Chính phủ Trump muốn chấm dứt các biện pháp bảo vệ nhân đạo cho người nhập cư từ 4 quốc gia
Hôm 14/9, một tòa phúc thẩm liên bang đã ra phán quyết rằng chính phủ Trump có thể loại bỏ dần các biện pháp bảo vệ nhân đạo đối với hàng trăm nghìn người nhập cư từ El Salvador, Haiti, Nicaragua và Sudan. Nhiều người trong số họ đã sống và làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ trong nhiều thập kỷ.
Trong quyết định 2-1, Tòa án phúc thẩm Vòng 9 đã đảo ngược phán quyết năm 2018 của tòa án cấp thấp hơn. Phán quyết năm 2018 đã ngăn cản chính phủ liên bang chấm dứt Tình trạng được Bảo vệ Tạm thời (TPS) của người nhập cư từ bốn quốc gia trên.
Chương trình TPS là một hình thức cứu trợ nhân đạo. Kể từ năm 1990 chương trình này đã cấp tư cách pháp nhân tạm thời và giấy phép làm việc cho những người nước ngoài không nhập cư ở Hoa Kỳ, họ đến từ các quốc gia bị ảnh hưởng bởi thiên tai, xung đột hoặc các hoàn cảnh khắc nghiệt khác. Quốc hội đề ra chương trình này và Bộ An ninh Nội địa thực thi.
Các nhà phê bình cho rằng lợi ích của TPS là giúp đỡ những người di cư đang cư trú tại Hoa Kỳ, những người phải đối mặt với tổn hại nghiêm trọng ở quê nhà và không gây ra rủi ro về an toàn công cộng hay quốc gia vì họ đã được kiểm tra đầy đủ.
Chính phủ đã lập luận rằng các điều kiện khẩn cấp mà ban đầu cho phép những người từ các quốc gia trên được mời đến Hoa Kỳ đã xảy ra từ lâu, và hiện tại họ không còn cần một nơi trú ẩn an toàn.
Tòa phúc thẩm phán quyết rằng, ít nhất là cho đến đầu tháng 3, khoảng 400,000 người hiện có thể bị yêu cầu rời khỏi đất nước sau một thời gian im hơi lặng tiếng, trừ khi họ tìm được cách hợp pháp ở lại Hoa Kỳ. Trong khi đó, vẫn duy trì các biện pháp bảo vệ với người dân El Salvador cho đến ít nhất là tháng 11 năm 2021.
Quyết định này áp dụng cho những cá nhân có con nhỏ là công dân Mỹ. Ước tính đối tượng bị ảnh hưởng là cha mẹ của tối thiểu 250,000 trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ.
Phán quyết hôm thứ Hai (ngày 16/9) cũng áp dụng cho những người đến từ Honduras và Nepal. Trước đó, họ đã đệ một đơn kiện riêng lẻ, nhưng bị “treo” để chờ kết quả của vụ kiện lớn hơn.
“Quyền của Bộ trưởng trong việc đưa ra các phán quyết về TPS, mà không phải không có kiểm tra, là duy nhất về bản chất”, Thẩm phán Consuelo Callahan, người viết quyết định của tòa án cho biết. “Quyết định chỉ định bất kỳ quốc gia nước ngoài nào cho TPS toàn quyền thuộc về Bộ trưởng, miễn là đáp ứng những tiêu chí luật pháp đã hạn chế.”
Bộ Tư pháp nói với The Epoch Times trong một tuyên bố hôm thứ Hai rằng họ hài lòng với quyết định này.
“Trong gần 2 năm, lệnh của tòa án quận đã ngăn cản Bộ An ninh Nội địa thực hiện hành động mà Quốc hội đã chỉ cho phép theo quyết định của Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa – hành động được luật pháp loại trừ khỏi việc xem xét tư pháp”, một phát ngôn viên của Bộ cho biết.
“Chúng tôi hoan nghênh việc Toà phúc thẩm Vòng 9 công nhận ngôn ngữ đơn giản của Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch cũng như việc bác bỏ những cáo buộc vô căn cứ về sự thù địch phía sau các hành động của Bộ An ninh Nội địa.”
Ahilan Arulanantham, một luật sư của Liên Minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ Nam California, đại diện cho các nguyên đơn trong vụ kiện, cho biết hôm thứ Hai rằng liên minh có kế hoạch xin mở một phiên tòa “en banc”, được xét xử bởi 11 trong số các thẩm phán của tòa phúc thẩm.
Trong cuộc gọi với các phóng viên, ông Arulanantham gọi quyết định này là “hết sức thiếu sót” và cho biết vụ việc này có thể bị kháng cáo lên Tòa án Tối cao Hoa Kỳ, tùy thuộc vào kết quả của yêu cầu tòa án phúc thẩm phạm vi rộng hơn xét xử lại.
Việc chấm dứt TPS đối với người Haiti cũng tùy thuộc vào vụ tranh tụng riêng lẻ tại Tòa phúc thẩm Vòng 2 ở New York. Tòa phúc thẩm đã nghe về các tranh luận trong vụ việc này vào tháng 6, nhưng chưa đưa ra phán quyết.
Tác giả: Isabel Van Brugen (Janita Kan và Reuters đã đóng góp cho bản tin này)