Ngồi lâu có hại cho sức khỏe, cần làm được ‘ngồi ít, đứng nhiều’
Tất cả chúng ta đều biết rằng ngồi quá lâu sẽ có hại cho sức khỏe, nhưng đối với hầu hết nhân viên văn phòng, ngồi hàng giờ đồng hồ là rất phổ biến. Vậy làm thế nào để tránh được việc ít vận động mà không bị trì hoãn công việc?
Người dẫn chương trình khoa học của BBC, tiến sĩ y học Michael Mosley đã thảo luận về chủ đề này trên kênh podcast “Just One Thing” của ông.
Tại sao ngồi lâu không tốt cho sức khỏe?
Đầu tiên, Tiến sĩ Mosley chỉ ra rằng, ngồi lâu rất có hại cho sức khỏe, nhưng hầu hết mọi người đều không tránh khỏi “thói quen xấu” này. Lấy người Anh làm ví dụ, rất nhiều người Anh ngồi lâu hơn 10 tiếng mỗi ngày. Ít vận động trong thời gian dài như vậy rất có thể sẽ dẫn đến một loạt các nguy cơ sức khỏe, bao gồm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường loại 2, v.v.
Một nghiên cứu vào năm 2017 cho thấy những phụ nữ ngồi lâu hơn 10 tiếng mỗi ngày có Telomere ngắn hơn. Telomere là những đoạn nhỏ của phức hợp DNA-protein, hiện diện ở các đầu mút của nhiễm sắc thể trong tế bào nhân thực với cấu trúc “nắp” đặc biệt. Telomere là dấu ấn sinh học tốt nhất để xác định lão hóa, Telomere càng ngắn thì sự lão hóa càng nghiêm trọng.
Một số người cho rằng, mặc dù phải ngồi văn phòng nhiều giờ mỗi ngày, nhưng chỉ cần có một lối sống lành mạnh sau giờ làm việc là được. Tiến sĩ Mosley chỉ ra rằng thực tế không phải như vậy. Ông cho biết, các bằng chứng mới cho thấy trừ khi bạn tập thể dục vừa phải hoặc mạnh 40 phút mỗi ngày, nếu không sẽ không thể nào chống lại tác hại đối với cơ thể do ngồi lâu dẫn đến. Hơn nữa việc ngồi lâu không động đậy, trên thực tế cũng sẽ làm giảm lợi ích của việc tập thể dục.
Ông John Buckley, giáo sư khoa thể dục ứng dụng tại trung tâm Đại học Shrewsbury ở Anh cho biết, thời gian ngồi của người hiện đại đã nhiều hơn rất nhiều so với 50 năm trước đây. Trừ thời gian ngủ ra, hầu hết mọi người đều dành 70~80% thời gian của họ để ngồi.
Giáo sư Buckley giải thích, ngồi sẽ có thể làm chậm quá trình trao đổi chất của bạn. Khi ngồi, tất cả các bộ phận trên cơ thể đều mất đi trạng thái kích thích, từ xương khớp, tuần hoàn đến hệ trao đổi chất đều sẽ ở trạng thái nghỉ ngơi.
Tại sao chỉ cần đứng lên là tốt cho sức khỏe?
Tiến sĩ Mosley nói, chỉ cần làm được điều đơn giản như “ngồi ít đứng nhiều” là có thể cải thiện sức khỏe của bạn. Việc này có thể làm tăng nhịp tim, hỗ trợ trao đổi chất, cũng có thể có lợi cho xương và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Vài năm trước, Tiến sĩ Mosley đã tham gia vào một thử nghiệm yêu cầu nhân viên văn phòng đứng nhiều hơn ba tiếng một ngày trong suốt một tuần. Kết quả phát hiện ra rằng, làm việc khi đang đứng có thể làm tăng nhịp tim. Một trong những nhà nghiên cứu đã thống kê rằng nếu liên tục đứng làm việc trong một năm, tổng lượng calo đốt cháy sẽ tương đương với việc chạy 10 cuộc marathon. Hơn nữa, khi những người tham gia đứng tại nơi làm việc, tốc độ đào thải lượng đường trong máu nhanh hơn nhiều so với khi họ ngồi.
Ông Buckley cũng chỉ ra thực tế rằng, đứng xác thực có lợi cho việc kiểm soát lượng đường trong máu, bằng chứng cho điều này là rất rõ ràng. Ông từng thực hiện một thử nghiệm, để các nhân viên văn phòng nhận cuộc gọi từ khách hàng ở tư thế ngồi trong một ngày, đồng thời các nhà nghiên cứu kiểm soát chế độ ăn và đọc chỉ số đường huyết của họ sau mỗi 15 phút. Ngày hôm sau, nhà nghiên cứu yêu cầu các nhân viên lặp lại thí nghiệm tương tự, chỉ khác là lần này họ phải làm việc trong khi đứng.
Trong 4.5 tiếng làm việc sau bữa trưa, các nhà nghiên cứu đã đọc chỉ số đường huyết của những người tham gia trong ít nhất 2 giờ và phát hiện ra rằng: mặc dù chỉ số đường huyết của họ tăng, nhưng mức tăng không lớn, hơn nữa nó giảm nhanh hơn nhiều so với việc ngồi làm việc, và duy trì ở mức thấp trong suốt buổi chiều.
Làm thế nào để làm được ngồi ít đứng nhiều?
Giáo sư Buckley nói rằng, chúng ta cần thường xuyên nhắc nhở bản thân cần phải đứng dậy và di chuyển một chút, ví dụ như đứng lên để nghe điện thoại. Nếu sử dụng điện thoại di động, bạn cũng có thể nói chuyện trong khi đi bộ.
Ông Buckley cho biết, nếu bạn có thể đứng lên 2-3 lần mỗi giờ, mỗi lần 2-3 phút, như vậy sẽ bỏ được thói quen xấu là ngồi lâu.
