Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Kinh tế Trung Quốc quý đầu tiên: Ít tự tin hơn, kém thanh khoản hơn
Chiến tranh Nga-Ukraine, chính sách ‘Không-COVID’ kéo nền kinh tế Trung Quốc đi xuống
Năm nay, Bắc Kinh đặt mục tiêu tăng trưởng GDP thấp nhất trong nhiều thập kỷ là 5.5%.
Vào cuối quý đầu tiên, các chỉ số kinh tế cho thấy Trung Quốc sẽ không đạt được mức tăng trưởng khiêm tốn này do chiến tranh Nga-Ukraine và việc phong tỏa nghiêm trọng của các trung tâm thương mại lớn – chẳng hạn như Thượng Hải và Thâm Quyến – do sự bùng phát COVID-19 gia tăng gần đây.
Tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị của Trung Quốc là 5.5% trong tháng Hai, tăng từ 5.1% trong tháng Mười Hai. Đã có một xu hướng rõ ràng về triển vọng xấu đi của việc làm; hiện nay, với chiến tranh và các cuộc phong tỏa, số lượng người thất nghiệp dự kiến sẽ tăng lên.
Các doanh nghiệp khu vực tư nhân đã giảm 1.7% lợi nhuận trong hai tháng đầu năm, trong khi các doanh nghiệp nhà nước có mức tăng lợi nhuận là 16.7%. Chính sự phát triển của khu vực tư nhân đã bước đầu đưa Trung Quốc thoát khỏi đói nghèo. [Nhưng] giờ đây, các chính sách của chính phủ đang khiến khu vực tư nhân bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Suy thoái kinh tế đang làm thay đổi sự phân bố dân cư theo địa lý. Sau khi kết thúc các hạn chế nghiêm trọng về COVID vào năm 2020, nhiều lao động nhập cư đã không thể quay trở lại các thành phố lớn, một xu hướng sẽ dẫn đến sản lượng công nghiệp thấp hơn trong tương lai. Dân số của các thành phố cấp một đang giảm hoặc trì trệ do người dân chuyển đến các thành phố cấp hai và cấp ba để cắt giảm chi phí sinh hoạt.
Tờ Bưu điện Hoa nam Buổi sáng cho biết dân số Bắc Kinh đã giảm 4,000 người vào năm ngoái trong khi Thành Đô, một thành phố cấp hai, có thêm 245,000 cư dân. Tháng 4 năm ngoái, Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc đã dự đoán rằng dân số của Bắc Kinh sẽ giảm tiếp trong năm 2022.
Các nhà đầu tư đã rút tiền của họ ra khỏi Trung Quốc với số lượng kỷ lục. Có thời điểm, gần 500 triệu USD chảy ra khỏi chứng khoán Trung Quốc mỗi ngày kể từ khi Nga xâm lược Ukraine. Các nhà đầu tư ngoại quốc trì hoãn bởi nền kinh tế Trung Quốc đang chậm lại và mối quan hệ chặt chẽ của Bắc Kinh với Moscow có thể dẫn đến các lệnh trừng phạt thứ cấp của chính phủ ông Biden.
Các nhà phân tích kỳ vọng rằng tài sản bằng đồng nhân dân tệ sẽ có nhiều biến động trong tương lai gần. Vào tháng Hai, các nhà đầu tư ngoại quốc đã giảm nắm giữ trái phiếu chính phủ Trung Quốc xuống mức chưa từng có, làm giảm 5.5 tỷ USD nợ chính phủ của Trung Quốc. Bên cạnh những bất ổn về tương lai của nền kinh tế Trung Quốc, việc bán tháo này còn gây ra bởi đồn đoán rằng Nga sẽ bán lượng đồng nhân dân tệ đang nắm giữ để lách lệnh trừng phạt.
Nền kinh tế tăng trưởng chậm lại vào năm ngoái đã khiến các chỉ số chứng khoán của Trung Quốc giảm xuống. Cho đến thời điểm này của năm nay, các chỉ số này vẫn đang suy giảm.
Chỉ số Thị trường Chứng khoán Tổng hợp Thượng Hải đã có xu hướng giảm dần kể từ hôm 16/12/2021, khi ở mức 3,677 điểm. Chỉ số này đã giảm mạnh, giảm thêm 246 điểm trong khoảng thời gian từ hôm 11/03 đến 15/03, chạm mức đáy 3,064 điểm.
Chỉ số Hang Seng (HIS) bắt đầu năm ở mức 23,397 nhưng đã giảm mạnh hôm 15/03 xuống còn 18,415 điểm. Chỉ số Hang Seng TECH đã giảm từ 5,670 điểm vào ngày cuối cùng của tháng 12/2021 xuống còn 3,472 điểm vào hôm 15/03.
Chỉ số CSI 300 (CSI300) đứng ở mức 4,940 điểm hôm 31/12/2021 nhưng giảm xuống 3,983 điểm vào hôm 15/03.
Nền kinh tế tăng trưởng chậm lại – kết hợp với sự không chắc chắn chung gây ra bởi chiến tranh Nga-Ukraine, các cuộc đàn áp của chính phủ, và các đợt phong tỏa dai dẳng – đã làm gia tăng mối lo ngại rủi ro của các nhà đầu tư vào Trung Quốc. Số tiền mà các quỹ đầu tư tư nhân mới ra mắt có thể thu hút được đã giảm 44% trong tháng Giêng so với tháng trước.
Đầu tư vào các quỹ bao gồm cổ phiếu và trái phiếu giảm 49%, trong khi vốn cổ phần tư nhân giảm 25% và đầu tư mạo hiểm giảm 17%.
Các quỹ tương hỗ đã bị ảnh hưởng rất nặng nề, với khoản đầu tư mới giảm 61% trong tháng Giêng so với một tháng trước đó và 76% so với một năm trước đó.
Các công ty tài chính đã hủy bỏ việc ra mắt một số quỹ mới của họ, trong khi thời hạn đăng ký cho các quỹ khác đã được kéo dài. Ngoài ra, ít nhất 16 đợt IPO đã bị trì hoãn do cuộc phong tỏa ở Thượng Hải.
Xu hướng đi xuống của các quỹ đầu tư cho thấy rằng mọi người có thể không có số tiền mặt có thể đầu tư mà họ đã có một năm trước đây. Có vẻ như mọi người đang lo sợ về triển vọng kinh tế nói chung ảm đạm và đang giữ tiền của họ hơn là đầu tư. Xu hướng này cũng có thể thể hiện sự mất niềm tin vào hệ thống tài chính. Dù là vì nguyên nhân nào, thì kết quả là các công ty sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm được tiền mặt cần thiết để tạo việc làm bằng cách mở rộng hoặc khởi động các dự án kinh doanh mới.
Trong quý đầu tiên, các nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đã giảm 40%, trong khi doanh số bán nhà mới giảm từ 20% đến 30% so với năm 2021.
Nomura Holdings Inc. dự báo nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng trưởng chậm lại trong khi lĩnh vực địa ốc sẽ còn suy giảm hơn nữa. Do đó, họ tin rằng Trung Quốc có thể chỉ đạt mức tăng trưởng 4.3% trong năm nay. Nomura tin rằng chiến tranh và việc tiếp tục phong tỏa, đặc biệt là ở Thượng Hải, sẽ ngăn cản Trung Quốc duy trì đà tăng trưởng của quý đầu tiên trong suốt thời gian còn lại của năm.
Bloomberg ước tính rằng chỉ riêng việc phong tỏa tại Thượng Hải có thể làm giảm 4% tăng trưởng GDP. Theo một số ước tính, việc phong tỏa COVID đang tiêu tốn của Trung Quốc 46 tỷ USD mỗi tháng. Trong khi đó, các khu vực có nguy cơ bùng phát dịch cao nhất chiếm 33% GDP. Tình trạng phong tỏa trên khắp các khu vực này sẽ gây tổn hại vô cùng lớn cho sự phát triển của Trung Quốc. Thêm căng thẳng với nợ công, Thượng Hải sẽ giảm 22 tỷ USD tiền thuế, bao gồm cả tiền hoàn thuế lại, cho các công ty bị tổn thương bởi các cuộc phong tỏa.
Tiêu thụ dầu đã giảm ở Trung Quốc, một dấu hiệu chắc chắn cho thấy hoạt động kinh tế và công nghiệp đang chậm lại. Theo Bloomberg, các chuyên gia trong ngành đã cắt giảm dự báo nhu cầu dầu của Trung Quốc xuống 700,000 thùng/ngày trong tháng Ba, 600,000 thùng/ngày trong tháng Tư và 100,000 thùng/ngày trong tháng Năm và tháng Sáu.
Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) sản xuất chính thức, thước đo sản lượng công nghiệp, đã giảm từ 50.2 trong tháng Hai xuống 49.5 trong tháng Ba. Với khu vực công nghiệp chiếm khoảng 33% GDP của Trung Quốc vào năm 2021, một đòn giáng mạnh vào khu vực này trên toàn bộ nền kinh tế.
Chỉ số PMI phi sản xuất, được coi là thước đo sản lượng của khu vực dịch vụ, đã giảm từ 51.6 xuống 48.4 trong hai tháng qua. Những con số này rất quan trọng vì cả hai con số này đã không giảm đồng thời kể từ tháng 02/2020, khi phần lớn Trung Quốc bị hạn chế chặt chẽ do COVID. Các chỉ số này cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đang thu hẹp với tốc độ nhanh nhất kể từ đầu đại dịch.
Natixis SA, một công ty quản lý đầu tư và doanh nghiệp hàng đầu của Pháp, ước tính rằng các đợt phong tỏa đã làm giảm 1.8% tốc độ tăng trưởng quý đầu tiên của Trung Quốc, khiến triển vọng tăng trưởng của nước này trong năm giảm xuống 4%. Nomura Holdings Inc. dự kiến ngân hàng trung ương Trung Quốc sẽ cắt giảm 50 điểm cơ bản lãi suất để kích thích tăng trưởng. Macquarie Capital Ltd. dự báo tăng trưởng GDP của Trung Quốc ở mức 5%, cho rằng việc phong tỏa có thể không tiếp kéo dài thêm một thời gian và việc cắt giảm lãi suất sẽ bù đắp lại.
Ông Tập và thế giới
Khi nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình tranh cử nhiệm kỳ thứ ba, một khía cạnh tiềm tàng trong bộ giáp bảo vệ của ông ta có thể là nền kinh tế Trung Quốc. Khế ước xã hội mà chế độ của ông Tập dựa vào là Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) sẽ cung cấp cho công dân mức độ thịnh vượng kinh tế cao để đổi lấy việc người dân nhường quyền kiểm soát xã hội cho Đảng.
Một sự mất mát về tính chính danh hợp pháp khác có thể xảy ra là do lời hùng biện của Bắc Kinh ủng hộ quan điểm rằng ĐCSTQ có thể kiểm soát đại dịch. Tháng trước, Trung Quốc đã trải qua số ca COVID cao nhất trong hai năm, phong tỏa hàng chục triệu người ở Cát Lâm, Thâm Quyến, và Thượng Hải.
Cuộc phong tỏa ở Thượng Hải, bắt đầu hôm 28/03, được cho là sẽ hạn chế việc đi lại và cuộc sống của 26 triệu người ở trung tâm tài chính của Trung Quốc. Câu hỏi đặt ra là liệu ĐCSTQ và người dân có tin rằng kết quả hoạt động của ông Tập đối với nền kinh tế Trung Quốc và đại dịch đủ thể hiện ông Tập là “nhà lãnh đạo cốt lõi không thể thiếu” hay không.
Với việc các nhà máy bị phong tỏa ở Thâm Quyến và ngành tài chính ở Thượng Hải bị hạn chế vì COVID, tác động đối với Hoa Kỳ và thế giới sẽ là sự gián đoạn chuỗi cung ứng nhiều hơn. Sẽ có ít công ty ngoại quốc đầu tư vào Trung Quốc hơn và sẽ có nhiều công ty hơn rút lui. Với hy vọng ve vãn các nhà đầu tư ngoại quốc, Bắc Kinh đang nới lỏng các hạn chế đầu tư, rút ngắn danh sách các ngành mà người ngoại quốc không được đầu tư.
Nhu cầu dầu khí của Trung Quốc sẽ vẫn bị kìm hãm cho đến khi các hạn chế được dỡ bỏ. Điều này làm lu mờ hy vọng của Nga trong việc sử dụng việc tăng bán năng lượng cho Trung Quốc để hỗ trợ nền kinh tế của Nga.
Trong khi đó, với nền kinh tế Trung Quốc đang trên đà phát triển và nhiệm kỳ thứ 3 sắp kết thúc, ông Tập ít có khả năng chấp nhận rủi ro phải chịu các biện pháp trừng phạt thứ cấp của Hoa Kỳ bằng cách hỗ trợ Nga. Cũng có khả năng ông ta sẽ trì hoãn việc xâm lược Đài Loan để tránh các lệnh trừng phạt và thiệt hại kinh tế mà một cuộc chiến với Hoa Kỳ sẽ gây ra cho Trung Quốc.
Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.
Tiến sĩ Antonio Graceffo đã có hơn 20 năm làm việc tại Á Châu. Ông tốt nghiệp Đại học Thể thao Thượng Hải và có bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh của Đại học Giao thông Thượng Hải Trung Quốc. Ông Antonio là giáo sư kinh tế và nhà phân tích kinh tế Trung Quốc, từng viết bài cho nhiều kênh truyền thông quốc tế. Một số cuốn sách về Trung Quốc của ông bao gồm “Beyond the Belt and Road: China’s Global Economic Expansion” (“Vượt Ra Ngoài Vành Đai và Con Đường: Sự Mở Rộng Kinh Tế Toàn Cầu của Trung Quốc”) và “A Short Course on the Chinese Economy” (“Một Khóa Học Ngắn Hạn về Kinh Tế Trung Quốc.”)
Nhật Thăng biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
