Mỹ ký thoả thuận giảm sự phụ thuộc vào uranium của Nga
Bộ Thương mại Hoa Kỳ và cơ quan nguyên tử nhà nước của Nga đã ký một bản sửa đổi mở rộng một thỏa thuận năm 1992 sẽ làm giảm sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào uranium của Nga.
Bộ Thương mại thông báo trong một thông cáo báo chí ngày 06 tháng 10 rằng hai bên đã ký kết thỏa thuận.
“Thỏa thuận mang tính bước ngoặt này sẽ góp phần hồi sinh ngành công nghiệp hạt nhân của Hoa Kỳ, đồng thời thúc đẩy các lợi ích chiến lược lâu dài của Mỹ”, Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross cho biết trong một tuyên bố. “Nó thể hiện một thành công nữa trong phương pháp tiếp cận ‘nước Mỹ trước tiên’ của Chính quyền Trump đối với các hiệp định thương mại quốc tế.”
Bản sửa đổi kéo dài Thỏa thuận Đình chỉ Cuộc Điều tra Chống bán phá giá uranium của Liên bang Nga đến năm 2040 và do đó “giảm sự phụ thuộc của Hoa Kỳ vào uranium từ Nga” trong 20 năm tới.
Đầu tháng 9, Bộ Thương mại thông báo rằng hai bên bắt đầu sửa đổi bản thoả thuận và đưa ra lấy ý kiến công chúng. Trong bản phát hành ngày 06 tháng 10 có lưu ý rằng phiên bản cuối cùng không thay đổi so với bản dự thảo.
Thỏa thuận năm 1992 đã có một loạt sửa đổi được bổ sung trong nhiều năm, mới nhất là vào năm 2008, lượng uranium của Nga vào thị trường Hoa Kỳ bị hạn chế bởi hạn ngạch. Các hạn chế được thống nhất gần đây nhất đã hết hiệu lực trong năm nay, thúc đẩy các động thái gia hạn thỏa thuận thông qua một bản sửa đổi.
Bản thỏa thuận này sẽ chứng kiến việc xuất khẩu uranium của Nga sang Hoa Kỳ giảm từ khoảng 20% nhu cầu làm giàu uranium của Hoa Kỳ xuống mức trung bình khoảng 17% trong hai thập kỷ tới, trước khi giảm xuống mục tiêu 15% bắt đầu từ năm 2028.
“Bằng cách mở rộng và giảm giới hạn xuất khẩu của Thỏa thuận, dự thảo sửa đổi sẽ cho phép ngành công nghiệp làm giàu uranium thương mại của Hoa Kỳ cạnh tranh trên nền tảng công bằng”, Bộ Thương mại tuyên bố.
Bản sửa đổi cũng thiết lập nhiều biện pháp bảo vệ hơn cho các công ty khai thác uranium của Hoa Kỳ và công ty chuyển đổi uranium của Hoa Kỳ. Hiện tại, Nga có thể sử dụng tất cả hạn ngạch xuất khẩu của mình để bán không chỉ phần làm giàu uranium, mà còn cả các thành phần cô đặc và chuyển đổi uranium tự nhiên. Bản sửa đổi giới hạn các thành phần uranium ở mức khoảng 7% nhu cầu làm giàu uranium của Hoa Kỳ cho đến năm 2026, tại thời điểm đó, tỷ lệ này sẽ giảm xuống chỉ còn 5%.
Một biện pháp khác bao gồm ngăn chặn cái gọi là nguồn uranium bị trả lại được mua bán ngoài hạn ngạch xuất khẩu hiện tại. Đây là uranium tự nhiên do khách hàng Hoa Kỳ giao cho các nhà xuất khẩu của Nga, uranium này được làm giàu ở Tây Âu và xuất khẩu sang Hoa Kỳ ngoài giới hạn xuất khẩu hiện tại của bản thoả thuận. Bản sửa đổi quy định loại uranium nguồn bị trả lại này thuộc loại hạn chế xuất khẩu.
Vào tháng 5, một nhóm gồm các thượng nghị sĩ lưỡng đảng Hoa Kỳ đã thúc giục Bộ Thương mại gia hạn thỏa thuận uranium, kêu gọi cơ quan này “giảm nhập khẩu uranium của Nga, bảo vệ năng lượng và lợi ích an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, cũng như hạn chế khả năng thao túng của Nga đối với thị trường uranium của Hoa Kỳ.”
Trong một bức thư, các thượng nghị sĩ kêu gọi giảm nhập khẩu uranium của Nga xuống dưới mức giới hạn hiện có, mà theo họ sẽ bảo vệ chuỗi cung ứng nhiên liệu uranium tự nhiên của Mỹ khỏi “các hành vi buôn bán hung hăng và bất hợp pháp của các doanh nghiệp nhà nước của các đối thủ nước ngoài trong lĩnh vực hạt nhân.”
Năm 2019, Tổng thống Donald Trump đã thành lập Nhóm làm việc về nhiên liệu hạt nhân (NFWG) để khuyến nghị các hành động nhằm tăng cường chuỗi cung ứng nhiên liệu hạt nhân của Mỹ. Vào ngày 23 tháng 4, Bộ Năng lượng đã công bố một báo cáo ghi lại cách tiếp cận của Nga đối với lĩnh vực hạt nhân của Mỹ và kết luận rằng Nga đã “vũ khí hóa” nguồn cung cấp năng lượng của mình và những nỗ lực của Nga nhằm kiểm soát chu trình nhiên liệu hạt nhân của Mỹ đặt ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia.