Đưa nghệ thuật trở lại với kiến trúc
Kiến trúc sư Richard Cameron chia sẻ hành trình quay về phong cách cổ điển trong kiến trúc
NEW YORK — Khi Richard Cameron xuất hiện tại một cuộc họp với một cặp giấy đầy những bức vẽ tay, mọi người gần như sửng sốt. Các bản vẽ truyền tải chất lượng kỳ diệu trong một thế giới bị thống trị bởi các hình ảnh pixel và sản xuất hàng loạt.
“Trước hết và trên hết, kiến trúc là một ngành nghệ thuật, nhưng ngày nay, thật tai hại, nó đã trở thành một nghề không có giá trị cốt lõi. Nếu kiến trúc không phải là nghệ thuật thì nó chẳng là gì cả”, Cameron nói tại hãng thiết kế kiến trúc của ông, Atelier & Co. ở Williamsburg, Brooklyn.
Cameron đồng sáng lập Atelier & Co. với Jason Grimes vào năm 2009 với ý định đưa nghệ thuật trở lại kiến trúc. Họ cộng tác với các kiến trúc sư và nghệ nhân để thực hiện một loạt các dự án, từ các nhà ở đến thương mại, cũng như các dự án nội thất và bảo tồn, chẳng hạn như đề nghị khôi phục lại Ga Penn ban đầu do Charles McKim thiết kế.
Bất cứ ai nhìn vào bất kỳ bản vẽ nào của Atelier & Co. cũng ngay lập tức được đánh thức trí tưởng tượng. Cameron giải thích rằng vẽ tay là cách gần gũi nhất để truyền tải một không gian thiết kế mà chưa trở nên hữu hình. Mỗi cân nhắc trong sáng tạo có thể được minh họa chi tiết. Chắc chắn Atelier & Co. sử dụng các chương trình hỗ trợ thiết kế của máy tính (CAD), nhưng nó chỉ là một công cụ phục vụ cho các bản vẽ tay.
Bị tiêm nhiễm từ giáo điều của chủ nghĩa hiện đại
“Những thứ trường tồn luôn có mục đích và giá trị nghệ thuật bởi vì các kiến trúc sư luôn được đào tạo như những họa sĩ giỏi,” Cameron nói, khi ông giải thích lý do tại sao kiến trúc cổ điển trường tồn với thời gian.
Cameron có được hiểu biết đó bằng cách đi đường vòng. Nền giáo dục mà ông nhận được tại Đại Học Toronto hoàn toàn trái ngược với những gì ông đang làm bây giờ. Kể từ đó, ông đã tự học kỹ thuật vẽ và diễn họa của trường Beaux-Arts thế kỷ 19.
Thửa ấu thơ, ông đã tiếp xúc với rất nhiều công trình kiến trúc mỹ lệ vì gia đình ông đã sinh sống tại nhiều nơi khác nhau của Âu Châu như: Oxford, Anh; Budapest, Hungary; và Pháp. Ông biết mình muốn trở thành một kiến trúc sư và yêu thích những tòa nhà truyền thống, nhưng ông đã nói, “Bạn được dạy một loại tư tưởng mà hiện nay không ai còn làm như vậy nữa.”
Ông hồi tưởng cách Chủ Tịch Trường Kiến Trúc tại Đại học Toronto, Peter Prangnell, đã trình chiếu cho tất cả các sinh viên bằng “một kiểu tuyên truyền,” ông gọi như vậy.
Cameron nhớ lại cách mà ông Prangnell ca ngợi những tòa nhà mang tính biểu tượng của chủ nghĩa hiện đại như những tòa nhà của Le Corbusier. “Có khi, ông ấy lấy ra một loạt các bức ảnh chụp trục xuyên chính của cung điện Versailles, vốn là trải nghiệm khó quên khi tôi còn bé. Ông ấy sẽ nói câu này, “Bạn đã bao giờ thấy điều gì nhàm chán và dễ đoán hơn thế chưa.” Tôi nhớ mình đã nghĩ, “Không, không đúng, đó là một trong những khoảnh khắc đáng kinh ngạc và ấn tượng nhất về kiến trúc mà tôi từng trải qua”, Cameron nói.
Sau đó, ông Prangnell lại cho [sinh viên của ông ấy] xem một bức tranh Chatsworth House. “Đây là điểm kịch tính của buổi dạy, nó giống như chúng tôi phải cam kết phục tùng, và ông ấy nói, ‘Tôi muốn tất cả các bạn, tất cả các bạn trong phòng này hứa với tôi rằng, các bạn sẽ không bao giờ làm bất cứ thứ gì mà nhìn từ xa trông như thế này,’ nhưng tôi nhớ mình đã nghĩ, ‘Không, tôi sẽ không hứa điều đó, ông đang đùa à?! Đây là Chatsworth House. Tòa nhà thật tuyệt; đó là một trong những kiệt tác Baroque vĩ đại của thế giới!” Cameron nói.
Cameron nói, nền giáo dục đó giống như “một chương trình kiểm soát tâm trí theo cách chuyên chế hoặc cộng sản”. Sau đó nhà trường có thay đổi, nhưng ông nhận ra, về cơ bản vào thời điểm đó (khoảng năm 1981), phiên bản đó còn cực đoan hơn những gì mà hầu hết các trường kiến trúc ngày nay đang giảng dạy. Các sinh viên đã trải qua quá nhiều căng thẳng đến nỗi một số “đã bỏ học và đi khám tâm thần. Chương trình học thực sự tệ và chúng ta không học được bất kỳ kỹ năng chuyên môn nào. Có những người đã tốt nghiệp chương trình này, những người thực sự bị tiêm nhiễm và họ vẫn còn nói [những điều] như vậy.”
Những ký ức thời thơ ấu của ông về những công trình kiến trúc đẹp đẽ ở Châu Âu đã thực sự giúp ông tránh khỏi sự tuyên truyền như vậy. Ông cũng may mắn gặp được người thầy, người cố vấn và người bạn tâm giao, Michael Djordjevitch, người đã dạy ông mọi thứ về cổ điển và cũng là người làm việc với ông tại Atelier & Co.
Atelier & Co. thường tham gia vào các giai đoạn ban đầu của một dự án, giúp mọi người hình dung cách nó có thể được thực hiện. Đó là một phần lý do tại sao dự án Xây Dựng Lại Ga Penn rất phù hợp với họ.
Trong đề nghị xây dựng lại Ga Penn nguyên gốc, Cameron đã trích dẫn lời của Henry Hope Reed, “Tác phẩm cổ điển này mang nét hoài cổ mà luôn mới mẻ. Nhìn lại để thay đổi và tái sinh. Mỗi thế hệ kiến trúc cổ điển đều có tầm nhìn riêng về sự hoàn hảo viên mãn và Thành Phố Vàng (Golden City) của chính nó.”
Atelier & Co. được truyền cảm hứng để tiếp cận chân lý thông qua cái đẹp. Cameron giải thích, “Khi bạn tìm thấy thứ gì đó đẹp, bạn yêu thích nó. … Vì vậy, khi bạn vẽ nên những tòa nhà tương phản xấu xí chẳng hạn, bạn đã giết chết tình yêu đó. Mọi người có thể nghĩ những tòa nhà [hiện đại] xấu xí đó là thú vị, là khác thường, là đáng bỏ ngoài tai, sắc cạnh, hoặc bất cứ thứ gì khác, nhưng rốt cuộc những tòa nhà đó đang khiến chúng ta âu lo.”
Cameron cho biết: “Tôi nghĩ rằng phần lớn mọi người sẽ quay về với đặc tính truyền thống bởi vì những điều này thực sự dựa trên thử nghiệm qua hàng triệu năm của con người trong thế giới thẩm mỹ,” Cameron nói.
Phương Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm: