Iran: 95 người tử vong sau các vụ nổ tại lễ tưởng niệm tướng Soleimani
Hai vụ nổ khiến hàng chục người thiệt mạng đã làm rung chuyển một khu vực tưởng niệm bốn năm ngày mất của tướng Qassem Soleimani, chỉ huy Lực lượng Quds thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC-QF).
Nói trước truyền hình nhà nước, Bộ trưởng Y tế Iran Bahram Eynollahi cho biết số người tử vong hiện ở mức 95, một con số được điều chỉnh giảm sau khi các hãng thông tấn nhà nước của Iran đưa tin hôm 03/01 rằng có tới 103 người thiệt mạng trong hai vụ nổ. Ông Eynollahi cho biết có 211 người khác bị thương trong các vụ nổ xảy ra gần ngôi mộ của vị tướng quá cố này. Khu mộ nằm ở thành phố Kerman thuộc phía đông nam Iran.
Theo Hãng thông tấn Cộng hòa Hồi giáo (IRNA) thuộc sở hữu nhà nước, đã có ít nhất hai vụ nổ xảy ra gần sự kiện tưởng niệm, vụ đầu tiên cách mộ tướng Soleimani khoảng 700 mét (765 thước Anh) và vụ thứ hai cách đó khoảng 1 km (1,093 thước Anh).
Theo ông Rahman Jalali, phó thị trưởng phụ trách an ninh của Kerman, các vụ nổ kể trên là kết quả của một cuộc tấn công khủng bố.
Vụ nổ thứ hai được cho là xảy ra sau vụ nổ đầu tiên khoảng 20 phút. Các tổ chức khủng bố được biết đến là thường kích hoạt vụ nổ thứ hai chỉ vài phút sau cuộc tấn công ban đầu để tạo ra thương vong tối đa khi lực lượng ứng phó khẩn cấp đến hiện trường.
Không có nhóm nào ngay lập tức đứng ra nhận trách nhiệm về các vụ nổ hôm 03/01. Chính quyền Iran cũng cung cấp rất ít chi tiết về người mà họ tin là thủ phạm của các vụ nổ này.
Iran trước đây từng là mục tiêu của các cuộc tấn công khủng bố do ISIS tiến hành, bao gồm một vụ xả súng hàng loạt kết hợp với đánh bom tự sát ở thủ đô Tehran vào ngày 07/06/2017. Trong cuộc tấn công đó, một nhóm khủng bố đã xả súng vào Nghị viện Iran trong khi nhóm khác xả súng vào Lăng tẩm của cố Lãnh tụ Tối cao Iran Ruhollah Khomeini trước khi đánh bom tự sát ở cả hai địa điểm, khiến ít nhất 17 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương.
ISIS cũng đã nhận trách nhiệm về một vụ tấn công khác ở thành phố Shiraz phía tây nam Iran vào ngày 26/10/2022. Vụ việc chứng kiến một tay súng đơn độc tiến vào nhà thờ Hồi giáo Shah Cheragh, một địa điểm hành hương nổi tiếng của người Shia, trước khi xả súng sát hại ít nhất 13 người và làm bị thương thêm hàng chục người khác.
Chính quyền Iran cũng có hiềm khích với các nhóm Shia bất đồng chính kiến như tổ chức Mojahedin của Người dân Iran (Mojahedin-e-Khalq, MEK).
Chính phủ Israel trước đây từng bị nghi là thực hiện các hoạt động phá hoại và ám sát có chủ đích liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran, nhưng nước này chưa thực hiện các vụ đánh bom gây thương vong hàng loạt. Giám đốc an ninh Iran Ali Shamkhani cáo buộc rằng chính phủ Israel và các thành viên MEK đã hợp tác để tiến hành ám sát một nhà khoa học hạt nhân của Iran vào ngày 27/11/2020. MEK đã phủ nhận cáo buộc.
Trong một tuyên bố trước Liên Hiệp Quốc vào tối hôm 03/01, Đại sứ Iran tại Liên Hiệp Quốc Amir Saeid Iravani cho biết: “Iran cam kết tận dụng tất cả các cơ chế hiện có để quy trách nhiệm cho những kẻ chịu trách nhiệm và đồng phạm của chúng trong hành động khủng bố ghê tởm này.”
Hai vụ nổ xảy ra khi đang tưởng niệm sự kiện tướng Soleimani thiệt mạng trong cuộc không kích
Các vụ nổ hôm 03/01 ở Kerman xảy ra khi người dân Iran tụ tập đông đúc để tưởng nhớ tướng Soleimani, người đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của Hoa Kỳ ở Baghdad, Iraq, vào ngày 03/01/2020.
Ông Soleimani là người đứng đầu IRGC-QF, chuyên thực hiện các hoạt động khủng bố bên ngoài Iran, bao gồm cả việc hậu thuẫn cho nhiều phe phái Shia khác nhau trên khắp Trung Đông. Hoa Kỳ đã xác định Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) và nhiều nhóm Shia đối tác của họ là các tổ chức khủng bố.
Ông Soleimani đã đến Baghdad vào năm 2020 chỉ vài ngày sau khi một cuộc tấn công vào căn cứ không quân của Hoa Kỳ ở Iraq khiến một nhân viên dân sự của Hoa Kỳ thiệt mạng. Quân đội Hoa Kỳ đã nghi ngờ rằng các thành viên của nhóm Kata‘ib Hezbollah chịu trách nhiệm về vụ tấn công. Kata’ib Hezbollah là một tổ chức khác bị Hoa Kỳ xác định là khủng bố.
Khi đến Baghdad vào ngày 03/01/2020, tướng Soleimani đã đi cùng đoàn xe với chỉ huy của tổ chức Kata’ib Hezbollah là ông Abu Mahdi al-Muhandis. Hai người này cùng một số thành viên an ninh khác của họ đã thiệt mạng do phi đạn từ phi cơ không người lái (drone) MQ-9 Reaper của Hoa Kỳ.
Sau cuộc không kích của Hoa Kỳ, chính quyền Iran đã đáp trả bằng cách phóng nhiều phi đạn đạn đạo nhắm vào quân đội Hoa Kỳ ở Iraq vào ngày 08/01/2020. 110 quân nhân Hoa Kỳ đã bị thương trong cuộc tấn công bằng phi đạn của Iran, với nhiều người phải chịu di chứng chấn thương sọ não lâu dài, mặc dù không có người nào thiệt mạng.
Chính quyền Iran đã nhiều lần khẳng định quyền thực hiện các hành động trả đũa khác chống lại Hoa Kỳ sau vụ sát hại tướng Soleimani.
Chính quyền Iran cũng đã kêu gọi Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế ban hành lệnh bắt giữ cựu Tổng thống Trump vì đã ra lệnh thực hiện cuộc không kích hồi tháng 01/2020.
Bản tin có sự đóng góp của Reuters
Theo NTD
Minh Ngọc lược dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times