Một gia đình từ tiểu bang Missouri mang âm nhạc dân gian Mỹ tới khán giả toàn cầu
Một ban nhạc gia đình đến từ thành phố Ozark, tiểu bang Missouri – gia đình Petersens, đã chia sẻ âm nhạc dân gian quê hương mình đến khán thính giả toàn cầu.
Ông Jon và bà Karen Petersen cùng bốn người con của mình đã khởi đầu sự nghiệp âm nhạc cũng tương tự như các ban nhạc gia đình khác, đó là biểu diễn các bản nhạc thánh ca tại nhà thờ. Cô Ellen Petersen Haygood chia sẻ, “Cha tôi nhận thấy việc thành lập ban nhạc là một cách thật sự tuyệt vời để chia sẻ niềm vui gia đình cũng như đức tin của mình. Sau buổi biểu diễn, ông thường dành vài phút để chia sẻ với khán giả về lý do gia đình chúng tôi thành lập ban nhạc, cũng như tầm quan trọng của việc được phục vụ mọi người.”
Hiện nay, buổi biểu diễn của gia đình Petersens là một trong những buổi diễn nổi tiếng nhất ở thị trấn Branson, tiểu bang Missouri. Họ có một kênh youtube với số lượng người theo dõi đang gia tăng. Nhiều video âm nhạc của họ đăng trên Youtube có hơn một triệu lượt xem; nổi bật nhất là video “Take me home, Country Roads” có đến 30 triệu lượt xem.
Cả gia đình làm việc cùng nhau
Cuộc hành trình của ban nhạc gia đình này chứa đầy sự bền bỉ. Họ phải luôn cố gắng sắp xếp lịch trình biểu diễn dày đặc và đạt được những thành công vang dội đầy may mắn. Ý tưởng về việc thành lập ban nhạc đã hình thành từ khoảng 20 năm trước, khi cả gia đình tình cờ tham gia lễ hội âm nhạc bluegrass* đầu tiên của mình trong khi đi du lịch tại thị trấn Gettysburg. Khi ông Jon nhìn thấy bầu không khí gia đình của lễ hội với các gia đình gồm nhiều thế hệ cùng nhau vui chơi và biểu diễn âm nhạc mà không có sự hiện diện của bất kỳ thiết bị màn hình tivi hay video nào, ông đã quyết định thành lập một ban nhạc gia đình.
Cô Katie là chị cả, chơi đàn vĩ cầm. Cô từng học qua các lớp vĩ cầm cổ điển và cảm thấy không vui khi cha đăng ký cho mình tham gia Trại Huấn Luyện Vĩ Cầm của lễ hội âm nhạc. Cô Ellen nói, “Hầu hết các lễ hội âm nhạc bluegrass lớn đều tổ chức các buổi hội thảo. Đó là một cách tuyệt vời để các ban nhạc biểu diễn kiếm thêm thu nhập cũng như các nghệ sĩ biểu diễn theo sở thích có thể học được một số kỹ thuật tốt.”
Sau khi trải qua ngày đầu tiên tại trại huấn luyện, Katie đã thay đổi thái độ hoàn toàn. “Chị ấy thật sự rất yêu thích việc này”, cô em gái Ellen chia sẻ. Ellen là người chị thứ hai trong số bốn anh chị em. Ban đầu, Ellen chơi trống cho đến khi cha cô nói tại lễ hội, “Ellen, nhìn con rất giống một người biểu diễn đàn banjo,” và ông đã mua cho cô một cây đàn banjo.
Ông Jon đã có cơ hội trò chuyện với ca sĩ nhạc đồng quê Ricky Skaggs – ngôi sao nổi bật của năm đó. Nghệ sĩ biểu diễn đàn banjo của Ricky là Jim Mills, đã đến gặp và nói chuyện với Ellen. “Cha tôi đã vô cùng ấn tượng bởi sự thân thiện của những ngôi sao nổi tiếng nhất trong thể loại âm nhạc này và sự khiêm tốn của họ khi giao tiếp với công chúng.”
Năm năm sau buổi biểu diễn đầu tiên với tư cách là một ban nhạc gia đình tại nhà thờ quê hương của mẹ ở thành phố Mountain Grove, tiểu bang Missouri, gia đình Petersens đã chiến thắng trong cuộc thi đối đầu trực tiếp biểu diễn âm nhạc phúc âm vào thời điểm không thể hoàn hảo hơn. Chủ sở hữu của Khu phức hợp Branson Imax và Nhà Hát Little Opry, ông Paul và bà Ann Bluto, cũng có mặt trong đám đông khán giả, và họ đã đề nghị gia đình Petersens biểu diễn mỗi tuần một lần. Gia đình đã rất vui mừng nhận lời mời của Blutos và họ bắt đầu tìm hiểu tất cả các thông tin cần thiết để biểu diễn trên sân khấu Brandon. Các cô cậu thanh niên của ban nhạc gia đình bắt đầu cảm thấy khó sắp xếp thời gian bởi vì họ phải tham gia ba buổi biểu diễn mỗi cuối tuần trên sân khấu của Imax và chơi nhạc tại các địa điểm nổi tiếng của địa phương, các nhà thờ và các sự kiện cộng đồng trong khi vẫn tiếp tục việc học.
Bước ngoặt lớn của ban nhạc gia đình là vào năm 2015, khi tiết mục thi biểu diễn đàn banjo và hát yodel* của Ellen trong cuộc thi “Tìm Kiếm Tài Năng Mỹ” gây chú ý trên truyền hình. Cô đã bị loại khỏi top 40, tuy nhiên trải nghiệm đó khiến cô vô cùng biết ơn về việc mình được nuôi dưỡng trưởng thành. Trái ngược với những gì cô đã chứng kiến giữa các thí sinh khác, Ellen biết hạnh phúc của bản thân và giá trị cá nhân không phụ thuộc vào việc được xếp hạng cao trong cuộc thi.
Dòng âm nhạc đồng quê trữ tình và các giá trị cuộc sống truyền thống mà Ellen thể hiện tại cuộc thi “Tìm Kiếm Tài Năng Mỹ” đã cộng hưởng với hàng ngàn người trên khắp đất nước, mang lại một làn sóng những người hâm mộ đến với thị trấn Branson để xem các buổi biểu diễn của gia đình Petersens. Vào tháng 5/2017, khi anh Matt, người con thứ ba trong gia đình, tốt nghiệp ngành kinh doanh của trường Đại học Ozarks, Blutos đã sắp xếp để ban nhạc trình diễn vào các khung giờ chính của tất cả các buổi chiều trong tuần và các ngày Chủ nhật.
Các anh chị em trong gia đình đã quyết định rằng đây là cơ hội xứng đáng để mạo hiểm. Katie và Ellen quyết định nghỉ công việc chính của mình và gia đình Petersens bắt đầu trở thành một ban nhạc chuyên nghiệp. Họ chia sẻ, “Bởi vì tất cả chúng tôi đều độc thân, và không có bất kỳ nghĩa vụ ràng buộc nào, chúng tôi nhận ra đây là cơ hội cần phải nắm bắt!”
Đông đảo khán giả tại Imax đã rất hào phóng với các lượt đánh giá trực tuyến của họ đối với các buổi biểu diễn của ban nhạc gia đình này. Vào năm sau, năm 2018, buổi biểu diễn của gia đình Petersens đã trở thành chương trình biểu diễn số 1 tại thị trấn Branson, theo đánh giá của TripAdvisor.
Kể từ năm 2018, các thành viên ban nhạc gồm có Katie, Ellen, Matt chơi đàn guitar, Julianne chơi đàn mandolin, bà chủ gia đình Karen (người có bằng thạc sĩ âm nhạc) sử dụng đại vĩ cầm, và Emmet Franz chơi đàn guitar Dobro. Emmet là một nghệ sĩ đẳng cấp thế giới, anh đã mang đến rất nhiều ý tưởng tuyệt vời cho các buổi diễn tập của ban nhạc. Sự có mặt của anh trong các buổi tổng dợt cũng đem đến một bước đệm cho tiềm năng phát triển của ban nhạc gia đình, anh cũng là người đưa ra quyết định cuối cùng trong việc lựa chọn các bài hát để biểu diễn. Ông Jon thường có mặt tại các buổi biểu diễn khi không bận làm việc, ông chơi đàn dương cầm và guitar mỗi khi ban nhạc cần, bà Karen cho biết.
Bên trong hậu trường, anh Matt là người quản lý các công việc kinh doanh của ban nhạc. Cô Katie phụ trách địa điểm biểu diễn và cô Ellen, đã tốt nghiệp Thạc sỹ Quản trị kinh doanh vào năm 2019, quản lý tiếp thị. Cô Julianne phụ trách biên tập các video biểu diễn của ban nhạc trong khi vẫn tiếp tục việc học. Bà Karen là người hỗ trợ tinh thần của ban nhạc, bà trợ giúp Katie lựa chọn các bài hát cho buổi diễn tập và chọn ra các bản hòa âm phù hợp. Bà đóng vai trò thầm lặng đầy hạnh phúc bên trong hậu trường trong khi những hạt giống âm nhạc mà bà đã gieo vào con cái của mình đang nảy nở dưới ánh đèn sân khấu.
Ban nhạc cũng có một số lượng khán giả theo dõi ổn định trên nền tảng Youtube. “Bằng cách nào đó chúng tôi đã thu hút những người yêu thích dòng nhạc này và phong cách biểu diễn của chúng tôi. Chúng tôi chưa bao giờ mơ về cơ hội như thế này, tuy nhiên thật hạnh phúc khi chứng kiến sự phát triển của ban nhạc,” cô Ellen chia sẻ.
Sự khởi đầu của dòng nhạc Bluegrass
Nguồn gốc ban đầu của dòng nhạc bluegrass là âm điệu được nghe vang vọng trên khắp các vùng đất của nước Anh, Scotland và Ireland. Âm nhạc do những người nhập cư sinh sống trên các ngọn đồi và những cư dân của vùng núi Appalachian chịu ảnh hưởng của các yếu tố ngoại quốc, giống như đàn banjo, có xuất xứ từ Phi châu, và đàn guitar Dobro, loại đàn được tạo ra và đặt theo tên của anh em nhà Dopyera – những người nhập cư từ Slovakia. Âm nhạc này mang nhiều dấu ấn lịch sử và là di sản được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
“Một trong những điều yêu thích nhất của tôi đối với dòng nhạc bluegrass là cho đến gần đây, mọi người mới thực sự bắt đầu thu âm những bài hát đã được lưu truyền từ xa xưa,” cô Ellen chia sẻ. “Ngày nay, tôi gặp rất nhiều người vẫn còn giữ cây đàn vĩ cầm mà ông bà mình để lại.”
Đến tham gia các lễ hội âm nhạc bluegrass và các sự kiện của địa phương, gia đình Petersens được gặp gỡ rất nhiều người vẫn đang tiếp nối truyền thống âm nhạc. “Thật vui khi chúng tôi vẫn được chơi thể loại âm nhạc này, đặc biệt là ở Ozark” cô Ellen nói. Tuy nhiên, phong cách âm nhạc của gia đình Petersens không phải là điển hình của dòng nhạc bluegrass. “Chúng tôi đã hỏi khá nhiều người yêu thích loại hình âm nhạc chúng tôi biểu diễn, và họ dường như nghĩ rằng phong cách của chúng tôi tương tự với Âm nhạc Dân gian Hoa Kỳ hơn là dòng nhạc bluegrass.”
Phong cách âm nhạc của gia đình Petersens đã mang nhiều người đến với quê hương Ozark của họ, những người chưa từng đến đây trước đó. “Chỉ có 31% những khán giả theo dõi chúng tôi trên Youtube là sinh sống ở đất nước Hoa Kỳ,” cô Ellen nói. “Vì vậy, những khán thính giả còn lại sinh sống ở khắp nơi trên thế giới, và tôi nghĩ rằng mọi người thật sự yêu thích nét văn hóa Hoa Kỳ thể hiện trong âm nhạc của chúng tôi, cũng như thành phố Ozark xinh đẹp. Tôi nghĩ mọi người đều đã xem các bức ảnh phong cảnh của đất nước Hoa Kỳ, như thác Niagara, hoặc Los Angeles, thành phố New York, hẻm núi Grand Canyon, tuy nhiên, Ozark là một viên ngọc tiềm ẩn nằm ở trung tâm đất nước mà mọi người ít khi biết đến trừ khi họ đến từ vùng đất này. Thật là một niềm vui lớn lao khi được chia sẻ đến mọi người phong cách âm nhạc của chúng tôi và cảnh sắc vùng Ozark thông qua các video âm nhạc.”
Ông Jon lớn lên ở miền Tây tiểu bang Virginia, là cháu nội của một người thợ mỏ than. Sau khi mẹ của ông Jon, bà Mary, được đi học, bà đã giúp các em mình cũng được đến trường, và sau đó chuyển cả gia đình ra khỏi khu mỏ than đá. Ông Jon thừa hưởng động lực trong cuộc sống từ mẹ mình. Ông đã trở thành phi công và tham gia vào Lực lượng Không quân, tuy nhiên khi đang ở giữa cuộc đời binh nghiệp, ông cảm thấy Đấng Tối Cao dẫn lối mình đến với nghề y. Ông đã hoàn thành khóa học nội trú về y khoa gia đình, được đào tạo để trở thành bác sĩ phẫu thuật phục vụ trên chuyến bay cho Lực Lượng Đặc Biệt. Sau đó, ông hoàn thành khóa học nội trú lần hai trong lĩnh vực y tế dự phòng.
Khi ban nhạc ngày càng vững vàng hơn, ông Jon đã lùi lại phía sau, đây là điều hiếm khi xảy ra trong lĩnh vực này. “Cha tôi đã xây dựng toàn bộ ban nhạc bluegrass này, rồi sau đó, ngay khi chúng tôi có thể tự thực hiện các công việc để duy trì hoạt động của ban nhạc, như chỉ đạo các buổi diễn thử, sắp xếp lịch các buổi biểu diễn, ông đã giao lại các công việc này cho chúng tôi một cách hết sức nhẹ nhàng. Ông vẫn thường đi cùng chúng tôi trong các chuyến lưu diễn, người điều hành thường đến gặp ông và nói, ‘Đây là bản kế hoạch biểu diễn của ban nhạc,’ và ông sẽ trả lời ‘Tôi không phải là người phụ trách, anh hãy nói chuyện với Matt con trai tôi, cậu ấy đang đứng ở đằng kia.’”
Cha tôi thường đi lưu diễn cùng với ban nhạc và giúp đỡ các việc ở phía sau sân khấu. “Khi chúng tôi biểu diễn tại National Harbor ở Hoa Thịnh Đốn, nơi đó giống như một chảo lửa nóng 110 độ, mẹ tôi đã thực sự rối tung lên. Ở khoảng giữa mỗi bài hát, cha đem lên sân khấu cho mẹ nước uống và thay một chiếc khăn lạnh khác lên trên cổ của bà,” cô Ellen chia sẻ.
Các thành viên trong gia đình Petersens cùng nhau làm việc để giúp định hướng và tạo động lực thúc đẩy ban nhạc phát triển. “Đấng Tối Cao đã ban phúc lành cho chúng tôi và dường như chính Ngài đã sắp đặt để gia đình chúng tôi biểu diễn trước mọi người trong khi họ đang vượt qua những thời điểm khó khăn. Tại hầu hết các buổi biểu diễn âm nhạc của gia đình, tôi đều nghe được rằng: ai đó đã mất việc làm, hoặc cha mẹ họ qua đời… Có người đến cùng với chiếc vé thứ ba dành cho đứa con đã mất của mình, và họ đã đến xem buổi biểu diễn vì con mình. Tôi chỉ có thể ngồi yên ở đó và bật khóc khi lắng nghe những câu chuyện cảm động này. Tôi nghĩ rằng Đấng Tối Cao đã dẫn lối gia đình nhỏ ở Ozark của chúng tôi đến chia sẻ với mọi người khi họ đang trải qua giai đoạn khó khăn trong cuộc đời. Khi lắng nghe chúng tôi hát, họ có thể cảm nhận được sự bình yên. Thật là một vinh hạnh lớn lao dành cho chúng tôi khi có thể an ủi nỗi đau của người khác.”
Bài viết này đã được xuất bản lần đầu trên tạp chí American Essence.
Ghi chú của dịch giả:
*Bluegrass là một thể loại nhạc dân ca Hoa Kỳ, và là một thể loại liên quan của âm nhạc đồng quê.
*Hát yodel là lối hát lặp đi lặp lại và thay đổi nhanh chóng độ cao thấp của âm giọng, chuyển qua lại giữa âm cao và âm thấp.