Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
IAEA kiểm tra kỹ lưỡng các biện pháp bảo vệ đối với tàu ngầm AUKUS
Ngoại trưởng Úc Penny Wong đã tái khẳng định cam kết của nước này đối với việc không phổ biến vũ khí hạt nhân sau cuộc họp với người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) hôm 04/07.
Ông Rafael Grossi, người đứng đầu IAEA, đã có mặt tại Adelaide, nơi ông gặp ngoại trưởng Úc để thảo luận về môi trường an ninh quốc tế, nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân từ các chế độ ở Bắc Hàn và Iran, cũng như các biện pháp bảo vệ xung quanh thỏa thuận AUKUS sắp diễn ra giữa Úc, Hoa Kỳ, và Vương quốc Anh.
Ngoại trưởng Wong nói với AAP sau cuộc họp, “Tôi nhắc lại cam kết toàn diện của Úc đối với các nghĩa vụ của chúng tôi theo Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân và Hiệp ước Khu vực Phi Hạt nhân Nam Thái Bình Dương.”
“Tôi tái khẳng định cam kết của Úc trong việc hợp tác minh bạch và công khai với IAEA để bảo đảm việc mua tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của chúng tôi đặt ra các tiêu chuẩn không phổ biến vũ khí hạt nhân cao nhất có thể.”
Ông Grossi nói sau cuộc họp rằng cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân của Úc đã trấn an ông.
Ông nói trong các bình luận do Công ty Phát thanh Truyền hình Úc (ABC) thu được, “Chúng ta phải bảo đảm rằng bất cứ điều gì được thực hiện trong lĩnh vực này sẽ không — sẽ không bao giờ — đi ngược lại nguyên tắc căn bản của việc ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân.”
Tàu ngầm hạt nhân thuộc về vùng xám của IAEA
Theo thỏa thuận AUKUS, Úc sẽ trở thành một trong số ít quốc gia — và là cường quốc phi hạt nhân duy nhất — trên thế giới điều khiển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Thỏa thuận được ký kết hồi tháng 09/2021 dưới thời chính phủ Morrison tiền nhiệm để chống lại sự hung hăng của Bắc Kinh trong khu vực xung quanh. Hành động nâng cấp lực lượng hải quân của Úc đặt nước này vào vùng xám theo các biện pháp bảo vệ của IAEA.
Các biện pháp bảo vệ được thiết kế để giám sát việc sử dụng vật liệu hạt nhân trên khắp thế giới nhằm ngăn chặn việc bổ sung chúng vào vũ khí.
Tuy nhiên, các biện pháp này không đề cập đến việc sử dụng vật liệu hạt nhân cho động cơ hải quân — một tình huống được thiết kế để ngăn chặn việc chia sẻ công nghệ tối mật giữa các quốc gia.
Năm ngoái ông Grossi cho biết thỏa thuận AUKUS “rất phức tạp” để giải quyết, nhưng nó có thể giải quyết được.
Ông nói với chương trình HardTalk của BBC vào ngày 24/09/2021: “Một quốc gia … đang lấy đi tài liệu từ các thanh tra viên đã được một thời gian, và chúng ta đang nói về uranium được làm giàu cao, rất cao.”
“Điều này có nghĩa là chúng tôi, với Úc, với Hoa Kỳ và với Vương quốc Anh, chúng tôi phải tham gia vào một cuộc đàm phán kỹ thuật, rất phức tạp để đồng thuận rằng, do đó, không có việc làm suy yếu cơ chế không phổ biến vũ khí hạt nhân.”
Ông nói thêm với đài ABC rằng vì các tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân ở dưới nước trong nhiều tháng liên tục, các thanh tra viên của IAEA sẽ không thể tiếp cận các tàu ngầm. Đổi lại, các đối tác của AUKUS sẽ cần tìm cách bảo đảm có thể tiến hành kiểm tra thường xuyên để đáp ứng các nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Anh Daniel Y. Teng sống và làm việc tại Sydney. Anh tập trung vào các vấn đề quốc gia bao gồm chính trị liên bang, phản ứng COVID-19, và quan hệ Úc-Trung. Quý vị có thể liên lạc với anh tại [email protected].
