Nghiên cứu phát hiện thuốc hỗ trợ giấc ngủ phổ biến làm tăng nguy cơ mất trí nhớ
Dữ liệu gần đây cho thấy 1/3 người Mỹ bị mất ngủ, và khoảng 1/3 người có thể tự dùng thuốc để điều trị tình trạng này. Nghiên cứu mới cho thấy rằng cái giá mà họ phải trả cho một giấc ngủ ngon có thể rất cao: đó là nguy cơ mất trí nhớ tăng lên.
Thuốc hỗ trợ giấc ngủ có liên quan đến tăng 80% nguy cơ mất trí nhớ
Nghiên cứu đã theo dõi khoảng 3,000 người cao tuổi da trắng và da đen không bị mất trí nhớ trong khoảng thời gian trung bình là 9 năm, rồi phát hiện ra rằng những người thường dùng thuốc ngủ đã tăng nguy cơ phát triển chứng mất trí lên đến 79% khi so với những người hiếm khi dùng những loại thuốc này.
Trong quá trình nghiên cứu, 20% người tham gia phát triển chứng mất trí nhớ. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng người da trắng có tần suất dùng thuốc ngủ cao gấp 3 lần so với người da đen.
Người da trắng cũng có nhiều khả năng dùng các thuốc hỗ trợ giấc ngủ như benzodiazepine, trazodone, và “thuốc Z” bao gồm zopiclone, eszopiclone, zaleplon và zolpidem (Ambien).
Ông Percy Griffin, tiến sĩ về sinh học tế bào phân tử và là giám đốc phụ trách khoa học của Hiệp hội Alzheimer, nói với The Epoch Times: “Từ trước chúng tôi đã biết rằng các loại thuốc hỗ trợ giấc ngủ như benzodiazepines có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ bị mất trí nhớ.”
“Benzodiazepine được phát hiện là có hoạt tính kháng cholinergic, làm tăng nguy cơ mất trí nhớ,” ông nói.
Thuốc kháng cholinergic có hại cho cả giấc ngủ và chức năng bộ não.
Tiến sĩ Alex Dimitriu, có được hai lần chứng nhận về tâm thần học và thuốc ngủ, và là nhà sáng lập của Menlo Park Psychiatry & Sleep Medicine, cho biết: “Sự dẫn truyền tín hiệu acetylcholine vốn đã thiếu hụt ở những bệnh nhân Alzheimer, và [hoạt động] ngăn chặn các thụ thể [của acetylcholine ở những loại thuốc này] đã gây ra tình trạng mê sảng cho những bệnh nhân mà tôi gặp và cũng có thể tăng nguy cơ mất trí nhớ.”
Ông tiếp tục nói: “Đối với những người khác, dùng những loại thuốc này trong thời gian ngắn thì không vấn đề gì, nhưng tốt nhất vẫn nên tránh. Thuốc kháng cholinergic có thể thay đổi cấu trúc giấc ngủ, và giảm giấc ngủ REM.
Nghiên cứu cho thấy những bệnh nhân bị mất trí nhớ thường được kê các loại thuốc Z liều cao cũng có nhiều khả năng phải nhập viện, đến khám bác sĩ chăm sóc chính, và được kê đơn thuốc chống động kinh, chống trầm cảm, và thậm chí cả thuốc kháng sinh.
Trong số những người tham gia là người da đen, số người dùng thuốc hỗ trợ giấc ngủ ít hơn nhiều, [và] những người dùng thuốc thường xuyên có liên quan đến sự phát triển chứng mất trí nhớ giống với những người không dùng – hoặc thậm chí ít dùng – những loại thuốc này.
Theo tác giả chính của nghiên cứu, cô Yue Leng, tiến sĩ dịch tễ học và là giảng viên tại Đại học California, San Francisco, Khoa Tâm thần và Khoa học Hành vi, Viện Khoa học Thần kinh Weill, những khác biệt này có thể là do tình trạng kinh tế xã hội.
Cô nói: “Những người da đen được tiếp cận với các loại thuốc ngủ có thể là nhóm chọn lọc có tình trạng kinh tế xã hội cao, nên khả năng dự trữ nhận thức* cao hơn, khiến họ ít bị mất trí nhớ hơn. Cũng có thể một số loại thuốc có liên quan đến nguy cơ bị mất trí nhớ cao hơn những loại thuốc khác.”
Các nghiên cứu trước đây cho thấy nhóm người da đen ít có khả năng báo cáo việc dùng thuốc ngủ theo toa và không theo toa hơn so với nhóm người da trắng. Điều này có thể đã phát huy tác dụng bảo vệ đối với quần thể này.
Một giấc ngủ ngon – nhưng phải trả giá như thế nào?
Chắc chắn các loại thuốc ngủ như Ambien có thể giúp ích cho giấc ngủ. “Câu hỏi đặt ra là: Với cái giá nào?” Ông Dimitriu nói.
“Là một bác sĩ về giấc ngủ và nhà tâm lý học, tôi đã điều trị cho khá nhiều trường hợp bị mất ngủ, và thường xuyên quay lại với câu hỏi này.”
Nhưng đồng thời, chỉ riêng việc thiếu ngủ có thể gây ra các vấn đề về nhận thức.
Một nghiên cứu năm 2018 đã quan sát hơn 50,000 người tham gia để tìm ra nguy cơ bị mất trí nhớ tăng gấp đôi ở cả những bệnh nhân trưởng thành và trẻ tuổi có chẩn đoán mất ngủ nguyên phát.
Chứng mất ngủ cũng là một triệu chứng phổ biến ở những người bị mất trí nhớ.
Tiến sĩ Bibhuti Mishra, trưởng khoa thần kinh tại Long Island Jewish Forest Hills, một bộ phận của Northwell Health ở New York nói rằng bất kỳ nghiên cứu nào cố gắng kết nối chứng mất ngủ và mất trí nhớ đều có thể mắc phải một sai lầm tai hại ngay từ đầu: quyết định liệu những người tự báo cáo mất ngủ có thực sự bị mất trí nhớ giai đoạn sớm không được chẩn đoán hay không.
“Các nghiên cứu tìm cách điều tra tác dụng của các loại thuốc kháng cholinergic đối với nhận thức cũng mắc phải sai lầm khó tránh khỏi tương tự,” ông nói thêm, đồng thời lưu ý đến một hạn chế quan trọng trong nghiên cứu của cô Leng: Nghiên cứu không bao gồm một yếu tố nguy cơ phổ biến về mất trí nhớ tại thời điểm tuyển dụng, gene APOE4.
Tuy nhiên, cũng đã có nghiên cứu, chẳng hạn một nghiên cứu lớn vào năm 2020, đã kết luận rằng những loại thuốc này có thể có tác dụng bảo vệ, thông qua việc cải thiện giấc ngủ.
Về các loại thuốc ngủ có tác dụng kháng cholinergic, ông Dimitriu gợi ý rằng “dùng trong thời gian ngắn thì được, nhưng tốt nhất là nên tránh.”
“Câu hỏi có nên dùng thuốc ngủ hay không và nên dùng loại thuốc ngủ nào, thì tốt nhất là nên hỏi bác sĩ của bạn,” ông Mishra khuyên.
Melatonin và các loại thuốc hỗ trợ giấc ngủ ‘thần kỳ’ khác
Bên cạnh các thuốc Benzodiazepine và thuốc Z, melatonin cũng được các bác sĩ dùng để điều trị các loại rối loạn giấc ngủ. Đây là một chất hỗ trợ giấc ngủ không kê đơn phổ biến, cho đến nay chưa [phát hiện] có liên quan đến chứng suy giảm nhận thức. Tuy nhiên, melatonin cũng chưa cho thấy bất kỳ lợi ích nào đối với những bệnh nhân bị các vấn đề về nhận thức.
Một bài báo đánh giá lớn vào năm 2015 đã phát hiện rằng trong khi melatonin có tác dụng hỗ trợ chứng mất ngủ ở những người bị mất trí nhớ, việc cải thiện giấc ngủ không giúp cải thiện nhận thức. Tuy nhiên, cũng không có tác dụng phụ hay bằng chứng về việc nhận thức xấu đi khi dùng melatonin.
Melatonin cũng cho thấy nhiều lợi ích đối với chứng sundowning, đó là sự nhầm lẫn thường xảy ra ở những người bị mất trí nhớ sau thời gian mặt trời lặn.
“Theo kinh nghiệm của tôi, và qua các thử nghiệm nghiên cứu, melatonin hoạt động tốt nhất với liều dùng dưới 3 mg giống với liều dùng thông thường ở hầu hết các loại thuốc,” ông Dimitriu cho biết. Các liều dùng từ 0.3 mg đến 1 hoặc 2 mg thường có hiệu quả, “đặc biệt là đối với một số người cao tuổi bị chứng khó ngủ, người làm việc theo ca, và người bị say máy bay.”
Có nhiều cách phi y tế để cải thiện giấc ngủ và nhiều trường hợp mất ngủ là do các yếu tố bao gồm căng thẳng và thói quen ngủ kém.
Ông Dimitriu nói: “Tôi nói với tất cả bệnh nhân của mình rằng ‘hãy tắt các thiết bị điện tử lúc 10 giờ,’ hãy quay trở lại với thói quen đọc sách, và cố gắng đi ngủ trước nửa đêm. Thư giãn và đọc sách trước khi đi ngủ và không dùng màn hình điện tử đem lại hiệu quả một cách kỳ diệu.”
Ông cũng khuyến nghị bạn nên tuân theo thời gian ngủ và thức cố định, vì “cơ thể và nhịp điệu yêu thích của giấc ngủ.”
Vân Hi biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times