Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Iran yêu cầu ‘nhượng bộ kinh tế đầy đủ’ để quay lại thỏa thuận hạt nhân
Iran đã yêu cầu các cường quốc thế giới cho phép họ tiếp tục bán dầu thô khi tiếp tục các cuộc đàm phán hôm thứ Hai (27/12) về việc cứu vãn thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mà chính phủ cựu Tổng thống (TT) Trump đã rút lui.
Ngoại trưởng Hossein Amirabdollahian đã chuyển trọng tâm các cuộc đàm phán đến các lệnh trừng phạt kinh tế và yêu cầu dỡ bỏ mọi lệnh cấm vận đối với dầu mỏ của Iran. Ông Amirabdollahian nói khi ở Tehran rằng, ông muốn đạt được một điểm “là dầu của Iran được bán dễ dàng mà không có bất kỳ rào cản nào và tiền sẽ được chuyển vào tài khoản ngân hàng của Iran”. Vì dầu mỏ vẫn là huyết mạch của nền kinh tế nên ông Amirabdollahian cho biết nước này muốn “được hưởng các nhượng bộ kinh tế đầy đủ theo thỏa thuận hạt nhân”.
Ông nói: “Bảo đảm và xác minh (về việc gỡ bỏ các lệnh trừng phạt) là một trong những chủ đề mà chúng tôi tập trung vào.”
Vòng đàm phán thứ tám, diễn ra tại Vienna, đã được triệu tập khi nhà đàm phán Iran quay trở lại sau khi rời đi để tham vấn ý kiến của các nhà lãnh đạo chế độ này. Tổng thống Iran Ebrahim Raisi muốn các quốc gia phương Tây phải dỡ bỏ các lệnh trừng phạt trước khi tiến tới thỏa thuận hạt nhân.
Theo thỏa thuận hạt nhân Iran, có tên gọi chính thức là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), được ký kết vào năm 2015, Iran đã đồng ý dỡ bỏ chương trình hạt nhân của mình và cho phép các thanh tra viên quốc tế tiếp cận các địa điểm hạt nhân ở nước này. Iran đã ký kết JCPOA với Trung Quốc, Pháp, Nga, Anh Quốc, Hoa Kỳ, và Đức.
Hồi năm 2018, Tổng thống Trump đã rút Hoa Kỳ khỏi hiệp ước này, với lý do giới lãnh đạo Iran không duy trì các yêu cầu quan trọng khi họ củng cố năng lực quân sự. Năm 2017, chế độ Hồi giáo này tuyên bố tăng 150% ngân sách quân sự của mình và ông Trump đã chỉ trích việc họ tài trợ cho các nhóm khủng bố như Hamas, Hezbollah, và Houthi.
Ngoài ra, tình báo Israel đã phát hiện ra các tài liệu bí mật cho thấy Iran chưa bao giờ ngừng phát triển vũ khí hạt nhân.
Các lệnh trừng phạt của cựu TT Trump đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế Iran, dẫn đến các cuộc nổi dậy của người dân chống lại chế độ cầm quyền, còn các công ty dầu mỏ quốc tế thì hủy bỏ các giao dịch với Tehran. Xuất cảng dầu thô giảm từ gần 2.8 triệu thùng/ngày xuống mức thấp nhất là 200,000 thùng/ngày.
Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố rằng ông sẽ quay trở lại thỏa thuận JCPOA đã ký kết dưới thời cựu TT Obama, miễn là Iran tiếp tục kết thúc thỏa thuận này.
Đối với các cuộc đàm phán hiện tại, các nhà ngoại giao Âu Châu được cho là đã cảm thấy mệt mỏi với sự trì hoãn liên tục và sự bất tuân thủ của Iran, đồng thời bày tỏ lo ngại về việc kết thúc thành công và kịp thời các cuộc đàm phán đang diễn ra.
“Nếu chúng ta nỗ lực làm việc trong những ngày tới và những tuần tới, chúng ta sẽ có một kết quả khả quan”, ông Enrique Mora, nhà ngoại giao Liên minh Âu Châu, người chủ trì các cuộc hội đàm, cho biết sau phiên khai mạc. Nhưng “việc này sẽ rất khó – cần phải đưa ra những quyết định chính trị khó khăn”.
Iran hiện có vẻ đã làm giàu uranium lên độ tinh khiết 60%, thấp hơn 20% đến 30% độ tinh khiết cần thiết để chế tạo vũ khí, mặc dù nước này khẳng định sẽ chỉ sử dụng vật liệu này cho các mục đích hòa bình.
“Các mục tiêu liên quan đến việc làm giàu uranium của chúng tôi sẽ đáp ứng nhu cầu sản xuất và công nghiệp của chúng tôi… và nhu cầu của người dân chúng tôi”, Giám đốc Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran, ông Mohammad Eslami cho biết hôm thứ Bảy (25/12). Ông cũng nhấn mạnh rằng Iran sẽ không vượt qua mốc 60% ngay cả khi các cuộc đàm phán ở Vienna thất bại.
Các cường quốc trong khu vực như Israel đang cảnh giác với ý định của Iran. Ngoại trưởng Yair Lapid của Israel đã nhiều lần tuyên bố rằng Iran sẽ không sở hữu vũ khí hạt nhân vì họ chứng tỏ là một mối đe dọa hiện hữu đối với quốc gia Do Thái này.
“Chắc chắn chúng tôi thích hành động thông qua hợp tác quốc tế, nhưng nếu cần – chúng tôi sẽ tự bảo vệ mình,” ông Lapid nói hôm thứ Hai (27/12).
Iran cũng đã cương quyết từ chối gặp mặt trực tiếp các quan chức Hoa Kỳ, điều này càng làm phức tạp và trì hoãn thêm tiến trình đàm phán.
Naveen Athrappully là một phóng viên tin tức chuyên đưa tin về kinh doanh và các vấn đề thời sự thế giới tại The Epoch Times.
Nguyệt Minh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
