Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Hoa Kỳ nên có giải pháp thay thế tốt hơn để Phi Châu chống lại chính sách ngoại giao bẫy nợ
Các khoản ĐCSTQ cho Phi Châu vay đã giảm 75% vào năm 2020, chỉ còn 1.9 tỷ USD do thiệt hại đối với nền kinh tế Trung Quốc bởi tình trạng phong tỏa liên tục ở Thượng Hải và các thành phố lớn khác có thể trì hoãn việc tiếp tục nối lại đầu tư. Hoa Kỳ cần cung cấp cho Phi Châu một giải pháp thay thế khả thi để thoát khỏi ngoại giao bẫy nợ của Trung Quốc và nắm bắt thời điểm trong khi ĐCSTQ quyết tâm phá hủy nền kinh tế Trung Quốc thông qua các cuộc phong tỏa COVID đang diễn ra.
Hồi tháng 04/2021, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã nói trong chuyến thăm châu lục này rằng, các quốc gia Phi Châu không nên bị bỏ lại với “khoản nợ đồ sộ mà họ không thể trả”
Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đang vượt xa Hoa Kỳ về đầu tư và thương mại ở Phi Châu. Các vụ phong tỏa đang diễn ra ở Thượng Hải và các thành phố lớn khác, cùng với nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, tạo cơ hội cho Hoa Kỳ tăng cường can dự vào Phi Châu, phá vỡ sự kìm kẹp của Trung Quốc tại lục địa này.
Kể từ năm 2000, ĐCSTQ đã cho Phi Châu vay hơn 148 tỷ USD. Con số này khiến Trung Quốc trở thành quốc gia cho vay lớn nhất đối với Phi Châu và là chủ nợ hàng đầu tại 32 quốc gia Phi Châu. Phần lớn số tiền cho vay này được chuyển đến các quốc gia giàu khoáng sản và hydrocacbon như Zambia với lượng đồng lớn, Kenya, Nigeria, Ghana, Angola, Algeria, Mozambique, Ai Cập, và Sudan, những quốc gia có dầu mỏ và khí đốt, và Nam Phi và Tanzania, là hai nơi đều có vàng.
Theo Thời báo Kinh tế, những quốc gia mắc nợ lớn nhất gồm Angola, đã nợ Trung Quốc 21.5 tỷ USD vào năm 2017, Ethiopia (13.7 tỷ USD), Kenya (9.8 tỷ USD), Cộng Hòa Công (7.42 tỷ USD), Zambia (6.38 tỷ USD), và Cameroon (5.57 tỷ USD).
Với 60% nợ quốc gia của họ là bằng ngoại tệ, các quốc gia này phải vật lộn để thanh toán lãi vay. Nguyên nhân chính là các khoản vay từ Trung Quốc không tạo ra đủ doanh thu để trả nợ lãi. Nói tóm lại, các khoản cho vay này đã đẩy các quốc gia đi vay vào cái hố sâu hơn. Zambia đã vỡ nợ đối với các khoản vay của mình trong năm đầu tiên của đại dịch COVID-19.
Hoa Kỳ có thể cạnh tranh với Trung Quốc ở Phi Châu, nhưng những dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của Hoa Kỳ vào Phi Châu đã giảm kể từ năm 2010. Trái lại, đầu tư của ĐCSTQ vào Phi Châu đã tăng trưởng đều đặn trong cùng thời kỳ, vượt qua Hoa Kỳ kể từ năm 2013. Hoa Thịnh Đốn cáo buộc Bắc Kinh sử dụng chính sách ngoại giao bẫy nợ bởi lãi suất cao và các khoản cho vay thiếu minh bạch; tuy nhiên, ĐCSTQ bác bỏ những tuyên bố này.
Khi các quốc gia vỡ nợ, thì Trung Quốc thu giữ tài sản và doanh thu.
Theo báo cáo năm 2015 của Reuters, Angola đã bị buộc phải nhượng phần lớn dầu thô của mình cho Trung Quốc vì không trả được nợ. Việc gán nợ này khiến Angola chỉ còn lại ít dầu thô xuất cảng, làm giảm thu nhập của quốc gia này.
Hơn 30% trong số 14 tỷ USD nợ của chính phủ Zambia là nợ Trung Quốc, sân bay quốc tế Kenneth Kaunda của nước này hiện đang được sử dụng làm tài sản thế chấp. Anh Fumba Chama, một nghệ sĩ hip hop người Zambia nổi tiếng với nghệ danh Pilato, đã bày tỏ sự lo lắng của những người đồng hương trong lời bài hát của mình: “Họ mặc những bộ quần áo lịch sự và bay đến Trung Quốc để bán đất nước của chúng tôi. Các con đường thuộc về Trung Quốc. Các khách sạn dành cho người Trung Quốc. Các trang trại gà là của Trung Quốc. Ngay cả những viên gạch cũng là của Trung Quốc.”
Ngoài những cáo buộc của Hoa Kỳ và Phi Châu về chính sách ngoại giao bẫy nợ, một số người dân Phi Châu phản đối rằng các dự án đầu tư của Trung Quốc thường mang lao động của họ từ Trung Quốc đến hơn là tạo việc làm cho người dân địa phương. Hôm 29/01, người dẫn chương trình podcast “Phi Châu là nhà”, ông Jean Paul, đã bày tỏ sự không hài lòng khi đầu tư của Trung Quốc đặt các quốc gia vào tình trạng mắc nợ dài hạn với Trung Quốc trong khi không xây dựng được năng lực cho các quốc gia này.
Ông nói, “Khi Trung Quốc đến Phi Châu và tài trợ cho tất cả các dự án cơ sở hạ tầng này, thay vì đào tạo người dân địa phương, họ đưa kỹ sư của chính họ sang, họ đưa công nhân của chính họ sang… chúng ta được lợi ở đâu? … Số tiền mà họ cho chúng ta vay, chúng ta thường cần phải trả lại cho họ.”
Ông Gustavo de Carvalho, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu An ninh có trụ sở tại Nam Phi, gợi ý rằng Hoa Kỳ nên tăng cường hoạt động kinh tế ở Phi Châu nhưng phải làm theo cách tôn trọng nhu cầu và mong muốn của người dân địa phương và các chính phủ. Hồi tháng 12/2021, ông nói với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), “Hoa Kỳ nên… tham gia bình đẳng vào cách thức mà các tác nhân địa phương và quốc gia thực hiện và nhận thức được các phương pháp tiếp cận của Hoa Kỳ.”
Vào tháng 05/2021, Hội đồng Quan hệ Đối ngoại đã viết, “Hoa Kỳ nên tận dụng những gì giúp trở thành một đối tác hấp dẫn đối với các quốc gia Phi Châu.”
Bà Deborah Brautigam, giám đốc Sáng kiến Nghiên cứu Phi Châu và Trung Quốc tại Đại học Johns Hopkins, nói với VOA vào tháng trước rằng Trung Quốc đang đi trước về đầu tư và thương mại. Bà nói, “Không rõ ràng rằng Hoa Thịnh Đốn đã xoay trục sang Phi Châu ngoài những lời hùng biện.”
Các khoản ĐCSTQ cho Phi Châu vay đã giảm 75% vào năm 2020, chỉ còn 1.9 tỷ USD. Các chuyên gia kỳ vọng các khoản vay sẽ tăng sau đại dịch, nhưng thiệt hại đối với nền kinh tế Trung Quốc do tình trạng phong tỏa liên tục ở Thượng Hải và các thành phố lớn khác có thể trì hoãn việc Trung Quốc tiếp tục nối lại đầu tư.
Hoa Kỳ cần cung cấp cho Phi Châu một giải pháp thay thế khả thi đối với Trung Quốc bằng cách cung cấp các khoản vay và đầu tư nâng cao năng lực thông qua Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ và các chương trình khác. Hoa Kỳ nên nắm bắt thời điểm trong khi ĐCSTQ quyết tâm phá hủy nền kinh tế Trung Quốc thông qua các cuộc phong tỏa COVID đang diễn ra.
Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của the Epoch Times.
Tiến sĩ Antonio Graceffo đã có hơn 20 năm làm việc tại Á Châu. Ông tốt nghiệp Đại học Thể thao Thượng Hải và có bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh của Đại học Giao thông Thượng Hải Trung Quốc. Ông Antonio là giáo sư kinh tế và nhà phân tích kinh tế Trung Quốc, từng viết bài cho nhiều kênh truyền thông quốc tế. Một số cuốn sách về Trung Quốc của ông bao gồm “Beyond the Belt and Road: China’s Global Economic Expansion” (“Vượt Ra Ngoài Vành Đai và Con Đường: Sự Mở Rộng Kinh Tế Toàn Cầu của Trung Quốc”) và “A Short Course on the Chinese Economy” (“Một Khóa Học Ngắn Hạn về Kinh Tế Trung Quốc”).
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm:
