Lợi ích của việc tắm nước lạnh
Một số nghiên cứu đã chứng minh những lợi ích sức khỏe khác nhau của việc tắm nước lạnh như tăng cường hệ miễn dịch, kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm, cải thiện lưu thông tuần hoàn máu, giảm cân và cải thiện tinh thần.
Tắm nước lạnh vào buổi sáng là một cách khá khó chịu để bắt đầu một ngày mới. Tuy nhiên, nhiều người muốn tập luyện thói quen này vì việc ngâm mình trong nước lạnh có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cả về thể chất và tinh thần.
Tắm nước lạnh lần đầu tiên được áp dụng vì lý do sức khỏe vào đầu thế kỷ 19 khi các bác sĩ chỉ định cho những người tị nạn và tù nhân để “làm mát những bộ não bị viêm nóng và tạo ra sự sợ hãi để chế ngự những ý định [phản kháng] mãnh liệt”.
Vào giữa thế kỷ 19, người Victoria đã nhận ra rằng vòi hoa sen còn có những công dụng khác, đó là để tắm — và sẽ tốt hơn nếu dùng nước ấm. Vì vậy, vòi hoa sen đã từ một thiết bị được sử dụng để gây ra sự khó chịu trong một tiếng rưỡi trở thành một thứ rất dễ chịu và chỉ cần khoảng năm phút.
Tuy nhiên, thói quen tắm nước lạnh vì lợi ích sức khỏe chưa bao giờ thực sự biến mất. Và quả thực, việc này dường như đang được sử dụng trở lại, đặc biệt là trong các loại hình ở Thung lũng Silicon.
Những bằng chứng về lợi ích của việc tắm nước lạnh
Một nghiên cứu lớn từ Hà Lan cho thấy những người tắm nước lạnh ít có nguy cơ phải nghỉ làm vì ốm hơn những người tắm nước ấm.
Hơn 3,000 người được chia thành bốn nhóm và được yêu cầu tắm nước ấm mỗi ngày. Nhóm thứ 1 được yêu cầu tắm trong 30 giây nước lạnh, nhóm thứ 2 trong 60 giây, nhóm thứ 3 trong 90 giây, trong khi nhóm đối chứng chỉ có thể tận hưởng một vòi sen với nước ấm. Những người tham gia được yêu cầu tuân theo quy trình này trong một tháng. (64% đã tiếp tục với chế độ tắm nước lạnh vì họ rất thích nó).
Sau thời gian theo dõi ba tháng, họ [các nhà nghiên cứu] phát hiện ra rằng các nhóm tắm nước lạnh giảm 29% số lần nghỉ ốm do tự báo cáo. Điều thú vị là thời gian ngâm nước lạnh không ảnh hưởng đến việc bị ốm.
Không rõ lý do tại sao một luồng nước lạnh có thể ngăn mọi người bị bệnh, nhưng một số nghiên cứu cho thấy tắm nước lạnh có thể liên quan đến việc tăng cường hệ thống miễn dịch. Một nghiên cứu từ Cộng hòa Séc cho thấy rằng khi “những thanh niên khỏe mạnh” được ngâm mình trong nước lạnh ba lần một tuần trong sáu tuần sẽ giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu lớn hơn để xác nhận những phát hiện này.
Nước lạnh cũng giúp kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm, một phần của hệ thống thần kinh chi phối phản ứng “chiến hoặc chạy” (một phản ứng sinh lý tự động đối với một sự việc được coi là nguy hiểm, căng thẳng hoặc đáng sợ). Khi phản ứng này được kích hoạt, chẳng hạn như trong khi tắm nước lạnh, cơ thể sẽ tăng tiết hormone noradrenaline. Rất có thể đó là nguyên nhân dẫn đến tăng nhịp tim và huyết áp khi mọi người ngâm mình trong nước lạnh cũng như những cải thiện sức khỏe được đưa ra.
Ngâm mình trong nước lạnh cũng đã được chứng minh là có tác dụng cải thiện lưu thông tuần hoàn máu. Khi tiếp xúc với nước lạnh, lưu lượng máu đến da bị giảm. Ngược lại, khi ngừng tiếp xúc với nước lạnh, cơ thể sẽ phải tự làm ấm, do đó lượng máu đi đến bề mặt da sẽ tăng lên. Một số nhà khoa học nghĩ rằng điều này có thể giúp cải thiện lưu thông tuần hoàn. Một nghiên cứu xem xét việc ngâm mình trong nước lạnh sau khi tập thể dục đã cho thấy rằng, sau bốn tuần, tuần hoàn máu ở cơ bắp đã được cải thiện.
Cũng có một số bằng chứng cho thấy việc tắm nước lạnh có thể giúp bạn giảm cân. Một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ngâm mình trong nước lạnh ở 14°C (57°F) làm tăng quá trình trao đổi chất lên 350%. Trao đổi chất là quá trình cơ thể chuyển hóa những gì bạn ăn và uống thành năng lượng, do đó, sự trao đổi chất cao hơn tương đương với lượng năng lượng đốt cháy nhiều hơn.
Bên cạnh những lợi ích về thể chất, tắm nước lạnh cũng có thể có lợi cho sức khỏe tinh thần. Có một trường phái cho rằng ngâm mình trong nước lạnh làm tinh thần tỉnh táo hơn do kích thích phản ứng “chiến hoặc chạy” đã được đề cập ở trên. Ở những người cao tuổi, rửa mặt và cổ bằng nước lạnh đã được chứng minh là cải thiện chức năng não.
Tắm nước lạnh cũng có thể giúp giảm các triệu chứng trầm cảm. Một giả thuyết được đưa ra là vì các thụ thể cảm nhận nhiệt độ lạnh ở da có mật độ cao nên việc tắm nước lạnh sẽ tạo ra một lượng lớn các xung điện từ các đầu dây thần kinh ngoại vi dẫn truyền đến não, từ đó có thể có tác dụng chống trầm cảm.
Có rất nhiều bằng chứng cho thấy việc ngâm mình trong nước lạnh hoặc tắm nước lạnh là tốt cho sức khỏe của bạn — ngay cả khi lý do tại sao vẫn chưa rõ ràng. Nhưng trước khi bắt đầu tắm bằng nước lạnh, bạn nên biết rằng có một số rủi ro khi tắm nước lạnh. Bởi vì một dòng nước lạnh đột ngột dội vào cơ thể sẽ gây nguy hiểm cho những người bị bệnh tim và có thể dẫn đến một cơn đau tim hoặc nhịp tim bất thường.
Lindsay Bottoms là một độc giả về sức khỏe và thể dục sinh lý học tại Đại học Hertfordshire ở Anh. Bài báo này được xuất bản lần đầu tiên trên The Conversation.
Lindsay Bottoms biên tập
Tú Liên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
Xem thêm: