Liệu pháp siêu âm giúp hệ miễn dịch chống lại ung thư não gây chết người

Các nhà khoa học tại Northwestern Medicine đã đạt được bước tiến lớn khi dùng công nghệ siêu âm xuyên qua hàng rào máu não để tạo điều kiện cho hóa trị cũng như liệu pháp miễn dịch trong điều trị bệnh u nguyên bào thần kinh đệm, một loại ung thư não gây tử vong.

Trong quá trình thử nghiệm trên bệnh nhân u nguyên bào thần kinh đệm và mô hình động vật, liệu pháp siêu âm đã trợ giúp hệ miễn dịch nhận diện tế bào ung thư. Từ đó, có khả năng dẫn đến một phương pháp điều trị mới cho căn bệnh ảnh hưởng đến 12,000 người Mỹ mỗi năm này.

Thiết bị siêu âm giúp mở hàng rào máu não để điều trị

Việc điều trị u nguyên bào thần kinh đệm bị hạn chế do hàng rào máu não ngăn chặn thuốc thấm vào nhu mô não. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tin rằng siêu âm có thể khắc phục được trở ngại này.

Tiến sĩ Adam Sonabend, bác sĩ phẫu thuật thần kinh tại Northwestern Medicine và là đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết trong một thông cáo báo chí: “Đây là báo cáo đầu tiên trên người sử dụng thiết bị siêu âm để đưa thuốc và kháng thể vào khối u nguyên bào thần kinh đệm nhằm thay đổi hệ miễn dịch, giúp hệ miễn dịch có thể nhận diện và tấn công khối ung thư não. Điều này có thể là bước tiến lớn trong việc điều trị u nguyên bào thần kinh đệm vốn rất khó điều trị, một phần là do thuốc và kháng thể ít thẩm thấu vào não.”

Nghiên cứu do Viện Y tế Quốc gia tài trợ và được công bố trên Nature Communications (Tập san Giao tiếp Tự nhiên), đã thử nghiệm liệu pháp này trên 4 bệnh nhân có khối u nguyên bào thần kinh đệm tiến triển và chuột có khối u giống u nguyên bào thần kinh đệm. Những bệnh nhân này trước đây đã trải qua phương pháp điều trị thông thường và một thử nghiệm lâm sàng, nhưng khối u của họ đã tái phát cả hai lần.

Liệu pháp này sử dụng thiết bị siêu âm cấy ghép vào hộp sọ để tạm thời mở hàng rào máu não, một lớp tế bào có cấu trúc chặt chẽ bảo vệ não khỏi các chất có hại và mầm bệnh. Thiết bị này tạo ra các bong bóng siêu nhỏ để phá vỡ hàng rào này, cho phép thuốc xâm nhập vào não.

Các tác giả viết: “Các nghiên cứu lâm sàng đã cho thấy rằng liệu pháp siêu âm an toàn và hiệu quả, và [chúng tôi] đang tiến hành các nghiên cứu để khám phá thêm các ứng dụng điều trị của kỹ thuật này.” Khi hàng rào [máu não] bị phá vỡ, liệu pháp miễn dịch có thể kích hoạt phản ứng của hệ miễn dịch chống lại ung thư não.

Ở bệnh u nguyên bào thần kinh đệm, ung thư trốn tránh tế bào lympho, tế bào miễn dịch chịu trách nhiệm chống lại khối u, bằng cách đánh lừa cơ thể và xem tế bào ung thư như mô bình thường. Tuy nhiên, sự kết hợp giữa liệu pháp miễn dịch và thuốc hóa trị doxorubicin trong nghiên cứu đã vô hiệu hóa cơ chế phòng vệ này, cho phép tế bào miễn dịch lympho tấn công khối u.

Giáo sư Catalina Lee-Chang, nhà phẫu thuật thần kinh tại Trường Y khoa Feinberg thuộc Đại học Northwestern và là đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết trong một tuyên bố báo chí: “Do thiếu phản ứng miễn dịch hiệu quả chống lại những khối u chết người này, những phát hiện này khuyến khích chúng ta hình dung ra một phương pháp điều trị mới tiềm năng.”

Nghiên cứu không bàn luận về tiên lượng cuối cùng của bệnh nhân hoặc liệu bệnh ung thư của họ có thuyên giảm hay không.

Thử nghiệm lâm sàng đang được tiến hành

Được khích lệ bởi những phát hiện này, các nhà nghiên cứu tại Northwestern đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng sử dụng hệ thống siêu âm để cung cấp liệu pháp miễn dịch cho bệnh nhân u nguyên bào thần kinh đệm. Thử nghiệm ban đầu sẽ tuyển chọn 10 bệnh nhân để đánh giá mức độ an toàn của phương pháp điều trị, sau đó là thêm 15 bệnh nhân nữa để đánh giá liệu pháp này có kéo dài thời gian sống sót hay không.

Theo Hiệp hội U não Hoa Kỳ, tỷ lệ sống sót sau 5 năm là 19.4% đối với trẻ em từ 14 tuổi trở xuống, tăng lên 26% đối với thanh thiếu niên và người trẻ tuổi từ 15 đến 29 tuổi. Tuy nhiên, đối với người lớn trên 40 tuổi, tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn 5.6%.

Các thử nghiệm lâm sàng trước đây chưa chứng minh được hiệu quả của liệu pháp miễn dịch đối với u nguyên bào thần kinh đệm. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Sonabend, công nghệ siêu âm mới có thể là một bước ngoặt.