Ông Dershowitz: Đàn hặc TT Trump sau nhiệm kỳ tổng thống là ‘hoàn toàn vi hiến’
Giáo sư danh dự Alan Dershowitz của Trường Luật Harvard nói rằng một cuộc đàn hặc sau nhiệm kỳ tổng thống sẽ không hiệu quả và đi ngược lại Hiến pháp, sau khi Đảng Dân Chủ tại Hạ viện bỏ phiếu đàn hặc tổng thống vào tuần trước.
“Việc này sẽ là vi hiến, nhưng điều đó có lẽ sẽ không làm các thượng nghị sỹ bận tâm,” ông Dershowitz nói với Fox News hôm Chủ nhật (17/01). “Hiến pháp rất rõ ràng. Chủ thể, đối tượng, mục đích của việc đàn hặc là cách chức một tổng thống đang tại vị. Và đã có hai tiền lệ cho điều này. Tiền lệ thứ nhất rất hiển nhiên. Khi Tổng thống Nixon từ chức với dự đoán sẽ bị đàn hặc và cách chức, đã không có nỗ lực nào để đàn hặc ông ấy sau khi ông ấy rời nhiệm sở”. Cựu Tổng thống Richard Nixon đã chọn từ chức thay vì đối mặt với khả năng bị Thượng viện xét xử vào những năm đầu thập niên 70.
“Rõ ràng là Thượng viện đã mất quyền xét xử vào thời điểm đó,” ông nói về cuộc luận tội Nixon. “Nhưng những người ủng hộ viện dẫn một tiền lệ khác. Năm 1876, có một nỗ lực thất bại, một nỗ lực không thành công trong việc loại bỏ bộ trưởng chiến tranh. Trong một cuộc bỏ phiếu ban đầu, Thượng viện đã bỏ phiếu kín, và trong một cuộc bỏ phiếu kín, họ có thẩm quyền xét xử một người đã từ chức.”
Đảng Dân Chủ và 10 thành viên Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện đã đàn hặc TT Trump lần thứ hai, khiến ông Trump trở thành tổng thống đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ bị đàn hặc hai lần. Không có tổng thống nào từng bị kết án tại Thượng viện.
Cuộc đàn hặc tuần trước dựa trên bài phát biểu mà TT Trump dành cho những người ủng hộ khi một nhóm nhỏ đột nhập Điện Capitol hôm 06/01, buộc các nhà lập pháp phải chạy trốn đến các khu vực an toàn. Một số người đã chết trong cuộc biểu tình, theo các quan chức thực thi pháp luật, trong khi hơn 100 kẻ bạo loạn liên quan đến vụ xâm phạm kể từ đó đã bị bắt giữ.
“Không có quyền xét xử. Quý vị không thể đưa công dân Trump ra xét xử. Nếu quý vị có thể làm điều đó, thì đó sẽ là một lệnh tước quyền công dân và tịch thu tài sản (bill of attainder), số một, đưa một người không phải là tổng thống đương nhiệm ra xét xử,” ông Dershowitz nói và nói thêm rằng “hệ lụy sẽ rất khủng khiếp.”
“Điều đó có nghĩa là nếu Đảng Cộng Hòa đưa ra một ứng cử viên tuyệt vời, chẳng hạn như một ứng cử viên không phải ông Donald Trump, ra tranh cử với Tổng thống Biden vào năm 2024, thì Đảng Dân Chủ có thể chỉ cần đàn hặc ông ấy,” ông nhận xét. “Nếu quý vị có thể đàn hặc bất kỳ ai không phải là tổng thống đương nhiệm, thì không có giới hạn nào đối với quyền lực của Quốc hội để xét xử những công dân bình thường. Nó rõ ràng là vi hiến. Và Thượng viện không nên tiến hành hành động vi hiến này.”
Ông Dershowitz đã bảo vệ TT Trump trong phiên tòa đàn hặc tại Thượng viện vào năm 2020.
Hôm thứ Bảy (16/01), một phát ngôn viên của TT Trump cho biết rằng tổng thống vẫn chưa quyết định ai sẽ đại diện cho mình trong phiên tòa đàn hặc.
“Tổng thống Trump vẫn chưa đưa ra quyết định về việc luật sư hoặc công ty luật nào sẽ đại diện cho ông trong cuộc tấn công đáng hổ thẹn vào Hiến pháp và nền dân chủ của chúng ta, thứ được gọi là ‘trò lừa bịp đàn hặc,'” J. Hogan Gidley, phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của TT Trump, cho biết trong một tuyên bố vào đầu ngày Chủ nhật (17/01). “Chúng tôi sẽ cập nhật thông tin cho quý vị,” ông nói thêm.
Hơn nữa, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân Chủ-California) từ chối cho biết khi nào bà sẽ chuyển các điều khoản đàn hặc lên Thượng viện.
Jack Phillips
Lê Trường biên dịch
Xem thêm: