Hơn 300 nhóm dân sự điều tra quốc tế về việc Trung Quốc lạm dụng nhân quyền
Một liên minh gồm hơn 300 nhóm nhân quyền đang kêu gọi Liên Hiệp Quốc thành lập một “cơ cấu giám sát” để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về việc vi phạm nhân quyền ở cả trong và ngoài nước.
321 nhóm, bao gồm Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, Tổ chức n xá Quốc tế, Dịch vụ Nhân quyền Quốc tế và 50 chuyên gia của Liên Hiệp Quốc, đã cùng soạn thảo một bức thư chung vào ngày 9/9 chỉ trích việc Bắc Kinh đàn áp quyền tự do ở Hồng Kông, Tây Tạng và Tân Cương, xử lý sai đại dịch virus Vũ Hán và đàn áp những người ủng hộ nhân quyền.
“Sự coi thường nhân quyền của Trung Quốc không còn chỉ ảnh hưởng đến công dân của họ – sự ủng hộ chế độ độc tài và âm mưu viết lại các tiêu chuẩn quốc tế đang khiến việc bảo vệ nhân quyền trở nên khó khăn hơn bao giờ hết”, Sarah Brooks, liên lạc viên của Brussel tại Cơ quan Nhân quyền Quốc tế nói trong một tuyên bố. Bức thư chung đã thống nhất các tổ chức trên toàn thế giới “đấu tranh cho cộng đồng của họ vì mục đích chung”, cô cho biết thêm.
Liên minh này kêu gọi một “cơ cấu công bằng và độc lập của Liên Hiệp Quốc” để giám sát và điều tra các hành vi vi phạm của Trung Quốc, gia tăng các chỉ trích quốc tế chống lại sách lược của Bắc Kinh, từ việc đàn áp mạnh tay biểu tình ở Hồng Kông đến việc kiểm duyệt các nhà báo phương Tây và các nhà phê bình Trung Quốc.
Khi được hỏi về bức thư, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết tại cuộc họp báo hôm 9/9 rằng “những cáo buộc vô căn cứ của các tổ chức này không đáng để bác bỏ”.
Chỉ vài ngày trước đó, bảy chuyên gia nhân quyền của Liên Hiệp Quốc đã gửi một lá thư tới chính phủ Trung Quốc chỉ trích luật an ninh quốc gia mới mà Bắc Kinh áp đặt lên Hồng Kông. Họ nói rằng luật, cùng các điều khoản của nó “vi phạm một số quyền cơ bản” và có thể cho phép Trung Quốc nhắm mục tiêu vào những người bất đồng chính kiến – chẳng hạn như việc coi các hoạt động hợp pháp của những người bảo vệ nhân quyền là bất hợp pháp.
Vào tháng 6, khoảng 50 chuyên gia nhân quyền của Liên Hiệp Quốc cũng đã kêu gọi “các biện pháp quyết định để bảo vệ các quyền tự do cơ bản ở Trung Quốc”. Mặc dù họ đưa ra vô số yêu cầu, nhưng Trung Quốc chỉ cho phép 5 chuyến thăm của các chuyên gia nước ngoài trong thập kỷ qua và bác bỏ những lo ngại của họ.
Trong bức thư hôm thứ Tư (9/9), các tổ chức bày tỏ “sự thất vọng trước những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm bóp méo nhiệm vụ của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc [UNCHR] bằng cách thúc đẩy “hợp tác” hơn trong trách nhiệm giải trình”.
Họ cho biết, Trung Quốc sử dụng vị trí của mình trong hội đồng gồm 5 thành viên, đã bao che cho những kẻ vi phạm nhân quyền nghiêm trọng khỏi bị truy tố, từ chối công nhận các tổ chức phi chính phủ của Liên Hiệp Quốc một cách “vô căn cứ” và cấm các nhà hoạt động nhân quyền tiếp cận các cơ sở của Liên Hiệp Quốc.
Trước đây một cựu quan chức Liên Hiệp Quốc đã từng nói với Tổ chức Theo dõi Nhân quyền rằng Trung Quốc “là một trong số ít quốc gia… rất cố gắng hạn chế sự tham gia của một số tổ chức phi chính phủ nhất định” bằng cách mô tả họ là những kẻ khủng bố. Các đại biểu Trung Quốc đã ngắt lời các nhà hoạt động như ca sĩ Hồng Kông Denise Ho trong buổi làm chứng của họ trước các cơ quan của Liên Hiệp Quốc.
Giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền tại Geneva John Fisher nói, “Ban hợp xướng” này sẽ thúc đẩy Liên Hiệp Quốc hành động và chấm dứt việc không bị trừng phạt đối với những hành vi vi phạm nhân quyền đang ngày càng nghiêm trọng của Bắc Kinh.
“Một nhà nước cố gắng giữ mình ở ngoài bất kỳ hình thức giám sát nào sẽ dẫn đến một mối đe dọa cơ bản về nhân quyền”, các nhóm viết trong bức thư chung.