
Ông Netanyahu hiện đang bị xét xử về các cáo buộc tham nhũng mà ông phủ nhận.
Để thành lập chính phủ, một lãnh đạo đảng phải bảo đảm được sự ủng hộ của đa số 61 ghế trên tổng 120 ghế Knesset, tức quốc hội. Vì không có đảng nào tự mình kiểm soát đa số nên các liên minh thường được xây dựng với các đối tác nhỏ hơn. [Có] 13 đảng với các quy mô khác nhau [ở] trong quốc hội hiện tại.
Với tư cách là lãnh đạo của đảng lớn nhất, ông Netanyahu đã được tổng thống bù nhìn của đất nước trao cơ hội đầu tiên để thành lập liên minh. Nhưng ông không thể bảo đảm giành được đa số với các đồng minh tôn giáo và dân tộc chủ nghĩa truyền thống của mình.
Sau thất bại của ông Netanyahu trong việc thành lập chính phủ, ông Lapid sau đó được cho bốn tuần để tập hợp một liên minh. Nhiệm vụ này cần hoàn thành trước ngày thứ Tư này (02/06).
Mặc dù đảng Yamina của ông Bennett chỉ kiểm soát bảy ghế trong quốc hội, nhưng ông đã nổi lên như một người chi phối bổ nhiệm những chức vụ quan trọng bằng cách cung cấp sự hỗ trợ cần thiết để bảo đảm đa số. Nếu ông ấy thành công, đảng của ông ấy sẽ là đảng nhỏ nhất lãnh đạo chính phủ Israel.
Hạn chót ngày thứ Tư (02/06) đang tới gần, các cuộc đàm phán đang bắt đầu tăng tốc. Cho đến nay, ông Lapid đã đạt được các thỏa thuận liên minh với ba đảng khác. Nếu ông ấy hoàn tất thỏa thuận với ông Bennett, các đối tác còn lại dự kiến sẽ nhanh chóng vào cuộc.
Sau đó, họ sẽ có khoảng một tuần để thuyết trình về liên minh của mình trước quốc hội để có một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm chính thức cho phép liên minh này nhậm chức.
Do The Associated Press thực hiện
Với sự đóng góp của nhân viên Epoch Times
Hồng Ân biên dịch
Xem thêm: