Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Di sản tôn vinh Besty Wyeth – người vợ tài năng của cố họa sĩ Andrew Wyeth
Besty Wyeth là người vợ, tri kỷ, nàng thơ và tình yêu lớn của cố nghệ sĩ theo trường phái hiện thực Andrew Wyeth.
Bảo tàng Nghệ thuật Brandywine River ở Chadds Ford, Pennsylvania, trưng bày 20 bức tranh của cố họa sĩ hiện thực người Hoa Kỳ Andrew Wyeth. Tất cả các tác phẩm này đều về người vợ của Andrew, bà Betsy, hoặc những địa điểm và đồ vật mà bà yêu quý. Triển lãm nhỏ này là một sự tri ân dành cho Betsy; bà đã qua đời vào ngày 21/04/2020.
Phần lớn các tác phẩm này chưa từng được công khai; chúng không được tạo ra để bán hoặc trưng bày và tất cả đều nằm trong bộ sưu tập riêng của Andrew và Betsy Wyeth, theo lời chia sẻ của Audrey Lewis – giám tuyển của Brandywine, trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại.
Lewis đã tuyển chọn các tác phẩm điển hình nhất để kể câu chuyện hôn nhân gần 70 năm của vợ chồng Wyeth. Do đó, bộ sưu tập gợi lên cảm nhận về sự thân thiết và khắc họa mối quan hệ gắn bó của họ.
“Ví dụ, chúng tôi có những bức được vẽ ngay sau khi họ kết hôn và chúng kể một câu chuyện về cuộc sống gia đình của Betsy và tính cách của bà. … Chúng thực sự truyền tải sự khó nắm bắt của bà theo một cách nào đó, và cả sự cống hiến của bà cho sự nghiệp của Andrew Wyeth cùng các tác phẩm của ông”, cô nói.
Besty có ảnh hưởng rất lớn và lâu dài tới nghệ thuật của Andrew. Bà gặp Andrew ở Cushing, Maine, vào ngày 12/07/1939, vào sinh nhật lần thứ 22 của Andrew, khi đó bà 17 tuổi. Trong lần gặp đầu tiên đó, Betsy đã dẫn Andrew đến gặp người bạn của bà là Christina Olsen, người phụ nữ có mặt trong một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Andrew “Christina’s World”. Đối với Andrew, Christina “là một người có nhân phẩm tuyệt vời và ông muốn vẽ chân dung cô ấy”, Lewis nói.
Không đầy một năm sau, Betsy và Andrew kết hôn.
Hai vợ chồng định cư ở Chadds Ford; đây là nơi cha của Andrew – N.C. Wyeth đã xây dựng ngôi nhà của gia đình trên một ngọn đồi. Ông là một họa sĩ vẽ tranh minh họa. Lewis giải thích rằng, khi còn là một thiếu niên, Andrew bắt đầu vẽ về các hoạt động hàng ngày của nông trại Chadds Ford. Chính tại đây, ông đã khám phá ra hai trong số những chủ đề nổi tiếng nhất của mình: một nông dân địa phương tên là Karl và vợ của ông ấy Anna Kuerner, sau khi ông tình cờ đến nhà của họ trong một lần đi dạo gần nhà.
Betsy đảm nhận vai trò giám đốc kinh doanh của Andrew và tạo catalog mọi tác phẩm của ông trong danh mục raisonné (hồ sơ toàn diện, có chú thích về tác phẩm nghệ thuật của ông). “Đó là một nhiệm vụ to lớn vì ông ấy vẽ rất nhiều. Tôi không thể cho bạn biết số lượng tác phẩm của ông… qua các năm, nhưng con số này rất lớn vì ông ấy đã thực hiện nhiều nghiên cứu đối với các bức tranh tempera* của mình”, Lewis nói.
(*tempera: một loại tranh sử dụng chất liệu là màu keo được pha từ trứng)
Betsy khuyến khích Andrew kiên trì với vẽ tranh tempera, điều mà ông đã học được từ người anh rể của mình, nghệ sĩ Peter Hurd. Có thể trong cuộc gặp đầu tiên của họ, Andrew đã cho Betsy xem một số bức tranh tempera và tranh màu nước của ông ấy, Lewis giải thích. Betsy chỉ vào các bức tranh tempera và nói, “Đó là điều mà anh nên làm.”
“Bà có những quan điểm rất mạnh mẽ, ông ấy cũng vậy. Tôi nghĩ rằng họ trợ giúp lẫn nhau một cách tuyệt vời, và ông ấy sẽ mang những bức tranh của mình về nhà trước khi ông sẵn sàng mang chúng đi triển lãm. Ông sẽ không công khai trước khi làm điều đó. Ông sẽ mang những bức tranh về nhà, bà ấy sẽ nhận xét, và cuối cùng đặt tên cho chúng. Ông rất coi trọng ý kiến của bà,” cô nói.
“Những lời phê bình đó rất thông minh. Chúng không chỉ là lời phê bình thông thường, mà chúng rất có giá trị. Chúng nhằm giúp ông nhìn ra những khía cạnh mà ông không thấy trong tác phẩm này. Vì vậy, bà ấy thực sự là một cộng sự trong sự nghiệp của ông: một nàng thơ, một tri kỷ và tất nhiên cũng là tình yêu tuyệt vời của đời ông,” cô nói.
Năm 1966, Andrew ghi công Betsy vì đã truyền lửa cho ông và công việc của ông, giúp ông trở thành một nghệ sĩ nổi tiếng. Nhiều năm sau, ông nói với cháu gái của mình là Victoria Browning Wyeth rằng: “Bà ấy đã khiến ông trở thành một người nghệ sĩ như chính con người ông. Nếu không có bà ấy, ông sẽ chẳng là gì cả”, Browning Wyeth kể lại một cách xúc động trong một video cá nhân đăng trên trang web của Bảo tàng Brandywine.
Kiến trúc sư và nhà nội trợ
“Một điều thú vị khác về triển lãm này là bạn có thể nhìn thấy bà ấy trong nơi ở của riêng mình,” Lewis nói. Betsy đã tạo nên nguồn cảm hứng bất tận cho các sáng tác của Andrew thông qua các thiết kế nội thất và kiến trúc của bà. Bà “hiểu kiến trúc và đã tạo ra những ngôi nhà ở cả Chadds Ford và Maine, chúng ít nhiều đều do bà thiết kế. Bà đã mường tượng và tạo ra những thế giới đó”. Và Andrew vui vẻ vẽ những ngôi nhà đó nhiều lần với nội thất đẹp đẽ nhưng thưa thớt.
Ở Chadds Ford, Betsy tìm thấy một nhà máy đổ nát và bà đã làm việc với các kiến trúc sư để khôi phục và thiết kế lại nó, rồi biến nó trở thành ngôi nhà của gia đình. Lewis tin rằng ngôi nhà phản ánh sự nhạy cảm của Wyeths: “Đó là kiểu nhà tối giản, rất ‘nghệ sĩ’, tôi đoán bạn sẽ nói như vậy”.
“Bà ấy gần như tạo ra một không gian mang cảm giác thiên đường cho chồng mình làm việc — không phải thiên đường trong sự đẹp đẽ — mà là nơi ông có thể tập trung vào nghệ thuật của mình,” cô nói.
Ý thức về di sản
Cả Andrew và Betsy đều cam kết quảng bá nghệ thuật Hoa Kỳ, và họ đã thành lập một quỹ, hiện được gọi là Quỹ Wyeth cho Nghệ thuật Hoa Kỳ (Wyeth Foundation for American Art).
Betsy cũng đóng góp vào việc bảo tồn di sản của gia đình Wyeth bằng cách nghiên cứu gia phả của gia đình và xuất bản các cuốn sách về nghệ thuật của gia đình.
Ví dụ, sau cái chết thương tâm của N.C. Wyeth vì tai nạn xe hơi, Betsy đã tự mình thu thập và xuất bản các bức thư của ông, Lewis giải thích. “Bà ấy đã thực hiện điều đó như một dự án, và tôi nghĩ nó mang lại cho bạn cảm giác bà rất coi trọng những di sản của gia đình. Bà thực sự đã trợ giúp sự nghiệp của N.C. Wyeth tiến xa hơn sau cái chết của ông và khiến ông sống mãi trong mắt công chúng theo một nghĩa nào đó. ”
Vào cuối những năm 1960, Betsy đã khuyến khích nhà bảo tồn và nghệ sĩ George A. Weymouth biến một chiếc cối xay bằng đá từ thế kỷ 19 trên sông Brandywine thành một bảo tàng nghệ thuật. Betsy hứa sẽ cho mượn và tặng các tác phẩm nghệ thuật của ba thế hệ gia đình Wyeth cho bảo tàng mới, bao gồm các tác phẩm của N.C., Andrew, cùng với tác phẩm nghệ thuật của Jamie – con trai Besty và Andrew, cũng như các chị em gái của Andrew là Carolyn và Henriette, và các thành viên khác trong gia đình.
Trong một thời gian dài, cả Betsy và Andrew đều là những vị khách thường xuyên của bảo tàng; Betsy đã giúp quản lý và tổ chức nhiều triển lãm của Andrew ở đó. Thật phù hợp khi Bảo tàng Nghệ thuật Brandywine River được dùng làm nơi triển lãm các tác phẩm để tưởng nhớ Betsy, do chính tay chồng bà vẽ bởi đây cũng là nơi triển lãm các phẩm của gia đình mà bà yêu thích.
Trong bộ phim tài liệu “Betsy’s World” năm 2017 của Bảo tàng Farnsworth, Jamie đã chia sẻ ấn tượng của anh về mối quan hệ tương trợ lẫn nhau tuyệt vời của cha mẹ mình. “Cả hai đều là một nửa hoàn hảo của nhau đến mức, tôi cảm thấy rằng bà thực sự nên ký tên vào tranh của ông. Ý tôi là bà là một phần không thể thiếu trong đó, và bà cũng có trách nhiệm với những bức tranh như ông.”
Lorraine Ferrier
Thuần Thanh biên dịch
Xem thêm:
