Nghiên cứu: Chất tạo màu thực phẩm thông thường liên quan đến bệnh ruột viêm, viêm đại tràng

Nghiên cứu gần đây cho thấy tiêu thụ Allura Red (AR) – một chất phụ gia tạo màu được dùng phổ biến – trong thời gian dài có thể gây ra các bệnh ruột viêm (IBD) và viêm đại tràng.

AR hay còn gọi là Red 40, là một trong chín chất phụ gia tổng hợp được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) chấp thuận để dùng cho thực phẩm. Các nhà sản xuất thích dùng các chất tạo màu tổng hợp hơn các chiết xuất từ động vật và thực vật vì giá rẻ, tạo màu sinh động và đồng nhất hơn, cũng như không gây ra các mùi vị không mong muốn.

Trong một nghiên cứu được đăng trên Nature Communication hôm 20/12, các nhà khoa học tại trường Đại học McMaster ở Canada đã điều tra tác động của việc tiếp xúc với chất AR đối với sức khỏe đường ruột. Thông qua mô hình động vật thí nghiệm, họ phát hiện rằng tiêu thụ chất AR lâu dài có thể gây viêm ruột nhẹ ở chuột.

Các nhà khoa học cho biết trong một thông cáo báo chí: “Chất AR trực tiếp phá vỡ chức năng hàng rào bảo vệ ruột và tăng sản xuất serotonin, một hormone/chất dẫn truyền thần kinh trong đường ruột, từ đó làm thay đổi thành phần hệ vi sinh vật đường ruột, dẫn đến tăng khả năng bị bệnh viêm đại tràng.”

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã kiểm tra các tác động của một số loại thuốc tạo màu thực phẩm được được dùng rộng rãi nhất trong việc sản xuất serotonin, bao gồm AR, Brilliant Blue FCF, Sunset Yellow FCF, và Tartrazine Yellow. Trong khi tất cả các loại thuốc đều làm tăng tiết serotonin, AR có tác dụng rõ rệt nhất.

Sau đó, các nhà khoa học đã cho các nhóm chuột ăn theo các cách khác nhau trong 12 tuần. Nhóm đối chứng ăn thức ăn bình thường; nhóm khác tiêu thụ thức ăn có chứa AR hàng ngày; và nhóm khác nữa chỉ tiêu thụ thức ăn có chứa AR một ngày trong tuần. Lượng AR thêm vào các bữa ăn được tính toán theo mức độ có thể chấp nhận được ở người.

Khi bị viêm đại tràng do tiếp xúc với hóa chất trong 7 ngày sau khi cho ăn, các nhà khoa học phát hiện rằng nhóm chuột thỉnh thoảng tiêu thụ AR – gần giống với lượng dùng ở người nhất – ít bị viêm đại tràng hơn. Tuy nhiên, những con chuột ăn thức ăn có chứa AR trong 12 tuần liên tiếp lại bị viêm đại tràng nhẹ.

Theo nghiên cứu, những con chuột uống nước [chứa AR] thay vì thức ăn cũng cho thấy những tác động tương tự.

Để điều tra thêm về tác động của việc tiếp xúc sớm với AR, các nhà khoa học đã thực hiện một thí nghiệm đối chứng khác bằng cách cho những con chuột 4 tuần tuổi ăn thức ăn tiêu chuẩn hoặc chứa AR trong 14 tuần. Kết quả, họ phát hiện thấy những con chuột non tiếp xúc với AR bị viêm đại tràng nhẹ, với các gene điều chỉnh các phản ứng kháng khuẩn ít biểu hiện tích cực hơn.

“Điều này đặc biệt quan trọng vì chất tạo màu tổng hợp là giải pháp thay thế tiện lợi và có chi phí thấp cho các nhà sản xuất thực phẩm để làm cho các sản phẩm trở nên tươi sáng và hấp dẫn hơn với khách hàng, đặc biệt là trẻ nhỏ,” họ lưu ý trong nghiên cứu.

Tiến sĩ Waliul Khan, tác giả chính của nghiên cứu và giáo sư tại Khoa Bệnh học và Y học Phân tử của McMaster, cho biết những phát hiện này cảnh báo cho người tiêu dùng về mối nguy hại tiềm tàng của các chất phụ gia thực phẩm.

Tiến sĩ Khan cho biết: “Những gì chúng tôi đã phát hiện là rất đáng kinh ngạc và đáng báo động, vì loại thuốc tạo màu thực phẩm phổ biến này có thể là một tác nhân gây bệnh ruột viêm qua đường ăn uống. Nghiên cứu này là một bước tiến đáng kể trong việc cảnh báo cộng đồng về tác hại tiềm tàng của các chất tạo màu thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày.”

“Tài liệu cho thấy rằng tiêu thụ Allura Red cũng gây ra một số bệnh dị ứng, rối loạn miễn dịch và các vấn đề về hành vi ở trẻ em, như rối loạn tăng động giảm chú ý,” ông nói thêm.

Từ lâu người ta đã nghi ngờ việc tiếp xúc với các chất tạo màu thực phẩm tổng hợp khi còn trẻ có thể gây rối loạn tăng động giảm chú ý. Theo tài liệu đánh giá của chính phủ California năm 2021 về các nghiên cứu khoa học từ thập niên trước, việc tiêu thụ các chất tạo màu thực phẩm tổng hợp, bao gồm AR, có thể gây chứng tăng động và các vấn đề về thần kinh khác ít nhất là ở một số trẻ em.