Nghiên cứu: Phương pháp mới giúp ‘bỏ đói’ khối u não 

Một phát hiện từ Đại học Tel Aviv đã tiết lộ một phương pháp đáng chú ý mới có thể khiến một loại khối u não có sức tàn phá mạnh mẽ – u nguyên bào thần kinh đệm – bị ‘bỏ đói’.

Nghiên cứu giải thích rằng u nguyên bào thần kinh đệm phát triển trong não thông qua hai cơ chế. Những cơ chế này đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh sự phát triển của khối u. Cơ chế đầu tiên là bảo vệ tế bào ung thư khỏi hệ miễn dịch. Cơ chế thứ hai là cung cấp năng lượng cho khối u phát triển.

Nghiên cứu được thực hiện bởi nghiên cứu sinh Tiến sĩ Rita Perelroizen và được công bố trên tạp chí Brain cùng người hướng dẫn của cô, Tiến sĩ Lior Mayo thuộc Trường Y sinh và Nghiên cứu Ung thư Shmunis và Trường Khoa học Thần kinh Sagol, và Giáo sư Eytan Ruppin của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ.

Theo các nhà nghiên cứu, u nguyên bào thần kinh đệm là một căn bệnh ung thư não gây chết người và không có phương pháp điều trị hiệu quả. Họ viết: “Các tế bào khối u có khả năng chống lại tất cả các liệu pháp đã biết, và đáng buồn là tuổi thọ của người bệnh không tăng đáng kể trong 50 năm qua.”

Tuy nhiên, những phát hiện về hoạt động của hai cơ chế kích thích khối u não phát triển này có thể là cơ sở đầy hứa hẹn để tìm ra các phương pháp điều trị trong tương lai đối với u nguyên bào thần kinh đệm và các khối u não khác nói chung.

Tiến sĩ Mayo cho biết: “Ở đây, chúng tôi đã giải quyết thách thức về u nguyên bào thần kinh đệm từ một góc độ mới.” Ông giải thích rằng nghiên cứu tập trung vào vi môi trường hỗ trợ của khối u, là các mô bao quanh các tế bào khối u, thay vì chính khối u.

Cụ thể, nghiên cứu tập trung vào các tế bào hình sao, một loại tế bào não được cho là hỗ trợ chức năng não bình thường, được phát hiện cách đây 200 năm, và cũng có thể làm trầm trọng thêm các bệnh não khác nhau. Do đó, tế bào hình sao cũng có thể là con dao hai lưỡi.

“Dưới kính hiển vi, chúng tôi thấy rằng các tế bào hình sao hoạt động bao quanh các khối u nguyên bào thần kinh đệm. Dựa trên quan sát này, chúng tôi bắt đầu điều tra vai trò của tế bào hình sao trong sự phát triển của khối u nguyên bào thần kinh đệm,” theo Tiến sĩ Mayo.

Để kiểm tra khả năng loại bỏ các khối u, nghiên cứu đã sử dụng một mô hình động vật và bắt đầu thay đổi hai cơ chế hoạt động [của tế bào hình sao] xung quanh các khối u. Những con vật không sử dụng phương pháp điều trị đã chết trong vòng 4 đến 5 tuần. Ngược lại, những con vật được điều trị ‘bỏ đói’ u nguyên bào thần kinh đệm đã mang lại những kết quả đột phá. Khối u biến mất trong vài ngày, khiến hầu hết các động vật sống sót mà không tái phát.

Trong quá trình điều tra cơ chế, nghiên cứu lần đầu tiên đưa ra một câu hỏi nghiên cứu: “Làm thế nào để các tế bào hình sao biến đổi từ các tế bào hỗ trợ hoạt động bình thường của não thành các tế bào hỗ trợ sự phát triển của khối u ác tính?”

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành so sánh các gen của tế bào hình sao giữa bộ não khỏe mạnh và bộ não chứa khối u. Sau đó, họ đã phát hiện ra những cách thay đổi hoạt động của hai cơ chế hỗ trợ sự phát triển của khối u.

Đầu tiên, các nhà nghiên cứu đã thay đổi phản ứng miễn dịch đối với u nguyên bào thần kinh đệm.

Nghiên cứu cho thấy có tới 40% tế bào miễn dịch trong khối u, chủ yếu là đại thực bào từ máu hoặc não. Tế bào hình sao có thể kích thích các tế bào miễn dịch tập trung đến các vị trí trong não để ngăn chặn bất kỳ biến cố nào. Tuy nhiên, các tế bào hình sao không thể hiện khả năng tấn công u nguyên bào thần kinh đệm khi điều động các tế bào miễn dịch. Ngược lại, chúng thay đổi chức năng của các tế bào miễn dịch và hỗ trợ sự phát triển của u nguyên bào thần kinh đệm.

Thứ hai, các nhà điều tra đã thay đổi nguồn năng lượng do cholesterol tạo ra trong não để cung cấp cho các tế bào khối u.

Theo Tiến sĩ Mayo, khối u phát triển là nhờ sử dụng năng lượng mà cholesterol mang theo. Các nhà nghiên cứu đã ngăn chặn các yếu tố kích hoạt giải phóng cholesterol vào khối u. Kết quả cho thấy việc loại bỏ năng lượng từ cholesterol đã khiến khối u chết trong vài ngày.

Các nhà nghiên cứu cho biết: “Đối với mỗi bệnh nhân, chúng tôi đã kiểm tra mức độ biểu hiện các gen vô hiệu hóa phản ứng miễn dịch hoặc cung cấp cho khối u nguồn năng lượng dựa trên cholesterol. Chúng tôi nhận thấy rằng những người bệnh có mức độ biểu hiện các gen này thấp sống lâu hơn. Từ đó ủng hộ quan điểm rằng các gen và quá trình ức chế miễn dịch và cung cấp năng lượng từ cholesterol là quan trọng đối với sự sống còn của người bệnh u nguyên bào thần kinh đệm.”