Đông Nam Á: căng thẳng Mỹ-Trung bùng phát trên mạng xã hội
Căng thẳng giữa Hoa Kỳ và ĐCSTQ trên biển Đông đã bùng nổ thành một cuộc khẩu chiến trên mạng xã hội, mà theo các nhà phân tích nhận định, đây là một sự thay đổi về chiến lược của Hoa Kỳ trong bối cảnh cạnh tranh giữa hai cường quốc tại Đông Nam Á.
Sau khi Hoa Thịnh Đốn củng cố lập trường của mình vào tuần trước bằng việc từ chối thẳng thừng các yêu sách hàng hải của ĐCSTQ ở Biển Đông, các đại sứ quán Hoa Kỳ trong khu vực đã đăng tải một làn sóng chưa từng thấy các bài xã luận và tuyên bố chỉ trích các hành động của Bắc Kinh.
ĐCSTQ đã phản ứng lại rất dữ dội và cáo buộc Hoa Thịnh Đốn “nói xấu Trung Quốc bằng những lời lẽ không đúng sự thật nhằm đánh lừa công chúng” trong khu vực.
“Chúng ta giờ đang trong một cuộc chiến đối đầu”, ông Renato de Castro, một nhà phân tích thuộc Viện Chiến lược và Quan hệ Quốc tế Albert Del Rosario tại Philippines, đã nói với Reuters qua điện thoại. “Đây sẽ là một cuộc chơi dài hơi.”
Một tuần trước, Ngoại trưởng Hoa Kỳ-Mike Pompeo đã gọi yêu sách khoảng 90% diện tích Biển Đông của Bắc Kinh là “hoàn toàn bất hợp pháp” và cáo buộc Bắc Kinh đang xây dựng “một đế chế hàng hải.”
Các đại sứ quán Hoa Kỳ ở Thái Lan, Malaysia, Philippines và Campuchia đã đăng thêm các bình luận trên Facebook và trong các bài xã luận trên báo chí địa phương, rằng các hành động của Bắc Kinh có dấu hiệu xâm phạm chủ quyền các nước khác.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Thái Lan nhấn mạnh những lo ngại về các đập nước Trung Quốc đang ngăn không cho nước đến khu vực sông Mê Kông trong đợt hạn hán năm ngoái.
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Yangon đã ví các hành động của ĐCSTQ trên Biển Đông với những cách thức mà ĐCSTQ đã can thiệp vào Miến Điện; trong đó có các khoản đầu tư có thể trở thành bẫy nợ, nạn buôn bán phụ nữ sang Trung Quốc làm cô dâu, và nạn ma túy xâm nhập vào nước này.
Trong một bài đăng trên Facebook với hai lần gọi Hoa Kỳ là “chơi xấu,” đại sứ quán ĐCSTQ ở Miến Điện nói rằng các cơ quan Hoa Kỳ ở nước ngoài đang làm “những điều ghê tởm” để ngăn chặn Trung Quốc.
Các tuyên bố trên đã thu hút hàng ngàn ý kiến trên mạng xã hội, nhiều người tấn công Trung Quốc trong khi đặt câu hỏi về động cơ của cả hai nước.
“Cảm ơn Hoa Kỳ đã làm những điều luật pháp quy định,” theo một bình luận của Chelley Ocampo dưới bài đăng Facebook của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Philippines.
Theo các nhà phân tích, cuộc khẩu chiến này đánh dấu một chính sách ngoại giao mới của Hoa Kỳ trong khu vực.
Các tuyên bố của Hoa Kỳ nhằm liên kết Biển Đông với những mối lo ngại trong vùng về việc Bắc Kinh đang trở thành “một mối đe dọa rõ ràng đối với chủ quyền của các quốc gia Đông Nam Á,” theo ông Sebastian Strangio, tác giả của một cuốn sách sắp xuất bản về ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.
Ông nói, trong khi đó, phản ứng của ĐCSTQ kể từ khi bắt đầu đại dịch là luôn áp dụng chiến lược “ngoại giao lang sói”, vốn ám chỉ đến những lý lẽ ngày càng đề cao chủ nghĩa dân tộc của ĐCSTQ.
Các căng thẳng đang trở nên rõ ràng hơn ở Biển Đông, với sự kiện hải quân Hoa Kỳ và ĐCSTQ tổ chức các cuộc tập trận cùng lúc trên biển.
Ông Collin Koh Swee Lean, một nhà nghiên cứu tại Viện Quốc tế học Rajaratnam ở Singapore cho biết, Trung Quốc “không thể chịu nổi việc Hoa Kỳ đạt được những thành tựu đáng kể trong việc chuyển hướng dư luận trong khu vực.”
Theo REUTERS
An Nam biên dịch