Làm thế nào để chẩn đoán Hội chứng loạn khuẩn ruột non

Kỳ 1. Giới thiệu về Hội chứng loạn khuẩn ruột non SIBO

Tình trạng này ở ruột non có thể dẫn đến một loạt các triệu chứng và làm rối loạn tiêu hóa

Trong Kỳ 1 của loạt bài này, chúng tôi đã giới thiệu tổng quan về Hội chứng loạn khuẩn ruột non – hay còn gọi là SIBO. Đây có thể là một căn bệnh nguy hiểm vì có rất nhiều triệu chứng trùng lặp với các bệnh đường ruột khác. Việc chẩn đoán sai, hoặc bỏ sót một chẩn đoán toàn bộ là rất phổ biến.

Tuy nhiên, SIBO càng lâu không được điều trị thì càng khó giải quyết.

Hơn nữa, phương pháp điều trị là đặc hiệu và phải được thực hiện đúng cách để hồi phục hoàn toàn. Điều đó làm cho việc chẩn đoán chính xác trở nên cấp thiết hơn nữa. Bài viết này sẽ đề cập đến các loại SIBO khác nhau, cũng như các xét nghiệm  được sử dụng để chẩn đoán SIBO.

Tóm tắt nhanh

Hệ thống tiêu hóa của bạn có một vài bộ phận với các vai trò cụ thể. Sau khi thức ăn được nhai nhỏ ra và được dịch tiêu hóa phân hủy, nó sẽ đi đến ruột non của bạn. Đây là nơi thực sự diễn ra việc hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn. Sau đó, những gì còn lại sẽ đi vào ruột già của bạn, tại đây có một loạt vi khuẩn khác giúp hoàn thành công việc và các chất thải sẽ theo ruột già qua trực tràng và ra khỏi cơ thể bạn.

Tuy nhiên, những vi khuẩn rất cần thiết trong ruột già lại có thể tàn phá ruột non. Vi khuẩn sinh sôi quá mức trong ruột non được gọi là SIBO.

3 biến thể SIBO

Điều quan trọng cần lưu ý là có ba loại SIBO. Điều này là do nhiều vi khuẩn – cũng như vi sinh vật – góp phần vào sự phát triển quá mức trong ruột non. 

Cách thức chúng kết hợp có thể tạo ra sự tích tụ của ba loại khí khác nhau trong ruột của bạn: metan, hydro hoặc sunfua. 

Mặc dù có những khía cạnh cơ bản để điều trị SIBO nói chung, nhưng điều cần thiết là phải xác định loại SIBO mà bạn mắc phải, vì nó có thể xác định phương pháp điều trị cho bạn.

SIBO thiên về hydro xảy ra khi thức ăn lưu lại trong ruột non của bạn quá lâu và bắt đầu lên men trước khi nó có thể bị phân huỷ. Điều này tạo ra khí hydro dư thừa trong ruột của bạn và có thể gây ra các triệu chứng chỉ riêng có ở loại SIBO này: tiêu chảy và đầy hơi có mùi trứng thối.

SIBO thiên về methane xảy ra khi quá trình tiêu hóa bình thường bị chậm lại và lượng methane dư thừa tích tụ, gây đau bụng, đầy hơi và táo bón. Mặc dù methane cần thiết ở mức bình thường để điều hòa hydro và carbon dioxide trong ruột, nhưng lượng khí metan dư thừa do vi khuẩn cổ tạo ra trong ruột non sẽ làm chậm nhu động ruột và tăng thời gian chu chuyển thức ăn qua đường tiêu hóa. Đôi khi những người bị dạng SIBO này cảm thấy đi ngoài không đầy đủ, căng thẳng, hoặc sẽ kéo dài thời gian dài mà không đi ngoài được.

SIBO thiên về hydro sunfua là khi có sự sản sinh quá mức hydro sunfua trong ruột non. Trong một cơ thể cân bằng, hydro sunfua là một chất dẫn truyền khí có lợi, là một phân tử khí hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh. Ở mức cân bằng, hydro sunfua là một chất chống viêm bảo vệ với các đặc tính chống oxy hóa và hỗ trợ miễn dịch. Nếu mức độ hydro sunfua tăng cao, có thể gây ra tổn thương cho ruột, hệ thống miễn dịch và các tế bào cùng với việc khởi phát chứng viêm toàn phần.

Ngoài ra còn có một tình trạng được gọi là sự phát triển quá mức của nấm ở ruột non (SIFO). Đây là khi lượng nấm cao được tìm thấy trong ruột non, góp phần gây ra các triệu chứng khác nhau tương tự như SIBO. Thông thường, những người có các triệu chứng tiêu hóa không rõ nguyên nhân có kết quả xét nghiệm âm tính với SIBO thực sự là bị SIFO.

Chẩn đoán SIBO

Hiện nay, xét nghiệm chẩn đoán SIBO được sử dụng phổ biến và ít xâm lấn nhất là xét nghiệm hơi thở.

Việc chuẩn bị cho xét nghiệm có thể bắt đầu từ 2 đến 4 tuần trước nếu bạn đang sử dụng một số loại thuốc hoặc chế phẩm sinh học. Thông thường, khoảng 48 giờ trước khi xét nghiệm, cần có chế độ ăn uống nghiêm ngặt và loại bỏ các loại thuốc không cần thiết để giảm lượng khí cơ bản trong ruột non của bạn và cho ra kết quả chính xác hơn. Hạn chế hút thuốc, rượu và tập thể dục cũng được khuyến nghị ngay trước khi xét nghiệm.

Trong quá trình xét nghiệm, bệnh nhân sẽ được cho uống một loại dung dịch đường — chẳng hạn như glucose hoặc lactulose — và sau đó, trong các khoảng thời gian khác nhau trong khoảng vài giờ, bệnh nhân thổi vào một lọ đặc biệt. 

Nếu vi khuẩn đang lên men trong ruột non của bạn – điều đó nói lên rằng, đường không được hệ thống của bạn chuyển hóa đúng cách – mức độ cao của hydro, metan hoặc hydro sulfua sẽ được phát hiện thấy. Điều này cho thấy khả năng xảy ra SIBO. 

Trước đây, người ta không thể tìm thấy khí hydro sunfua qua kiểm tra hơi thở. Rất may là hiện nay đã có xét nghiệm hơi thở đáng tin cậy cho SIBO thiên về hydrosunfua.

Mặc dù phương pháp kiểm tra hơi thở được phổ biến rộng rãi và tương đối dễ dàng, nhưng các kết quả âm tính giả và dương tính giả vẫn xảy ra. Nếu kết quả không như kỳ vọng hoặc các triệu chứng vẫn tồn tại, bạn có thể nên đi kiểm tra lại hoặc kiểm tra thêm. Thủ thuật chọc hút ruột non có thể được thực hiện, nhưng những thủ thuật này vô cùng xâm lấn và thường chỉ được sử dụng cho mục đích nghiên cứu.

Nhiều bác sĩ lâm sàng luôn có sẵn bộ dụng cụ kiểm tra hơi thở tại nhà. Chúng tôi rất khuyến khích bạn không chỉ kiểm tra SIBO mà còn phải giải quyết SIBO với sự giám sát của bác sĩ của bạn.

Trong phần thứ ba và là phần cuối cùng của loạt bài SIBO, chúng ta sẽ thảo luận về cách lựa chọn phương pháp điều trị, cũng như những thay đổi về chế độ ăn uống và lối sống mà bạn có thể thực hiện ngay hôm nay để tránh phát triển SIBO trong tương lai.

Bác sĩ Ashley Turner là một bác sĩ chữa bệnh theo liệu pháp tự nhiên được đào tạo truyền thống và là bác sĩ được hội đồng chứng nhận về sức khỏe toàn diện của Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe Phục hồi. Một chuyên gia về y học chức năng, Turner là tác giả của hướng dẫn chữa bệnh đường ruột “Nhà bếp phục hồi sức khoẻ” và “Truyền thống phục hồi sức khoẻ”, sách dạy nấu ăn có các công thức nấu ăn cho một kỳ nghỉ không viêm nhiễm.