Mới nhất
Tiêu điểm
Bình luận
Share
Email
Để trẻ học tốt nhất (Phần 2): Sự đa dạng của trí thông minh
Loạt 10 bài viết ‘Để trẻ học tốt nhất’ của cô Pat Kozyra, một giáo viên người Canada có kinh nghiệm đứng lớp hơn 50 năm. Trong loạt bài này, cô ấy sẽ đề cập đến một loạt các chủ đề có thể được cả phụ huynh và giáo viên quan tâm – các chủ đề bao gồm: Phong cách học tập của trẻ em, Đa trí thông minh, Tầm quan trọng của Âm nhạc, Tầm quan trọng của Vui chơi và các chủ đề khác. Trong loạt câu hỏi được đặt ra, Pat sẽ chọn một câu để trả lời mỗi tuần.
Kỳ 1: Làm thế nào để trẻ học tốt nhất?
Pat đã giảng dạy các lớp tiểu học, thanh nhạc, tài nguyên nghệ thuật và giáo dục năng khiếu và cô ấy đã từng là điều phối viên mầm non, giáo viên dạy tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai và đã trình bày các khóa học về Giáo dục đặc biệt tại Đại học Lakehead ở Vịnh Thunder, Ontario, Canada.
Cô tổ chức các hội thảo giáo dục và dạy kèm, là một nhà văn tự do và đã từng là khách mời nhiều lần của một chương trình phát thanh ở Hồng Kông dựa trên các chủ đề trong cuốn sách ‘Lời khuyên và bí quyết dành cho cha mẹ và giáo viên’ của cô.
Lý thuyết ‘đa trí thông minh’ quan trọng như thế nào đối với việc học của trẻ
Thuyết Đa trí tuệ – sự đa dạng của trí thông minh (Multiple Intelligences) của Tiến sĩ Howard Gardner thường được gọi là ‘Bảy phương pháp học tập’. Dưới đây là tóm lược về các loại trí tuệ theo Gardner. Trong những năm gần đây, có thêm vài trí tuệ đã được làm sáng tỏ, chẳng hạn như trí thông minh theo chủ nghĩa tự nhiên và trí thông minh hiện sinh. Lưu ý rằng Gardner đã thực hiện các cuộc phỏng vấn và nghiên cứu não bộ trên hàng trăm người, bao gồm các nạn nhân đột quỵ, thần đồng, người mắc chứng tự kỷ và những người được gọi là “những người hiểu biết ngu ngốc”.
Sau đây là những Trí thông minh theo Gardner với giải thích về từng loại:
- Trí thông minh bằng Lời nói/Ngôn ngữ: Những học sinh này học tốt nhất bằng cách nói hoặc nghe và nhìn các từ. Các em phát triển tốt các kỹ năng ngôn từ và độ nhạy cảm với âm thanh, ý nghĩa và nhịp điệu của từ.
- Trí thông minh Logic/Toán học: Những học sinh này khám phá các kiểu mẫu, phạm trù và mối quan hệ bằng cách chủ động thao tác mọi thứ một cách có kiểm soát và có trật tự. Các em có khả năng tư duy khái niệm và trừu tượng, và có thể phân biệt tốt các mô hình logic hoặc số.
- Trí thông minh Hình ảnh/Không gian: Những học sinh này suy nghĩ bằng hình ảnh và đồ họa. Các em dành thời gian rảnh để vẽ, thiết kế mọi thứ, hoặc đơn giản là mơ mộng. Các em cũng có thể hình dung một cách chính xác và trừu tượng.
- Trí thông minh Thể chất/Vận động: Những học sinh này giao tiếp rất hiệu quả thông qua cử chỉ và các hình thức ngôn ngữ cơ thể khác. Các em cần cơ hội để học hỏi bằng cách di chuyển hoặc hành động mọi thứ. Các em cũng có thể kiểm soát chuyển động cơ thể và xử lý đồ vật một cách khéo léo.
- Trí thông minh Âm nhạc/Nhịp điệu: Những học sinh này phản ứng với âm nhạc, cả nhạc cụ và môi trường, và các mẫu giai điệu, nhịp điệu, cao độ và âm sắc.
- Trí thông minh Tương tác cá nhân: Những học sinh này hiểu mọi người. Các em có thể tổ chức, giao tiếp và hòa giải. Các em cũng có thể phát hiện và hồi đáp tích cực đến tâm trạng, động cơ và ước mơ của người khác
- Trí thông minh Nội tâm: Những học sinh này có nhận thức sâu sắc về cảm xúc, ước mơ, ý tưởng và mong muốn bên trong. Các em đồng điệu với các giá trị, niềm tin và quá trình suy nghĩ.
- Trí thông minh thiên nhiên: Những học sinh này có khả năng nhận biết và phân loại thực vật, động vật và các đối tượng khác trong tự nhiên.
- Trí thông minh hiện sinh: Những học sinh này có khả năng thảo luận những câu hỏi sâu sắc về sự tồn tại của con người, chẳng hạn như ý nghĩa của cuộc sống, lý do tại sao chúng ta chết và làm thế nào chúng ta đến được đây.
Theo Tiến sĩ Gardner, mọi người đều có tất cả các trí thông minh này nhưng với tỷ lệ khác nhau. Bạn có thể củng cố, cải thiện và tăng cường một trí thông minh. Mỗi người có một tổ hợp trí tuệ khác nhau. Ông tin rằng những trí thông minh này nằm ở các vùng khác nhau của não và có thể hoạt động độc lập hoặc cùng nhau. Điều này hoàn toàn khác với quan điểm truyền thống về trí thông minh vốn cho rằng mọi người được sinh ra với một lượng trí thông minh cố định và trí thông minh đó không thay đổi trong suốt cuộc đời. Nói cách khác, chỉ số IQ của bạn sẽ luôn giống nhau. Cũng lưu ý rằng một số nhà phê bình cho rằng khả năng thẩm mỹ và âm nhạc chỉ là tài năng hoặc năng khiếu hơn là trí tuệ thực sự. Họ cũng cảm thấy điều đó là không thực tế hoặc không tưởng đối với các giáo viên trong các lớp học quá đông và thiếu nhiều nguồn lực để áp dụng và thực hiện lý thuyết này.
Cuốn sách của tôi “Lời khuyên và những thông tin thú vị cho Phụ huynh và Giáo viên” cung cấp một khảo sát Đa trí tuệ mà bất kỳ ai cũng có thể thực hiện như phụ huynh, giáo viên hay học sinh. Họ có thể nhanh chóng hoàn thành và chấm điểm để xác định các lĩnh vực nổi trội và năng lực của mình.
Một cách khác để thực hiện cuộc khảo sát này là bằng máy tính, có các trang web cung cấp các bài test tương tự để tìm hiểu trí thông minh mạnh nhất của bạn. Học sinh luôn thích thú khi giáo viên chia sẻ những giai thoại cá nhân với chúng, vì vậy bằng cách thực hiện cuộc khảo sát này, giáo viên có thể chia sẻ điểm mạnh của bản thân với học sinh của họ, từ đó có thể tạo ra hiệu quá trong giao tiếp giữa giáo viên – học sinh.
Những người ủng hộ Thuyết “Đa trí tuệ” tin rằng việc biết kiến thức này có thể thúc đẩy việc học tập và giải quyết vấn đề ở học sinh. Giáo viên có thể cấu trúc các hoạt động học tập xung quanh một vấn đề hoặc một câu hỏi để kết nối các môn học. Dựa vào đó phát triển các chiến lược cho phép học sinh thể hiện nhiều cách hiểu và đánh giá tính độc đáo của các em dựa trên thước đo này.
Học sinh có thể xây dựng điểm mạnh của mình, thể hiện và chia sẻ điểm mạnh của mình và thậm chí trở thành một “chuyên gia”. Hãy nghĩ điều này có ích gì cho lòng tự trọng! Các chuyên gia nói rằng khi bạn “dạy để hiểu”, học sinh của bạn sẽ tích lũy kinh nghiệm giáo dục tích cực và khả năng tạo ra giải pháp cho các vấn đề trong cuộc sống.
Một số giáo viên nói rằng những học sinh có thành tích kém trong các bài kiểm tra và bài thi truyền thống có thể được chuyển sang học khi trải nghiệm trong lớp kết hợp các hoạt động nghệ thuật, thể thao và âm nhạc, vì vậy việc học tập dựa trên nhu cầu, sở thích và năng khiếu của học sinh. Học sinh thích tiếp cận sự hiểu biết từ các góc độ khác nhau. Một ví dụ được trích dẫn như sau: Vấn đề “Cát là gì?” có các điểm đầu vào về khoa học, thơ ca, nghệ thuật, âm nhạc và địa lý cho học sinh.
Tiến sĩ Gardner tin rằng khi các em bắt đầu hiểu mình thông minh như thế nào, trẻ sẽ bắt đầu quản lý việc học của mình và đánh giá cao điểm mạnh của mình. Các kiểu trí tuệ có thể được nuôi dưỡng và củng cố, hoặc thậm chí bị bỏ qua và suy yếu, nhưng ông tin rằng mỗi cá nhân đều có cả chín loại trí tuệ. Lưu ý rằng “Đa trí thông minh” không nhằm mục đích gắn nhãn học sinh. “Sẽ rất hữu ích cho giáo viên khi hiểu học sinh thông minh như thế nào cũng như kiểu thông minh của các em như thế nào”. Thầy cô có thể giúp tạo cơ hội cho trẻ bồi dưỡng các khả năng và điểm mạnh.
Vì tất cả những lý do trên, tôi thấy điều quan trọng là cả giáo viên và học sinh phải có nhận thức về sự đa dạng của trí thông minh và cách nhận thức này có thể mang lại lợi ích cho giáo dục.
Pat Kozyra là tác giả của “Lời khuyên và những thông tin thú vị cho phụ huynh và giáo viên – 50 năm dạy học và chia sẻ những gì tôi đã học được”. Sách được bán tại Amazon.com books, Barnes và Noble.com, các cửa hàng babes ở Hồng Kông, Swindon Books, Kelly and Walsh (Pacific Place) và Beachside Bookstore ở Stanley. Nếu cha mẹ hoặc giáo viên muốn hỏi lời khuyên về một vấn đề giảng dạy hoặc nuôi dạy con cái, vui lòng viết thư tới [email protected] .
