Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Để trẻ học tốt nhất (Phần 5): Tầm quan trọng của trò chơi đối với trẻ em
Loạt bài về ‘Để trẻ học tốt nhất’ được viết bởi bà Pat Kozyra, một giáo viên người Canada có kinh nghiệm dạy học hơn 50 năm. Trong loạt bài này, bà sẽ đề cập đến một loạt các chủ đề có thể được cả phụ huynh và giáo viên quan tâm. Các chủ đề bao gồm: Phong cách học tập của trẻ em, Đa trí thông minh, Tầm quan trọng của Âm nhạc, Tầm quan trọng của Vui chơi và các chủ đề khác.
Bà Pat đã dạy các lớp tiểu học, thanh nhạc, nghệ thuật, và giáo dục năng khiếu. Bà cũng đã từng là điều phối viên mầm non, giáo viên dạy tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, và đã giảng các khóa học về Giáo dục Đặc biệt tại Đại học Lakehead ở Thunder Bay, Ontario, Canada.
Bà đã từng là khách mời nhiều lần của chương trình phát thanh ở Hồng Kông dựa trên các chủ đề trong cuốn sách của bà “Lời khuyên và những thông tin thú vị dành cho phụ huynh và giáo viên.”
Phần 1: Làm thế nào để trẻ học tốt nhất?
Phần 2: Sự đa dạng của trí thông minh
Phần 3: Tầm quan trọng của âm nhạc đối với trẻ em
Phần 4: Giấc ngủ quan trọng như thế nào đối với trẻ con?
Thật khó để tin rằng trong môi trường mầm non mà nhiều người coi là “chỉ chơi thôi”, con bạn lại thực sự đang học và phát triển các kỹ năng đọc và viết, làm quen với các khái niệm toán học và khoa học cơ bản cũng như rèn luyện các kỹ năng xã hội. Điều đó mang lại lợi ích trong những năm đầu đời và là hành trang để phát triển tương lai của trẻ nhỏ. Trong phần bổ sung của tạp chí Weekly Reader số 23, phiên bản Pre-K, Diane C. Ohanesian giúp chúng ta hiểu tại sao những trải nghiệm với sơn màu, những hình khối, giấy và cát lại quan trọng với trẻ em và chúng sẽ tiếp thu quá trình này như thế nào. Chúng ta đều biết trẻ em yêu thích những hoạt động này và chúng đều tốt cho bọn trẻ. Vậy bây giờ, chúng ta hãy cùng tìm hiểu tại sao.
Học với các học liệu Nghệ thuật:
Đối với việc phát triển những kỹ năng trước khi biết đọc, học liệu Nghệ thuật giúp trẻ em:
- đưa ra nhiều lựa chọn
- phân biệt trực quan giữa các màu sắc
- phân biệt các họa tiết và kết cấu
- phân biệt các hình dạng (hình khối) cũng như các hình cắt bằng giấy khác nhau.
Đối với việc phát triển kỹ năng trước khi biết viết, học liệu Nghệ thuật có thể giúp trẻ em:
- luyện tập các cơ nhỏ ở bàn tay và ngón tay thông qua dùng bút chì màu, kéo, cọ vẽ
- học cách thể hiện những suy nghĩ và cảm xúc mà trẻ em chưa có khả năng thể hiện bằng lời nói.
Chơi với nước dạy cho trẻ em:
- các đặc tính của nước (khoa học)
- nước có thể đổ xuống, thẩm thấu và chảy đi
- nhận biết các vật thể nào có thể chìm hoặc nổi trong nước
- học các khái niệm Toán học bằng cách sử dụng ly để đo và đếm số muỗng nước cần thiết để làm đầy ly
Ngoài ra, phương pháp này có giúp trẻ em phát triển cảm xúc:
- nước có tác dụng xoa dịu trẻ em nhờ sự mềm mại và những chuyển động của nó
- lặp đi lặp lại hoạt động đổ đầy ly nước và rót nước giúp thư giãn và giảm căng thẳng.
Trò chơi hình khối dạy cho trẻ em:
- học cách ước lượng
- biết được cần bao nhiêu không gian cho một cấu trúc hình khối
- biết cần thêm bao nhiêu không gian để hoàn thành hình khối
- học cách so sánh khi đứa trẻ cố gắng xây một tòa tháp cao hơn tháp của một bạn khác
- học về sự thăng bằng khi đỡ các cấu trúc có khối lớn hơn
- học cách phân loại khi xếp nhóm các hình khối theo hình dạng, màu sắc và kích thước
Học với sách có hình ảnh:
Đối với phát triển các kỹ năng trước khi biết đọc, phương pháp này dạy trẻ con:
- nhận biết các ký hiệu (chữ cái) có ý nghĩa
- học cách nhóm các chữ cái tạo thành các từ
- học cách nhóm các từ tạo thành các cụm từ
- học cách nhóm các cụm từ có thể tạo thành câu
- học cách đọc từ trái sang phải
- học rằng ảnh minh hoạ có thể “đọc” được để hiểu ý nghĩa
- học các kỹ năng ngôn ngữ khi nói về các bức tranh
- học cách kể lại những gì mình nhìn thấy trong các bức tranh
- học cách mô tả những trải nghiệm liên quan đến các hình ảnh.
Học thông qua việc đóng kịch:
- học các kỹ năng trước khi biết viết trong quá trình chúng tạo ra các đạo cụ
- học cách đọc các ký hiệu trên các đạo cụ như các tấm vé, thực đơn, nhãn, dấu hiệu
- học cách khám phá nỗi sợ hãi, tức giận, lo lắng bằng diễn kịch
- học cách giải quyết các vấn đề cảm xúc thông qua việc “giả vờ”
Học thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời:
- trẻ em học các kỹ năng ngôn ngữ khi leo trèo, đu dây, chạy, trượt cùng với việc nói chuyện
- trẻ em học về sự chia sẻ, thương lượng, tạo ra các quy tắc và trật tự
- chúng học cách giải quyết các vấn đề như tiếp theo đến lượt ai, ai sẽ dẫn đầu, cần bao nhiêu người.
Chơi với các con rối:
Một trong những cuốn sách hay nhất của Mary Jo Huff mà tôi mua đã đưa ra những lý do tuyệt vời rằng tại sao chúng ta nên cho các con cơ hội được chơi với những chú rối ở nhà. Dưới đây chỉ là một vài lý do trong số đó:
- Hiểu chữ viết qua những câu chuyện
- Phát triển khả năng giao tiếp với người khác
- Luyện kỹ năng nghe tốt
- Phát triển kỹ năng ngôn ngữ
- Hình thành việc trân trọng [tác phẩm] văn học hay
- Truyền đạt ý tưởng và thông tin
- Học cách phối hợp làm việc nhóm hiệu quả (với bạn bè ở nhà hoặc ở trường)
- Cải thiện kỹ năng tư duy phản biện
- Chú trọng quá trình tư duy và phát triển khái niệm
- Củng cố ngôn ngữ mới và các ký hiệu viết
- Giao tiếp thông qua vở kịch chuyển thể
- Thể hiện cảm xúc nội tâm
Trẻ tiếp thu ngôn ngữ khi chúng chủ động sử dụng ngôn ngữ và trẻ em ghi nhớ ngôn ngữ tốt nhất khi chúng hào hứng với việc sử dụng ngôn ngữ. Kể chuyện và chơi với các chú rối mang đến cho trẻ em cơ hội thử nghiệm ngôn ngữ. Bạn có thể kể chuyện cho chúng vào bất cứ thời gian nào. Chọn những câu chuyện phù hợp với sự phát triển của con bạn.
Khuyến khích con tương tác với tất cả các khía cạnh của câu chuyện. Chúng sẽ được trải nghiệm các hoạt động có ý nghĩa về ngôn ngữ và việc đọc viết cũng như phát triển các kỹ năng cần thiết. Trẻ em nên tham gia tích cực thay vì thụ động tiếp nhận. Tất cả những điều này dẫn đến sự hứng thú trong việc đọc, viết, nói, lắng nghe và giải quyết vấn đề.
Một trong các chương trong cuốn sách của tôi “Tips and Tidbits For Parents and Teachers” (tạm dịch: Lời khuyên và những thông tin thú vị cho Phụ huynh và Giáo viên), có một chương nói riêng về tầm quan trọng của việc chơi với bóng. Điều này rất quan trọng!
Những lợi ích của việc chơi với bóng (Một món đồ chơi không bao giờ lỗi thời!)
Tôi cảm thấy không may là những quả bóng đang bị đồ chơi khác thay thế. Trẻ em nên được trải nghiệm những quả bóng đủ lớn và mềm để có thể chơi thành công cũng như đạt được sự tự tin, và những quả bóng này cũng cần đủ nhỏ và cứng để tạo ra thử thách và phần thưởng cho chúng.
Lần cuối cùng bạn chơi ‘bóng’ với con là khi nào? Chắc hẳn có ít nhất 50 loại bóng khác nhau trên thị trường. Bạn có vô số lựa chọn.
Tại sao quả bóng là một món đồ chơi tuyệt vời như vậy?
- trẻ học cách kiểm soát tay chân và cơ thể của mình
- học phối hợp mắt và tay
- giúp cải thiện các kỹ năng khi phải vận động nhiều
- giúp phát triển sự tự tin
- giúp phát triển tính độc lập
- giúp phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề
- giúp rèn giũa thái độ “học bằng cách trực tiếp làm” và “luyện nhiều ắt giỏi”
- học cách đối phó với trọng lực
- học cách thay phiên nhau và vui đùa
- giúp phối hợp các phản xạ
- học cách nói “trò chơi thật hay” hoặc “chúc mừng”
Và cuối cùng: Bạn có thể đọc bài viết này trên Facebook của MHC Early Childhood Solutions. Bài viết nói lên tất cả!
Không chỉ là trò chơi
Chơi là một phần thiết yếu của việc giáo dục sớm.
Đó là mạch sống của quá trình học tập.
Khi trẻ con chơi, chúng đang phát triển các kỹ năng nhận thức, cảm xúc – xã hội và thể chất cần thiết để có thời kỳ trưởng thành tốt đẹp
Trẻ con đang phát triển trí tò mò.
Kỹ năng giải quyết vấn đề, có chủ ý, linh hoạt
Cùng lối diễn đạt bằng lời và không lời.
Trẻ con đang phát triển về mặt cảm xúc – xã hội
Trí tuệ cảm xúc của các con là học cách tự tin, phối hợp, thương lượng,
Chia sẻ, đồng cảm và cách giao tiếp phù hợp.
Với các hoạt động thể chất lành mạnh
Trẻ có thể thực hành và phát triển các kỹ năng vận động.
Không phải là “chỉ chơi thôi” mà trẻ con đang phát triển các kỹ năng cho cuộc sống!
Pat Kozyra là tác giả của “Lời khuyên và những thông tin thú vị cho Phụ huynh và Giáo viên – kỷ niệm 50 năm dạy học và chia sẻ những gì tôi đã học được”. Sách được bán tại Amazon.com books, Barnes và Noble.com, các cửa hàng cho trẻ em ở Hồng Kông, Swindon Books, Kelly and Walsh (Pacific Place) và Beachside Bookstore ở Stanley. Nếu cha mẹ hoặc giáo viên muốn hỏi lời khuyên về vấn đề giảng dạy hoặc nuôi dạy con cái, vui lòng viết thư tới địa chỉ [email protected]
Pat Kozyra
Ngọc Thuần biên dịch
