Greenland: Vùng đất của những tảng băng trôi
Greenland kỳ vĩ với những tảng băng trôi, với thành phố rực rỡ những ngôi nhà đa sắc, với tàn tích của người Viking và ánh sáng địa cực luôn là điểm đến hấp dẫn cho du khách.
Khi tôi đến thăm Greenland một vài năm trước, lãnh thổ tự trị này của Vương quốc Đan Mạch không thật sự là một quốc gia. Người ta vừa mới bắt đầu chạy chiến dịch quảng cáo xây dựng hình ảnh là một điểm đến du lịch không chỉ có gấu Bắc Cực hoặc những ngôi lều tuyết. Hãng hàng không Air Greenland lúc đó cũng vừa mới khai trương đường bay thẳng đầu tiên có điểm khởi đầu và kết thúc tại một thị trường Hoa Kỳ đầy tiềm năng: chuyến bay dài 5 giờ từ Baltimore, Maryland, đến sân bay của hãng tại Kangerlussuaq.
Chuyến bay của tôi trống đến 3 phần 4 chỗ ngồi – đây không phải là một dấu hiệu tốt cho ngành du lịch của Greenland. Điều thú vị duy nhất ở ngôi làng nhỏ bé của Kangerlussuaq với vẻn vẹn 500 cư dân khi phi cơ hạ cánh mà tôi bất chợt nhận ra, là mình phải đón một chuyến bay nữa để đi đến nơi khác.
Chưa đầy một giờ sau khi hạ cánh, chúng tôi lại lên một chiếc phi cơ cỡ nhỏ chạy bằng tua-bin 50 chỗ ngồi để bay lên hướng Bắc 45 phút tới Ilulissat. Trước khi lên phi cơ, tôi không quên chụp một tấm biển báo ở sân bay bé nhỏ này. Nó cho biết khoảng cách đến một số nơi và tôi thấy rằng mình đã gần như cách ở giữa New York và Copenhagen – và chỉ cần thêm một khoảng ngắn nữa là tới Bắc Cực. Chỉ một khoảng ngắn.
Tôi được biết, chúng tôi phải hạ cánh và đổi phi cơ ở Kangerlussuaq nhỏ bé này bởi vì đây là một trong số ít ởi các đường băng ở Greenland có khả năng tiếp nhận các loại phi cơ lớn, Hoa Kỳ đã xây dựng một căn cứ quân đội Hoa Kỳ 8,000 người ở đây trong Thế chiến thứ hai.
Tôi cũng được biết rằng không có đường bộ giữa Kangerlussuaq và Ilulissat hoặc giữa hầu hết các khu vực khác ở Greenland. Greenland có thể là hòn đảo lớn nhất thế giới, nhưng nó chỉ có vài biển báo dừng thôi! Di chuyển từ nơi này đến nơi khác thường bằng đường hàng không hoặc đường thủy.
Thành phố Ilulissat
Ilulissat thật kỳ thú. Đó chính xác là điều tôi đã mong đợi khi quyết định đến thăm Greenland. Nằm trên bờ biển phía Tây cách Vòng Bắc Cực khoảng 350 cây số về phía Bắc, với dân số khoảng 5,000 người, đây là thành phố lớn thứ ba của Greenland và có nhiều chó kéo xe hơn cả người dân ở đây. Tên của nó có nghĩa là “tảng băng trôi” trong tiếng Greenlandic.
Thực sự là những tảng băng trôi.
“Thành phố” được xây dựng trên những chỗ nhô lên của những tảng đá băng. Nó trông ra một bến cảng mà tùy vào thời điểm trong ngày có thể gần như trống không hoặc chật ních những chiếc thuyền nhỏ và tàu đánh cá. Ở đó có một nhà máy cỡ chế biến tôm và cá bơn quy mô lớn. Những ngôi nhà nằm gần nhau trên vùng đất dốc không có đường ranh giới rõ ràng và cũng như thông lệ trên khắp Greenland, được sơn bằng nhiều màu sắc — vàng, đỏ, các màu đậm nhạt của xanh dương. Mọi người, kể cả trẻ nhỏ, ra ngoài vào khoảng tối muộn, thậm chí là gần nửa đêm. Thật ra, đây là một trong những địa điểm trên thế giới được biết đến với ánh mặt trời choi chang vào ban đêm.
Còn về những chú chó đông hơn cả dân số ở đây: Chú nào trông cũng giống nhau. Đó là bởi vì chó Greenland, một giống tương tự như Alaskan Malamute, Eskimo Canada và Siberian Husky, là giống chó duy nhất mà chính phủ Greenland cho phép nuôi ở phía bắc của Vòng Bắc Cực để bảo tồn sự thuần chủng của giống chó này.
Điều làm cho Ilulissat thật sự thú vị là vị trí của nó. Không phải vì nó nằm về phía bắc của Vòng Bắc Cực mà bởi vì nó nằm cạnh Băng Đảo Ilulissat, Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, chạy về phía tây cách dải băng Greenland khoảng 40 cây số. Đây là mảng băng lớn thứ hai trên thế giới sau mảng băng ở Nam Cực và kéo dài đến một điểm ngay phía nam Ilulissat được gọi là Vịnh Disko, một vịnh mở lớn nhất ở phía tây Greenland.
Ở đầu phía đông của nó là sông băng có lưu lượng cao nhất bắc bán cầu. Với tốc độ chảy trong khoảng từ 2-3 tấn nước mỗi ngày, tương đương với lượng nước mà khi tan chảy, sẽ bằng tất cả lượng nước mà dân số của Thành phố New York tiêu thụ trong một năm. Nói cách khác, có khoảng 20 tỷ tấn băng trôi ra khỏi vịnh hẹp mỗi năm!
Thường những tảng băng vỡ ra từ sông băng quá cao – hơn 900m – để trôi ra khỏi vịnh hẹp thì chúng phải chìm xuống đáy sông. Đôi khi chúng nằm mắc kẹt trong nhiều năm dưới đáy sông của các khu vực nông hơn cho đến khi cuối cùng bị phá vỡ bởi lực của sông băng và các tảng băng ở thượng nguồn của vịnh hẹp.
Mặc dù tôi đã từng đến thăm thủ đô Nuuk với 18,000 dân số, nơi sinh sống của gần một phần ba dân số Greenland, nằm cách 240 cây số về phía nam của Vòng Bắc Cực và là thủ đô tận cực bắc của Trái Đất, và tham quan bảo tàng, trung tâm văn hóa, và cửa hàng của thành phố, thật sự là tôi chỉ có nghĩ tới thành phố Ilulissat mỗi khi tôi muốn du lịch đến Greenland.
Ba thứ đặc sắc tại thành phố Ilulissat
Thật là nhẹ nhàng, dễ chịu, yên bình, ấn tượng, đẹp đẽ – bạn có thể thoải mái dùng bất cứ tính từ nào mà bạn muốn để miêu tả cảnh sắc và cảm giác của bạn nơi đây – nơi bạn chỉ cần đứng hoặc ngồi nhìn ra Vịnh Disko và đắm chìm trong khung cảnh của những tảng băng trôi đủ kích cỡ lấp lánh trong ánh sáng ấm áp của mặt trời lúc nửa đêm.
Bạn sẽ không nghĩ đến điều này khi nhìn những tảng băng trôi nhưng những gì bạn đang nhìn là một cảnh tượng hoàn toàn khác với, chẳng hạn như một trận tuyết rơi lớn không có ở đây ngày hôm qua. Tuyết kết thành băng năm này qua năm khác trong nhiều thế kỷ để hình thành một tảng băng khổng lồ.
Bạn sẽ nghĩ rằng cảnh tảng băng trôi mà bạn đang xem là hoàn toàn bất động. Nhưng quay trở lại vị trí cũ và nhìn ra nơi bạn đã nhìn hàng giờ trước đó và những gì bạn thấy sẽ trông khác, đôi khi là rất khác. Một buổi tối, tôi chỉ thấy một vài tảng băng nhưng lúc sau, phải có đến hàng trăm tảng băng xuất hiện trong tầm mắt tôi.
Quang cảnh từ trên cao nhìn xuống cũng tuyệt đẹp không kém gì quang cảnh nhìn ra Vịnh Disko với những tảng băng trôi đủ kích cỡ và hình dạng. Bước lên một chiếc trực thăng từ Ilulissat cùng với vài khách du lịch, chúng tôi bay qua Ilulissat Icefjord nổi tiếng thế giới. Ồ! Thật là một cảnh tượng hùng vĩ.
Chỉ từ trên cao mới có thể cảm nhận rõ được dòng sông băng này rộng lớn như thế nào. Tôi nhận thấy rằng một số tảng băng trôi được bao quanh bởi làn nước trong xanh như ngọc mà tôi đã từng tận mắt nhìn thấy ở Nam Cực. Cũng từ trên cao, tôi mới nhìn thấy những cái bóng đổ dài xuống từ một số tảng băng trôi lớn. Khi chúng tôi hướng đến một sông băng mà chúng tôi sẽ hạ cánh và dành khoảng nửa giờ để chiêm ngưỡng cận cảnh, vịnh hẹp dường như trở nên ngày càng hẹp hơn.
Thật là ngoạn mục khi có thể nhìn thấy những tảng băng khổng lồ từ phía xa hoặc từ phía trên cao, chúng cũng không kém phần ấn tượng khi nhìn chúng gần ngay trước mắt từ một chiếc thuyền nhỏ có mái che ở Vịnh Disko.
Có thể bạn nghĩ rằng nếu bạn đã nhìn thấy một tảng băng thì bạn đã biết tất cả chúng trông như thế nào— nhưng, không, không phải vậy. Không có hai tảng băng nào trông giống nhau cả. Kể cả khi bạn đến gần và cảm nhận chúng.
Một số có thể có kích cỡ đúng như bạn nghĩ. Số khác cao hơn, rộng hơn và sâu hơn bạn đã hình dung. Một số trơn nhẵn. Một số khác có các vết nứt với chiều rộng và chiều sâu khác nhau. Một số có các cạnh sắc đến mức bạn có thể nghĩ rằng chúng đã bị cắt bởi một con dao khổng lồ nào đó. Và nếu bạn là người giàu trí tưởng tượng, bạn có thể bắt đầu nghĩ ra đủ thứ kỳ quặc mà bạn thề rằng chúng có hình dạng như thế.
Tôi thấy một tảng băng trông hơi giống một con cá voi, hoặc ít nhất là giống như đuôi của một con cá voi, và một lúc sau đó, tôi vội vã chạy về boong sau của thuyền chúng tôi vì ai đó đã phát hiện ra một con cá voi lưng gù thật cách đó không xa.
Theo kinh nghiệm của tôi khi quan sát cá voi trên khắp thế giới, sẽ không có con cá voi nào chịu tạo dáng để bạn có thể có được một bức ảnh ưng ý, tôi vẫn cầm chiếc Nikon của mình và kiên nhẫn chờ đợi. Và ngay sau đó tôi đã có hình ảnh của tấm lưng đen lớn của một con cá voi lưng gù khác và chiếc đuôi dài lớn của nó nhô cao khi nó lặn trở lại Vịnh Disko, để thêm vào kho hình ảnh của tôi.
Greenland không chỉ có băng
Sự thật là Iceland xanh tươi hơn Greenland rất nhiều, bởi ba phần tư diện tích Greenland bị bao phủ bởi một mảng băng rộng lớn chỉ đứng sau có mỗi mảng băng ở Nam Cực. Sự thật cũng là nhà thực dân Viking Floki Vilgeroarson đặt tên cho Iceland bằng một cái tên khó nghe như vậy có chủ ý không khuyến khích việc định cư trong khi một người Viking khác, Eric the Red, đặt cho Greenland một cái tên có chủ ý gây hiểu lầm để khuyến khích việc thuộc địa hóa nó.
Cho dù vậy, thì sao? Greenland không chỉ có băng để người ta coi là thứ đáng ghé thăm. Một người bạn của tôi đã đến đó để theo dõi những đàn bò xạ hương, có nguồn gốc từ đó và vùng Bắc Cực thuộc Canada. Loài động vật có vú lớn với lớp lông phủ dày này thuộc họ Bovidae có tên có nghĩa là “loài có râu” trong ngôn ngữ của người Inuit.
Quan sát văn hóa Inuit — bao gồm cả phong tục và cách ăn mặc — của những người dân bản địa giống nhau về mặt sắc tộc ở vùng Bắc Cực — là điều mà nhiều du khách thích thú. Khoảng 89% trong số khoảng 58,000 cư dân của Greenland là người Greenlandic Inuit.
Các hoạt động phổ biến đối với khách du lịch là đi xe trượt tuyết do chó kéo, ngắm cá voi, thăm tàn tích của người Viking, và chiêm ngưỡng ánh sáng phương Bắc (aurora borealis), đôi khi được gọi là ánh sáng địa cực. Ánh sáng phương Bắc là hiện tượng của bầu trời do các hạt khí trong bầu khí quyển của Trái đất va chạm với các hạt mang điện giải phóng từ bầu khí quyển của mặt trời tạo ra các biến thể màu sắc tuyệt vời, bạn không thể nhầm lẫn với mặt trời lúc nửa đêm. Bạn có thể thấy cảnh tượng ngoạn mục như vậy ở tận cùng thế giới, nơi nó được gọi là ánh sáng phương Nam (aurora australis).
Còn tôi ư? Nếu muốn thăm lại Greenland, tôi hoàn toàn hài lòng khi chỉ cần quay lại ngay thành phố Ilulissat và một lần nữa thưởng thức vẻ đẹp của Vịnh Disko và Vịnh băng Ilulissat. Chỉ có một thay đổi nhỏ. Hiện nay không còn chuyến bay thẳng từ Hoa Kỳ nữa, nhưng đi bằng đường bay đến Iceland không còn là điều khó khăn và bạn có cơ hội kết hợp hai điểm đến hấp dẫn trong một chuyến đi. Tôi đã từng đi theo cách này rồi nên tôi có thể nhiệt tình đề nghị bạn làm điều này. Hoặc bạn có thể bay qua Copenhagen, Đan Mạch, rồi đáp phi cơ đến Ilulissat.
Kinh nghiệm dành cho bạn
Thông tin: Trang web của Ủy ban Du lịch Greenland là nơi tốt nhất để tìm kiếm thông tin: VisitGreenland.com
Thời gian tốt nhất để tham quan: Hầu hết đều khuyên bạn nên đến thăm Greenland vào những tháng mùa hè, nhưng để trượt tuyết hoặc ngắm ánh sáng phương Bắc, mùa đông là thời điểm tốt.
Tham quan: Có thể đi du lịch quanh Greenland một cách độc lập nhưng thường không được khuyến khích. Tốt hơn nên đi du lịch với một tour du lịch có tổ chức để tránh những bất tiện.
Chi phí: Khá nhiều thứ ở Greenland đều đắt đỏ. Đồng krone Đan Mạch được sử dụng tại đây.
Thiên Vân biên soạn
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times