Liệu pháp oxy cao áp là gì?
Bạn có bao giờ cảm thấy mình cần hít thở sâu hơn bình thường không? Những tác nhân gây căng thẳng trong cuộc sống hiện đại hàng ngày có thể khiến cơ thể bạn suy kiệt và khiến bạn cảm thấy thiếu sức sống. Liệu pháp oxy cao áp có thể hữu ích trong trường hợp này.
Liệu pháp oxy cao áp, viết tắt là HBOT, là một phương pháp điều trị chuyên biệt cung cấp oxy ở hàm lượng cao cho cơ thể. HBOT thường được sử dụng để chữa lành vết thương (đặc biệt là những vết thương do tiểu đường hoặc tổn thương bức xạ) và ngăn chặn nhiễm trùng xảy ra khi các mô tổn thương bị thiếu oxy.
HBOT thường được sử dụng cho những người bị bệnh giảm áp, một tình trạng nguy hiểm mà những người leo núi và thợ lặn biển sâu trải qua khi áp suất không khí hoặc nước thay đổi đột ngột hoặc nghiêm trọng. HBOT cũng được dùng cho những người bị các vấn đề như bỏng, thiếu máu trầm trọng, ngộ độc carbon monoxide, hoại thư và chấn thương mô lớn.
Bệnh giảm áp còn được gọi là “sự bẻ cong”, xảy ra khi nitơ trong máu và trong các mô, thay vì tiêu biến dần dần, thì tạo thành các bong bóng nhỏ (giống như quá trình cacbonat hóa). Và việc này có thể làm hỏng các mô và chặn lưu thông máu.
Ngoài thợ lặn và người leo núi, những người bị dị tật tim, hen suyễn và bệnh phổi có thể bị bệnh giảm áp, cũng như những người già và nhạy cảm khi đi từ vùng thấp (ngang mực nước biển) đến vùng núi cao.
Trước đây chỉ được sử dụng trong các bệnh viện, ngày nay các cơ sở tư nhân trên khắp Hoa Kỳ đều cung cấp oxy cao áp để chăm sóc sức khỏe nói chung.
Tăng lượng oxy trong cơ thể đã được chứng minh là an toàn và có lợi cho sức khỏe đối với tất cả mọi người, vì vậy bạn không cần còn phải chịu đựng căn bệnh giảm áp nữa.
Những lợi ích của liệu pháp oxy cao áp
Cơ chế chữa bệnh của HBOT liên quan đến việc tăng tỷ lệ oxy có sẵn để sửa chữa mô. Được sử dụng lần đầu tiên vào đầu thế kỷ 20 để điều trị thành công một người chết vì bệnh cúm, HBOT cung cấp oxy cho các mô và làm giảm sưng tấy .
Bằng cách cung cấp máu trở lại cho các mô thiếu oxy, HBOT ngăn ngừa “tổn thương tái đẩy máu”- tổn thương mô nghiêm trọng do thiếu oxy. HBOT cũng giúp ngăn chặn hoạt động của vi khuẩn có hại, hỗ trợ sự hình thành các mô liên kết và tế bào da mới thông qua quá trình tái tạo collagen. HBOT cũng được cho là có tác dụng tăng cường hệ thống miễn dịch.
HBOT được công nhận là an toàn và có ít nguy cơ bị biến chứng. Trong khi Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã bỏ HBOT đối với việc điều trị các thương tích như vết thương, nhiễm trùng hoại tử, bỏng, chấn thương do bức xạ và ngộ độc carbon monoxide, những cá nhân được điều trị bằng HBOT từ một cơ sở tư nhân được cấp phép phải tự chi trả các chi phí vì bảo hiểm không chi trả cho việc điều trị này. Tùy thuộc vào từng loại bệnh khác nhau, việc điều trị sử dụng HBOT có thể cần đến 40 liệu trình .
Cách thức hoạt động của liệu pháp oxy cao áp
HBOT yêu cầu người điều trị phải nằm bên trong một buồng kín có áp suất và hít thở không khí có hàm lượng oxy cao trong một khoảng thời gian nhất định, thường từ 30 phút đến hai giờ đối với các tình trạng không nguy hiểm đến tính mạng. Buồng oxy có thể được xây dựng bằng vật liệu cứng hoặc mềm nhưng phải kín và chứa toàn oxy tinh khiết với hàm lượng lên đến gần 100%.
Buồng đa chỗ (dành cho nhiều người) thường phổ biến hơn bên ngoài bệnh viện. Nhiều bệnh nhân có thể ở trong buồng cùng một lúc, thường ở tư thế ngồi và thở oxy riêng lẻ qua mặt nạ dưỡng khí hoặc mũ trùm đầu.
Những người tham gia được khuyến khích nghỉ ngơi và thư giãn trong quá trình điều trị nhưng họ có thể gặp phải những cảm giác khó chịu nhẹ như thay đổi áp suất tai (giống như cảm giác trải qua khi cất cánh trên máy bay) hoặc cảm giác sợ hãi, mệt mỏi hoặc đau đầu. Những người bị cảm lạnh hoặc sốt không nên sử dụng liệu pháp oxy cao áp, cũng như những người vừa bị chấn thương tai hoặc đang điều trị các bệnh về tai, hoặc một số loại bệnh phổi nhất định.
HBOT được coi là loại thuốc kê đơn hiệu quả nhưng dễ bị bỏ qua. Nó đã chứng minh hiệu quả trong điều trị các rối loạn thần kinh như tự kỷ và tâm thần phân liệt, có thể do tăng cường hình thành tế bào thần kinh hoặc sao chép lành mạnh của các tế bào hệ thần kinh, đã được quan sát thấy trong các thử nghiệm lâm sàng.
HBOT đã cho thấy nhiều tiềm năng trong việc điều trị đau dây thần kinh, đau đầu và các bệnh viêm nhiễm như bệnh viêm ruột. Việc HBOT giúp làm giảm các mô bị viêm, tiềm năng ứng dụng chữa bệnh của phương pháp này gần như là vô hạn.
Liệu pháp oxy cao áp: ‘Thuốc’ chống viêm mới?
Trầm cảm là một tình trạng thần kinh có thể có các gốc viêm. Một nghiên cứu được công bố vào tháng 5 năm 2020 đã khám phá việc sử dụng HBOT để điều trị trầm cảm sau đột quỵ, hay còn gọi là PSD, một hậu quả phổ biến của đột quỵ có thể không được điều trị, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
Trong nghiên cứu này, bảy cơ sở dữ liệu điện tử đã tìm kiếm toàn diện các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên trên HBOT đến hết tháng 5 năm 2019. Kết quả nghiên cứu bao gồm tỷ lệ đáp ứng, mức độ trầm cảm, thiếu hụt thần kinh, khuyết tật thể chất và các tác dụng phụ mà bệnh nhân HBOT gặp phải. Tổng số 27 thử nghiệm với hơn 2.000 người tham gia đã được xác định và xem xét.
Các nhà nghiên cứu suy luận rằng bệnh nhân trong nhóm HBOT có tỷ lệ đáp ứng với điều trị trầm cảm cao hơn bệnh nhân trong nhóm đối chứng. HBOT đã làm giảm đáng kể điểm trầm cảm Hamilton, điểm Thang đo đột quỵ của Viện Y tế Quốc gia, điểm Thang đo đột quỵ của Trung Quốc và điểm Thang đo đột quỵ Scandinavia đã sửa đổi. HBOT cũng cải thiện Chỉ số Barthel, chỉ số này thường được sử dụng để đánh giá sự độc lập về chức năng ở bệnh nhân đột quỵ.
Ngoài ra, những bệnh nhân sử dụng HBOT cùng với điều trị chống trầm cảm đạt được kết quả cao hơn những bệnh nhân chỉ sử dụng thuốc chống trầm cảm, và những bệnh nhân chỉ sử dụng HBOT đạt được tỷ lệ đáp ứng cao hơn một chút so với những bệnh nhân chỉ sử dụng thuốc chống trầm cảm. Tác dụng phụ thường gặp nhất của HBOT là đau tai (26 trường hợp).
Một lựa chọn điều trị an toàn
Một nghiên cứu khác của HBOT, được công bố vào tháng 2 năm 2020 trên tạp chí Case Reports in Pulmonology, đã khám phá liệu pháp điều trị oxy cao áp như một liệu pháp bổ trợ cho vết loét tĩnh mạch không lành, vết thương ở chân do tĩnh mạch bất thường hoặc bị tổn thương. Bệnh nhân trong nghiên cứu là một phụ nữ 65 tuổi bị bệnh xơ cứng hệ thống, một bệnh mô liên kết gây ra các vết loét da mãn tính, không lành, làm giảm chất lượng cuộc sống của bà.
Các biến chứng khác được đưa ra là tăng huyết áp động mạch phổi, một loại huyết áp cao ảnh hưởng đến các động mạch ở phổi và tim. Khi bắt đầu nghiên cứu, vết loét ở chân không lành của bệnh nhân đã khiến cô phải ngồi xe lăn. Các bác sĩ đã thực hiện tổng cộng 30 lần điều trị HBOT kéo dài 90 phút trong khoảng thời gian 5 tuần, cùng với việc chăm sóc vết thương theo quy định.
Bệnh nhân hồi phục liên tục trong suốt một năm cho đến khi khả năng vận động của cô ấy trở lại mức bình thường. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng HBOT là một liệu pháp hỗ trợ thành công trong phác đồ kiểm soát vết thương của cô ấy, giúp giải quyết hoàn toàn vết loét tĩnh mạch và cải thiện chất lượng cuộc sống mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào đối với tăng huyết áp động mạch phổi của cô ấy.
Ngân Giang biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times